GUS podał także, jak kształtowały się ceny w poszczególnych kategoriach towarów i usług konsumpcyjnych. I tak, ceny towarów rosły o 4,2 proc. rok do roku, a w ujęciu miesiąc do miesiąca pozostały na niezmienionym poziomie. Dynamika cen wzrostu usług ponownie była zauważalnie wyższa - usługi drożały we wrześniu o 6,8 proc. rok do roku i o 0,4 proc. miesiąc do miesiąca.
Które towary i usługi drożały najbardziej? Na pierwszym planie użytkowanie mieszkania i energia
Największy wzrost cen odnotowano w kategorii "Użytkowanie mieszkania lub domu i nośniki energii", co nie dziwi wobec częściowego odmrożenia cen energii z początkiem lipca. Fakt ten wciąż wpływa na rachunki gospodarstw domowych w zestawieniu z kosztami z roku ubiegłego. Inflacja w tej kategorii wyniosła 9,7 proc. rdr i 0,4 proc. mdm.
Ekonomiści Polskiego Instytutu Ekonomicznego (PIE) wskazali we wpisie na platformie X, że same rachunki za energię były o 11,4 proc. wyższe niż we wrześniu 2023 r.
Duży wzrost inflacji w ujęciu rocznym miał też miejsce w kategorii "Edukacja" - tu ceny wzrosły o 9 proc. (miesiąc do miesiąca - o 4,5 proc.). W kategorii "Restauracje i hotele" we wrześniu mieliśmy do czynienia ze wzrostem cen o 7,4 proc. rdr i o 0,5 proc. mdm. W kategorii "Zdrowie" inflacja wyniosła 6,1 proc. rdr i 0,4 proc. mdm. Żywność i napoje bezalkoholowe podrożały we wrześniu o 4,7 proc. rok do roku i o 0,2 proc. miesiąc do miesiąca.
A co taniało? Według danych GUS, w ujęciu rok do roku tańsza była odzież i obuwie (o 1,8 proc.), ale już w porównaniu z sierpniem nastąpił wzrost cen o 1,9 proc. Za to transport potaniał i w ujęciu rok do roku (o 1,5 proc.) i w ujęciu miesiąc do miesiąca (o 2,7 proc.).
Inflacja we wrześniu osiągnęła najwyższy poziom w tym roku
Potwierdził się tym samym skok inflacji, jaki miał miejsce w pierwszym miesiącu po wakacjach - odczyt roczny na poziomie 4,9 proc. to najwyższy poziom inflacji w bieżącym roku. W dużej mierze, co podkreślali eksperci, ten wzrost jest jednak spowodowany tzw. efektem bazy: we wrześniu ubiegłego roku wprowadzono jednocześnie bezpłatne leki dla osób młodych i dla seniorów oraz limity zużycia tańszej energii elektrycznej.
Ekonomiści: Rozpędza się inflacja bazowa
"Dużo tu bazy, ale rozpęd inflacji bazowej nie spada" - zauważają ekonomiści mBanku, komentując dane. Ich zdaniem, inflacja bazowa "solidnie" wzrosła i osiągnęła we wrześniu co najmniej 4,3 proc.
Przed publikacją odczytu ekonomiści PKO BP zauważali, że wstępne dane o inflacji nie przyniosły zaskoczeń, w związku z czym nie spodziewali się ich rewizji. Eksperci Banku Millennium wskazywali zaś, że w publikacji GUS "jak zwykle najciekawszą informacją będą dane o inflacji usług, która ze względu na wysoką dynamikę kosztów pracy pozostaje uporczywa i wysoka".
Zarówno ekonomiści PKO BP, jak i Millennium, szacują, że inflacja bazowa w Polsce we wrześniu (tj. bez cen żywności i usług) wzrosła do 4,3 proc. w ujęciu rocznym z 3,7 proc. miesiąc wcześniej.
