Mieszkanie na własność
Będzie można tanio wykupić mieszkania spółdzielcze i zakładowe i to na pełną własność - przekonują autorzy kilku poselskich projektów ustaw, którymi pod koniec kadencji ma się zająć Sejm.
Projekt nowelizacji ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych (przygotowany przez posłów Ligi Polskich Rodzin) przewiduje m.in., że spółdzielcy, którzy uiszczą pełny wkład budowlany, musieliby otrzymać mieszkanie na własność (czyli tzw. odrębną własność lokalu). Nie można byłoby już bowiem ustanawiać nowych własnościowych praw do lokali (czyli tzw. mieszkań własnościowych). Nowelizacja miałaby więc rozstrzygnąć trwającą od wielu lat dyskusję nad sensownością utrzymywania - oprócz pełnej własności lokalu - spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu będącego namiastką własności stworzoną w latach PRL. Obecnie - po wielu nowelizacjach przepisów i kilku wyrokach Trybunału Konstytucyjnego - oba te prawa faktycznie niewiele się różnią (są dziedziczne, można nimi zabezpieczać kredyty, mogą należeć do kilku osób itp.), co jest dobrym argumentem zarówno dla przeciwników własnościowego prawa do lokalu, jak i jego zwolenników.
Posłowie-wnioskodawcy proponują też wprowadzenie swoistego kredytu na wykupienie na własność mieszkania lokatorskiego. Spółdzielnia będzie bowiem musiała ustanowić własność lokalu, choćby spółdzielca nie uiścił całej wyliczonej sumy. Reszta długu spółdzielcy byłaby zabezpieczona hipoteką na prawie własności mieszkania. Hipoteka zostanie wykreślona po uiszczeniu całości wymaganej od mieszkańca kwoty.
Projekt nowelizacji przewiduje ponadto zaostrzenie odpowiedzialności karnej członków władz spółdzielni (członków zarządu, rady nadzorczej, likwidatora itp.). Za szkody wyrządzone spółdzielni przez działanie tych osób groziłoby więzienie do 5 lat i grzywna. Również przedstawianie nieprawdziwych danych groziłoby grzywną lub nawet dwuletnim więzieniem. 5 lat pozbawienia wolności i grzywna to kara za utrudnianie przekształceń własnościowych w spółdzielniach przez członków ich władz, czyli np. za brak przygotowania uchwały o wyodrębnieniu własności lokali.
Posłowie pod koniec kadencji Sejmu będą też rozstrzygać o losie lokatorów w mieszkaniach zakładowych. Projekt nowelizacji w tej sprawie zgłosił już rok temu klub Prawa i Sprawiedliwości. Projekt przewiduje m.in. uwłaszczenie najemców w już sprzedanych firmom lub osobom prywatnym byłych budynkach zakładowych. Najemcy mieliby rok na zgłoszenie chęci wykupu mieszkania od obecnego właściciela. Projekt zakłada, że kwota wykupu byłaby taka sama jak ta, za którą obecny właściciel nabył mieszkanie - powiększono by ją jedynie o wskaźniki wzrostu cen dóbr inwestycyjnych, z uwzględnieniem poniesionych nakładów np. na remonty.
Są już bonifikaty
W piątek Sejm uchwalił nowelizację ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, która była połączeniem kilku projektów (m.in. PiS). Nowelizacja przewiduje 50-procentowe bonifikaty przy przekształcaniu mieszkania lokatorskiego we własnościowe lub w pełną własność. Trzeba jednak od razu uiścić całość wymaganej kwoty. Nowymi przepisami zaostrzono też odpowiedzialność karną i cywilną władz spółdzielni. Nowelizacja czeka już tylko na podpis prezydenta.
Michał Kosiarski