Ochrona środowiska w 2001r
Realizacja od początku lat 90-tych polityki ekologicznej państwa, zaostrzanie wymagań proekologicznych wobec podmiotów korzystających ze środowiska, wobec podmiotów korzystających ze środowiska, wdrażanie ? w ramach restrukturyzacji i modernizacji gospodarki ? nowoczesnych technologii mających z reguły charakter przyjazny dla środowiska, utrwaliło tendencje zmniejszania emisji zanieczyszczeń do środowiska i poprawy jego stanu.
Wielkość środków finansowych wydatkowanych na przedsięwzięcia inwestycyjne w ochronie środowiska w latach
1991-2001 ? mimo ich spadku w trzech ostatnich latach ? jest w relacji do PKB porównywalna do wydatków
ponoszonych w krajach OECD.
Nadal jednak potrzeby finansowe w zakresie ochrony środowiska są bardzo duże, zarówno ze względu na
wieloletnie zaległości, jak i występowanie nowych, niekorzystnych tendencji, związanych z intensyfikacją
transportu samochodowego, budownictwa, turystyki oraz braku proekologicznej restrukturyzacji małych i średnich
przedsiębiorstw. Duże wydatki wiążą się również z koniecznością spełnienia standardów ekologicznych Unii
Europejskiej.
Stopień poprawy nie był jednakowy we wszystkich obszarach środowiska. W 2001 r. zmniejszyły się nakłady
inwestycyjne zarówno na ochronę środowiska, jak i gospodarkę wodną. Skutkiem tego był m.in. spadek (w stosunku
do 2000 r.) zdolności przekazanych do eksploatacji urządzeń w zakresie redukcji zanieczyszczeń gazowych oraz
unieszkodliwiania i gospodarczego wykorzystania odpadów. Za rozbudową sieci wodociągowej nie nadąża, zwłaszcza
na wsi, budowa sieci kanalizacyjnej i oczyszczalni ścieków.
W 2001 r. nakłady inwestycyjne na ochronę środowiska wyniosły 6,2 mld zł (w cenach bieżących) i były o 31,6%
mniejsze w stosunku do 1998 r. i o 6,1% niższe niż w 2000 r. Udział tych nakładów w PKB zmniejszył się z 1,6%
w latach 1996-1998 do 0,9% w 2000 r. i 0,8% w 2001 r. Na ich spadek w 2001 r. wpłynęło głównie znaczne
zmniejszenie (o 28,2%) nakładów na ochronę środowiska w przetwórstwie przemysłowym (w całym przemyśle - spadek
o 8,1%). W układzie przestrzennym największy spadek nakładów zaobserwowano w województwach:
zachodnio-pomorskim - o 33,6%, opolskim - o 29,4%, śląskim i świętokrzyskim - średnio po 27,6%, natomiast
wzrost - w województwach: wielkopolskim - o 47,9%, dolnośląskim - o 17,7%, łódzkim - o 14,9% i
warmińsko-mazurskim - o 12,3%. Nakłady na inwestycje "końca rury"2 wyniosły 4,7 mld zł (76,0% nakładów
ogółem), a na "technologie zintegrowane"3 - 1,5 mld zł (odpowiednio 24,0%). Przedsiębiorstwa zrealizowały
51,6% nakładów inwestycyjnych na ochronę środowiska (w porównaniu z 2000 r. ich udział w nakładach
inwestycyjnych ogółem na ochronę środowiska utrzymał się na zbliżonym poziomie), gminy - 46,6%, a jednostki
budżetowe - 1,9%.
Podobnie jak w latach ubiegłych, najwięcej środków wydano na ochronę wód - 53,1% (w tym na budowę komunalnych
oczyszczalni ścieków - 19,5%, a sieci kanalizacyjnej - 28,9%), ochronę powietrza - 35,0% (w tym na urządzenia
do redukcji i neutralizacji zanieczyszczeń gazowych - 10,3%, a na nowe techniki i technologie spalania paliw -17,2%). Natomiast na ochronę przed odpadami wydatkowano tylko 6,6% środków (w tym na usuwanie, wykorzystywanie
i unieszkodliwianie odpadów przemysłowych i komunalnych - 3,6%).
W 2001 r. oddano do eksploatacji 262 oczyszczalnie ścieków komunalnych i przemysłowych o łącznej
przepustowości 0,6 mln m3/dobę, tj. o 41,6% mniejszej niż w 2000 r. (w tym przepustowość oczyszczalni
biologicznych, chemicznych i o podwyższonym stopniu usuwania biogenów stanowiła 75,6%), z czego 56,1%
przepustowości przypadło na województwa: dolnośląskie i kujawsko-pomorskie. Ponadto przekazano do eksploatacji
4,2 tys. km sieci kanalizacyjnej odprowadzającej ścieki (w 2000 r. - 4,7 tys. km) oraz 437 km sieci
kanalizacyjnej na wody opadowe (w 2000 r. - 343 km). Mniejsze niż w 2000 r. efekty inwestycyjne uzyskano
w zakresie ochrony powietrza, oddając do użytku urządzenia do redukcji zanieczyszczeń pyłowych o zdolności
66,5 tys. ton/rok (w 2000 r. - 170,3 tys. ton/rok) oraz redukcji i neutralizacji zanieczyszczeń gazowych - o
zdolności 64,3 tys. ton/rok (w 2000 r. - 176,3 tys. ton/rok). Spadły także efekty inwestycyjne ograniczające
uciążliwość odpadów. Do użytku oddano urządzenia i instalacje do unieszkodliwiania odpadów o łącznej
wydajności 844 tys. ton/rok (wobec 870 tys. ton/rok w 2000 r.), w tym głównie metodami: składowania - 696 tys.
ton/rok na składowiskach o powierzchni 114 ha, z czego prawie 97% dla odpadów komunalnych (spadek o 9,2%);
biologicznymi - 24,5 tys. ton/rok (spadek o 80,1%); fizyko-chemicznymi - 1 tys. ton/rok (wobec 29 tys. ton/rok
w 2000 r.); spalania - 51 tys. ton/rok (spadek o 40,7%), z czego 85% stanowiły urządzenia do spalania odpadów
przemysłowych. Oddano urządzenia do gospodarczego wykorzystania odpadów o wydajności 437 tys. ton/rok (spadek
o 41,4%), w tym 76% efektów zlokalizowanych było w województwach: kujawsko-pomorskim i śląskim, a odnośnie
urządzeń do przeróbki i zagospodarowania osadów z oczyszczalni ścieków ? 8 tys. ton/rok (wobec 13 tys. ton/rok
w 2000 r.). Zrekultywowano 77,3 ha hałd i wysypisk oraz innych terenów zdewastowanych i zdegradowanych (w 2000
r. - 77,2 ha).
CAŁY RAPORT W ZAŁ:
