NIK przyjrzał się przygotowaniom do budowy CPK. Ujawniono raport

Kontrolerzy nie oceniali zasadności inwestycji w Centralny Port Komunikacyjny (CPK). Kontroli podlegały nieprawidłowości przy planowaniu, przygotowaniu i budowie tego portu.

CPK w myśl pierwotnego planu miał kosztować 35 mld zł i ma integrować transport lotniczy, drogowy i kolejowy w kraju. W czasie środowej konferencji kontrolerzy przekazali, że ""przygotowanie i realizacja budowy Centralnego Portu Komunikacyjnego w latach 2021-2023 nie przebiegały prawidłowo".

Według raportu pełnomocnik rządu ds. CPK nierzetelnie sprawował nadzór nad inwestycją, definiował jej skalę i harmonogram w oparciu o nieaktualne i nierealistyczne dane, a spółka CPK z opóźnieniem przygotowywała dokumenty i nierzetelnie planowała wydatki.

Izba wskazała, że do końca 2023 r. spółka CPK zrealizowała jedynie 4 z 6 zadań przewidzianych w programie. Nie uzyskano m.in. decyzji lokalizacyjnej w terminie - wydano ją dopiero w styczniu 2025 r. z 15-miesięcznym opóźnieniem. Jednocześnie wydatki na część lotniskową programu CPK wyniosły 1,3 mld zł z planowanych 7,7 mld zł, a dokumenty wdrożeniowe były przygotowywane z wielomiesięcznym opóźnieniem.

Kontrola NIK wykazała, że Polskie Porty Lotnicze SA bezpodstawnie odstąpiły od rozwoju lotnisk Chopina i w Modlinie, kierując środki na budowę lotniska w Radomiu - bez uzasadnienia ekonomicznego. W efekcie nie zwiększono przepustowości portów warszawskich, co przełożyło się na utracone przychody. PPL wydatkowały ponad 738 mln zł na Radom, który już w latach 2023-2024 przyniósł 67,5 mln zł strat.

Wnioski pokontrolne skierowano m.in. do pełnomocnika rządu ds. CPK, zarządu spółki CPK oraz zarządu PPL - wzywając do wzmocnienia nadzoru, urealnienia harmonogramów i budżetu oraz podjęcia działań naprawczych.

Jako szczególnie bulwersujące NIK uznała zaniechanie modernizacji lotniska Chopina w 2019 roku i rozwoju lotniska w Modlinie w latach 2019-2024: "Doprowadziło to w 2024 roku o utraty przychodów w kwocie około 83 mln zł, a w kolejnych latach może to skutkować stratami szacowanymi na około 226 mln zł" - informował w środę Michała Jędrzejczyka, wiceprezesa NIK.

Także zamknięcie lotniska w Modlinie mogło być próbą wywarcia nacisku na przewoźników, aby przenieśli oni swoje połączenia do Radomia, przekonywał Jędrzejczyk. Zdaniem NIK, projekt CPK pozostaje obarczony licznymi ryzykami i nie ma gwarancji oddania portu do użytku w 2032 r.