Ostra konkurencja o fabryki mikroczipów. Gra toczy się o wysoką stawkę

Jak wskazali analitycy PIE, "tajwańska firma TSMC odpowiada za ponad 90 proc. produkcji najnowocześniejszych czipów wykorzystywanych m.in. w smartfonach i 53 proc. wszystkich rodzajów czipów. Europa odpowiada za ok. 10 proc. wartości całego procesu tworzenia układów scalonych i mikroczipów (a więc, poza fizyczną produkcją, za ich projektowanie, testowanie oraz pakowanie i składanie), Chiny - za 26 proc., a USA - za 33 proc.". 

Dodali, iż "produkcja układów scalonych jest niezwykle złożonym procesem, którego poszczególne ogniwa rozsiane są po całym świecie. W kilku miejscach łańcucha produkcji pojawiają się wąskie gardła i funkcjonują firmy posiadające pozycję monopolistyczną. W okresie pandemii COVID-19 przełożyło się to na problemy producentów samochodów i elektroniki, w tym największych europejskich i amerykańskich, którzy zmuszeni byli do wstrzymywania produkcji właśnie przez brak dostępu do czipów produkowanych w Azji".

"Prezydent Joe Biden podpisał w tym roku ustawę, w której ok. 52,7 mld dol. przewidziano na rozwój amerykańskiego przemysłu półprzewodników (1) - w tym badania i rozwój, a także na szkolenie pracowników i zachęty dla firm. W podobnym kierunku idzie UE - wiosną Komisja Europejska przedstawiła projekt aktu o czipach (Chips Act), w ramach którego wsparcie publiczne na rozwój produkcji czipów w Europie ma wynieść ok. 43 mld euro (ok. 44,9 mld dol.), a dodatkowe środki mają zostać zmobilizowane w formie inwestycji prywatnych do 2030 r. (2). Zakończenie prac nad unijną legislacją oczekiwane jest w I połowie 2023 r., a obecnie udało się uzgodnić wspólne stanowisko Państw Członkowskich" - czytamy w Tygodniku PIE.

"Komisja Europejska stawia jako jeden z celów strategicznych uzyskanie 20-proc. udziału (podwojenie) w rynku półprzewodników do 2030 r. Naciski Brukseli i Waszyngtonu na przeniesienie produkcji z Azji do Europy i USA wynikają nie tylko z przesłanek biznesowych, ale również rozważań dotyczących bezpieczeństwa" - napisali analitycy. 

Dodali, że "produkcja w Europie skoncentrowana jest na starszych technologiach i większych układach (wykorzystywanych m.in. w przemyśle motoryzacyjnym, ale zbyt dużych dla najnowocześniejszego sprzętu elektronicznego), a firmy z naszego kontynentu odpowiadają tylko za ok. 4 proc. inwestycji, co prowadzi do zwiększenia dystansu od technologicznych liderów. Akt w sprawie czipów ma tę sytuację zmienić, a pozytywne sygnały płyną też od największych firm - w marcu br. Intel, gigant w branży półprzewodników i układów scalonych, ogłosił swój program inwestycyjny w Europie, w ramach którego 33 mld euro mają być przeznaczone na inwestycje w proces produkcyjny, w tym w centra badawczo-rozwojowe w Polsce (3)".

"Przyciągnięcie fabryki TSMC do USA jest niewątpliwie sukcesem amerykańskiej dyplomacji ekonomicznej. W Europie firma nie ogłosiła decyzji inwestycyjnych o porównywalnej skali. Jednak deglobalizacja łańcuchów produkcji i tzw. friendshoring (przenoszenie produkcji do krajów będących w dobrych stosunkach z krajem, w którym jest siedziba firmy) dopiero się zaczyna, a konkurencja między krajami i regionami o przyciągnięcie inwestycji zaostrza. Najbliższe lata mogą przynieść spore zmiany na rynku, a skala niezbędnych inwestycji i poziom uzależnienia innych przemysłów od dostaw czipów wskazuje, o jak wysoką stawkę toczy się gra" - podsumowali.

***

(1) https://www.whitehouse.gov/briefing-room/statements-releases/2022/08/09/fact-sheet-chips-and -science-act-will-lower-costs-create-jobs-strengthen-supply-chains-and-counter-china/ [dostęp: 07.12.2022].

(2) https://digital-strategy.ec.europa.eu/en/library/european-chips-act-staff-working-document [dostęp: 07.12.2022]. 

(3) https://www.intel.com/content/www/us/en/newsroom/news/eu-news-2022-release.html#gs.jz9w2g [dostęp: 07.12.2022].

***