Podatki: pierwsze czytanie nowych ustaw

Rozpoczęła się sejmowa debata nad zmianami podatkowymi. W sumie rozpatrzonych zostanie 19 projektów przygotowanych przez rząd oraz posłów. Zmiany obejmują najważniejsze podatki, w tym VAT, PIT, CIT, podatek od spadków i darowizn, a także od czynności cywilnoprawnych.

Rząd przygotował również projekt zmian w ustawie o akcyzie, przewidujący zrównanie stawek tego podatku na olej opałowy i napędowy. Wprowadzenie proponowanych rozwiązań oznacza zwiększone wydatki właścicieli domów ogrzewanych olejem. Dlatego rząd przedstawił jednocześnie projekt ustawy o zwrocie części wydatków ponoszonych w latach 2006-2012 na ogrzewanie olejem opałowym powierzchni mieszkalnych. Mimo to planowane podwyżki akcyzy wzbudzają wiele kontrowersji.

Kolejny projekt dotyczy opodatkowania samochodów. Podatek uzależniony będzie od pojemności skokowej silnika i emisji spalin. Rząd proponuje ponadto obniżenie od stycznia składki na ubezpieczenie rentowe (z 13 do 9 proc.) i na ubezpieczenie chorobowe (z 2,45 do 1,8 proc.).


Ordynacja podatkowa

Sprawdzony podatnik

Wprowadzenie instytucji tzw. sprawdzonego podatnika.

Przedsiębiorca, który uzyska taki status, będzie z wyprzedzeniem informowany o kontroli, będzie mógł szybciej uzyskać interpretację, a także skorzystać z kilku innych przywilejów.

Rozprawa podatkowa

Wprowadzenie rozprawy podatkowej.

Podatnicy będą mogli prowadzić z urzędem spór, tak jak w sądzie.

Opłaty za interpretacje

Wzrost opłaty za wydawanie interpretacji podatkowych.

Teraz za wydawanie interpretacji podatnik nie płaci, uiszcza jedynie opłatę skarbową w wysokości 5 zł, po zmianach zapłaci 75 zł za wydanie interpretacji.

CIT

Definicja reklamy

Rezygnacja z rozróżnienia reklamy publicznej i niepublicznej.

Wydatki na reklamę zaliczane będą do kosztów w pełnej wysokości, bez względu na charakter reklamy, teraz przy reklamie niepublicznej obowiązuje limit.

Koszty podatkowe

Zmiana definicji kosztów podatkowych przez rozszerzenie istniejącej i uznanie za koszt wydatków i odpisów dokonanych w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Zmiana ma dostosować brzmienie przepisu do tego, jakie zostało mu nadane przez orzecznictwo sądów administracyjnych.


Abonament medyczny

Zmiana zasad zaliczania do kosztów podatkowych wydatków na opiekę medyczną pracowników.

Wydatki na finansowanie usług medycznych pracowników będą mogły stanowić koszt podatkowy pracodawcy.

Amortyzacja

Wprowadzenie nowej metody jednorazowej amortyzacji dla małych podatników oraz dla podatników rozpoczynających działalność gospodarczą.

Nie wszyscy podatnicy będą mogli skorzystać z nowej metody, cel zmiany - stworzenie bodźca inwestycyjnego - może zatem nie zostać osiągnięty.

PIT

Wydatki na reprezentację

Wyłączenie z kosztów uzyskania przychodów wydatków
na reprezentację.

Zmiana pozbawi podatników prowadzących własne firmy możliwości zaliczenia w koszty wydatków np. na prezenty dla kontrahentów, obiady biznesowe itp.

Ulga odsetkowa

Likwidacja ulgi odsetkowej z zachowaniem praw nabytych
dla podatników, którzy do końca roku zaciągną pożyczkę lub kredyt na cele mieszkaniowe.

Likwidacja ulgi uzasadniana koniecznością dostosowania naszych przepisów do unijnych pozbawi podatników, którzy kupili mieszkanie na kredyt, corocznych oszczędności podatkowych.

Sprzedaż nieruchomości

Zmiana zasad opodatkowania sprzedaży nieruchomości; podatnik bez względu na to, ile posiada nieruchomości, przy sprzedaży zapłaci 19 proc. podatku, ale nie od wartości transakcji, lecz od zysku.

Zmiana nie będzie miała zastosowania do nieruchomości nabytych przed 1 stycznia 2007 r. Z praktycznego punktu widzenia proponowane przepisy są niekorzystne dla osób, które zaspokajają własne potrzeby mieszkaniowe. Jeżeli w przyszłości będą chciały sprzedać mieszkanie i kupić większe, zapłacą podatek. Zmiana może być korzystna dla osób, które inwestują w nieruchomości dla zysku. Dziś, co do zasady, muszą one płacić 10 proc. podatku od wartości mieszkania, po zmianie zapłacą 19 proc., ale tylko od zysku.


