"Mój Prąd" z rekordowym odzewem. Polacy ruszyli po miliony na magazyny energii

Program Mój Prąd jest jednym z kluczowych narzędzi wspierających rozwój prosumenckich instalacji fotowoltaicznych w Polsce. Jego szósta edycja skupia się nie tylko na dotowaniu paneli PV, ale także na magazynach energii, które pozwalają na gromadzenie nadwyżek wyprodukowanego prądu. To rozwiązanie ma na celu zwiększenie efektywności korzystania z własnych instalacji oraz poprawę bilansu energetycznego gospodarstw domowych. Przyglądamy się najnowszym danym i zasadom funkcjonowania programu.

Minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska poinformowała na portalu X, że w ramach szóstej edycji programu Mój Prąd do NFOŚiGW wpłynęło już niemal 60 tys. wniosków na dofinansowanie magazynów energii elektrycznej. Łączna wartość tych wniosków przekracza 828 mln zł. To znaczący wzrost zainteresowania w porównaniu do wcześniejszych edycji programu.

"To jest moc! Mamy rekordową liczbę wniosków na przydomowe magazyny energii " - napisała szefowa MKiŚ. Minister dodała, że środki wypłacane w ramach programu "to pomoc dla rodzin, które w ten sposób mogą znacznie zwiększyć efektywność swoich instalacji fotowoltaicznych".

Tak duża liczba zgłoszeń wskazuje, że coraz więcej osób decyduje się na inwestycję nie tylko w instalacje fotowoltaiczne, ale również w technologie umożliwiające magazynowanie wytworzonej energii. Magazyny pozwalają na elastyczne korzystanie z energii w godzinach, gdy produkcja z paneli jest niewielka lub jej nie ma, co wpływa na zmniejszenie zapotrzebowania na energię pobieraną z sieci.

W ramach programu Mój Prąd wsparcie mogą otrzymać osoby fizyczne, które są prosumentami, czyli produkują energię na własne potrzeby i mają zawartą tzw. umowę kompleksową, umożliwiającą sprzedaż nadwyżek energii do sieci. Warunkiem jest poniesienie kosztów inwestycji w instalacje fotowoltaiczne po 1 stycznia 2021 roku.

Dofinansowanie udzielane jest w formie dotacji, która może pokryć do 50 proc. kwalifikowanych kosztów inwestycji. W najnowszej edycji ważnym wymogiem jest rozliczanie prosumentów w systemie net-billing, co różni się od wcześniejszych zasad net-meteringu. Od 1 sierpnia 2024 roku dotacja dla nowych instalacji PV będzie dostępna tylko wtedy, gdy zostanie zakupiony także magazyn energii lub magazyn ciepła.

W praktyce oznacza to, że program stawia na kompleksowe rozwiązania energetyczne, które promują samowystarczalność energetyczną gospodarstw domowych oraz bardziej efektywne wykorzystanie wyprodukowanego prądu.

W szóstej edycji programu wysokość dotacji zależy od rodzaju instalacji i zakupionych urządzeń. Maksymalna kwota dofinansowania na mikroinstalacje PV wraz z magazynem energii lub magazynem ciepła wynosi do 7 tys. zł, natomiast na instalacje PV bez magazynu - do 6 tys. zł. 

Jeśli chodzi o same magazyny, dofinansowanie wynosi do 16 tys. zł na magazyn energii elektrycznej o minimalnej pojemności 2 kWh oraz do 5 tys. zł na magazyn ciepła o minimalnej pojemności 20 dm³. Takie wsparcie ma na celu zachęcenie prosumentów do inwestowania w technologie, które zwiększają efektywność korzystania z własnej energii oraz stabilizują jej zużycie w czasie. 

Kwoty te mają charakter maksymalny, a ostateczna wielkość dotacji zależy od poniesionych kosztów i spełnienia wymogów formalnych. 

Szósta edycja programu Mój Prąd ruszyła 2 września 2024 roku z początkowym budżetem 400 mln zł. Z powodu dużego zainteresowania kwota została kilkukrotnie zwiększona i obecnie sięga 1,85 mld zł. Zmiany te umożliwiły przyjęcie większej liczby wniosków i wydłużenie terminu naboru.

Obecnie nabór wniosków potrwa do 31 października 2025 roku lub do wyczerpania środków. Ostateczny termin może więc ulec zmianie w zależności od poziomu zainteresowania i dostępności funduszy. To podejście daje szansę na wsparcie szerokiej grupy beneficjentów i jednocześnie zapewnia elastyczność programu w odpowiedzi na potrzeby rynku.