Ulga prorodzinna

Wprowadzenie ulgi prorodzinnej.

Ulga prorodzinna ma być wsparciem dla rodzin wielodzietnych (warunkiem jest wychowywanie co najmniej trójki dzieci).

Podatek od spadków i darowizn

Nowe zwolnienia

Zwolnienie z podatku od spadków i darowizn nabycia majątku od najbliższej rodziny, czyli małżonka, zstępnych (dzieci, wnuki), wstępnych (dziadkowie), pasierba, ojczyma i macochy.

Zniesienie obciążeń podatkowych dla nabywających nieodpłatnie majątek od najbliższych.

Dodatkowy podatek

Wprowadzenie sanacyjnej 20-proc. stawki podatku od umowy darowizny, która będzie miała zastosowanie w przypadku powołania się na fakt jej dokonania przed organem podatkowym.

Eliminacja sytuacji, w których podatnicy unikają opodatkowania, powołując się na fikcyjne darowizny.


Ulga mieszkaniowa

Uzależnienie zastosowania ulgi mieszkaniowej dla nabywców zaliczonych do III grupy podatkowej od wymogu sprawowania osobistej opieki nad spadkodawcą na podstawie umowy pisemnej z notarialnie poświadczonym podpisem; teraz wystarczy posiadanie umowy zawartej przed organem gminy.

Zapewne wyeliminowanie przypadków, kiedy umowy zawierane były wyłącznie po to, by uniknąć konieczności zapłacenia podatku.

PCC

Odpowiedzialność za podatek

Eliminacja zasady solidarnej odpowiedzialności za zapłatę podatku.

Odpowiedzialna będzie tylko jedna strona (np. przy umowie sprzedaży kupujący).

Zwolnienie dla pożyczek

Zwolnienie z podatku od czynności cywilnoprawnych umów pożyczek udzielonych najbliższej rodzinie.

Zniesienie obciążeń podatkowych najbliższej rodziny.

Opłata skarbowa

Likwidacja znaczków

Eliminacja znaków opłaty skarbowej.

Na pismach nie trzeba będzie naklejać znaczków, wystarczy uiścić opłatę.

Opłata od podań

Likwidacja opłaty od podań i załączników.

Teraz za każde podanie trzeba zapłacić 5 zł plus dodatkowe 50 groszy za każdy załącznik, po zmianach nie zapłacimy wcale.


VAT

Towary używane

W przypadku nieodpłatnej dostawy towarów używanych przy określaniu podstawy opodatkowania będzie uwzględniane ich zużycie.

Zapewnienie korzystniejszych rozliczeń dla podatników przekazujących używane towary, np. na cel charytatywny.

Termin zwrotu podatku

Ustalenie jednego 70-dniowego podstawowego terminu zwrotu podatku.

Umożliwienie części podatników szybszego otrzymania kwot VAT z tytułu nabycia towarów i usług.


Kaucja gwarancyjna

Likwidacja kaucji gwarancyjnej w wysokości 250 000 zł.

Ograniczenie wymogów i obciążeń, które obecnie dotyczą wielu podatników.

Sankcja VAT

Likwidacja 30-proc. sankcji w przypadku zaniżenia zobowiązania podatkowego.
Zmniejszenie represyjności przepisów.

Ryczałt kwotowy

Wprowadzenie możliwości rozliczania się przez niektórych podatników w formie ryczałtu kwotowego.

Uproszczenie rozliczeń dla podatników VAT prowadzących działalność w niewielkim zakresie.

OPINIA

Henryka Bochniarz
prezydent Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych Lewiatan

Nie jest to niestety reforma systemu podatkowego, o którą przedsiębiorcy zabiegają od dawna. Projekty rządowe wykorzystują jedynie nieliczne propozycje opracowane w zespołach eksperckich powołanych z początkiem roku przy ministrze finansów. W zakresie podatków dochodowych bez wątpienia istotnymi propozycjami są: zmiana definicji kosztów uzyskania przychodu oraz przyjęcie zasady, iż wszelkie wydatki na reklamę stanowią dla podatnika koszt podatkowy. Mieszane uczucia budzą natomiast zmiany zasad dokonywania amortyzacji. Dla nowych podmiotów zaproponowane regulacje będą korzystne, jednak dla już funkcjonujących to zmiany na gorsze. Dla przedsiębiorców korzystna jest zaproponowana przez rząd instytucja sprawdzonego podatnika, gdyż jednym z praw takiego sprawdzonego podatnika będzie zagwarantowanie mu zawieszenia wykonania decyzji do czasu uprawomocnienia się decyzji czy rozstrzygnięcia sprawy przez sąd.

Więcej
O zmianach w podatkach piszemy również w dodatku Prawo i Życie

Krzysztof Tomaszewski