Program Mój Prąd jest jednym z ważniejszych mechanizmów wspierających rozwój prosumenckiego sektora energii odnawialnej w Polsce. Aktualne dane pokazują, że magazyny energii stają się coraz bardziej popularne wśród inwestorów indywidualnych. Wpływają one na efektywność energetyczną gospodarstw domowych oraz ograniczają zależność od sieci energetycznej.

Aby otrzymać dofinansowanie z programu Mój Prąd, konieczne jest przygotowanie zestawu dokumentów potwierdzających zarówno realizację inwestycji, jak i jej finansowanie. Jak czytamy na rządowej stronie internetowej programu, wnioski bez kompletu wymaganych załączników nie podlegają dalszej ocenie, dlatego na etapie przygotowań warto dokładnie sprawdzić, co należy zgromadzić.

Podstawą jest dokumentacja dotycząca mikroinstalacji fotowoltaicznej. Niezbędne są dwa załączniki od Operatora Sieci Dystrybucyjnej (OSD): potwierdzenie zgłoszenia mikroinstalacji do sieci oraz zaświadczenie o jej przyłączeniu. To drugie musi zawierać m.in. numer Punktu Poboru Energii oraz datę przyłączenia. Nie można go zastąpić żadnym innym dokumentem i jego brak skutkuje automatycznym odrzuceniem wniosku.

Kolejna grupa dokumentów dotyczy kosztów. Do wniosku należy dołączyć faktury VAT lub paragony imienne potwierdzające zakup i montaż instalacji, a także ewentualnych urządzeń dodatkowych (magazyn energii, magazyn ciepła). Umowy sprzedaży, paragony fiskalne bez danych nabywcy czy akty notarialne nie będą honorowane. Wraz z fakturami wymagane jest również potwierdzenie pełnej zapłaty, w jednej z dopuszczalnych form:

• potwierdzenie przelewu bankowego,
• dokument KP z podpisem osoby przyjmującej gotówkę,
• oświadczenie wykonawcy o otrzymaniu płatności,
• oświadczenie wnioskodawcy zawierające numer dokumentu, kwotę i datę zapłaty.

Dokumentem obowiązkowym jest również potwierdzenie numeru rachunku bankowego wskazanego we wniosku. Może to być zaświadczenie z banku lub potwierdzenie przelewu wykonanego z tego konta. Oświadczenia własne nie są wystarczające i nie będą uwzględniane przy ocenie.

W sytuacji, gdy wniosek składany jest przez osobę trzecią, niezbędne będzie pełnomocnictwo udzielone przez wnioskodawcę - zarówno w przypadku członków rodziny, jak i przedstawicieli firm wykonawczych.

Dla inwestycji rozbudowanych o magazyny energii lub ciepła wymagane są dodatkowe dokumenty techniczne. Oprócz protokołu odbioru prac (lub oświadczenia o samodzielnym montażu), konieczne jest przedstawienie dokumentacji urządzeń, takich jak karta katalogowa lub etykieta energetyczna. W przypadku magazynów energii wymagane jest także zgłoszenie do OSD - wystarczy oświadczenie, potwierdzenie od operatora lub odpowiedni wpis w dokumentach instalacyjnych. Jeżeli magazyn został już uwzględniony w zaświadczeniu OSD o przyłączeniu mikroinstalacji, nie trzeba składać osobnego zgłoszenia.

Wszystkie dokumenty powinny być przesyłane w formatach nieedytowalnych (np. PDF, JPG). Niedopuszczalne są pliki edytowalne, takie jak .doc, a także dokumenty zabezpieczone hasłem lub w inny sposób uniemożliwiające ich otwarcie. W przypadku większej liczby plików tego samego rodzaju (np. kilku faktur) można je połączyć w jeden plik lub folder w formacie ZIP. Oświadczenia muszą być podpisane odręcznie albo podpisem elektronicznym kwalifikowanym.

Po przygotowaniu kompletu dokumentów możliwe jest złożenie wniosku przez Generator Wniosków o Dofinansowanie (GWD). Przed przystąpieniem do tego etapu warto zapoznać się z instrukcją logowania oraz regulaminem programu. Ułatwi to poprawne wypełnienie wniosku i przyspieszy proces jego weryfikacji.

Agata Jaroszewska