Polska wśród liderów wzrostu w regionie

Według prognoz, średnie tempo wzrostu gospodarczego w grupie 29 krajów, w których działa EBOiR, ma w tym roku wynieść 4,2 proc. Tym samym październikowe przewidywania (4,1 proc.) zostały poddane niewielkiej korekcie w górę. (...) Tempo wychodzenia regionu z recesji jest jednak zmienne i charakteryzują je oznaki pogłębiających się rozbieżności wśród krajów Europy Środkowej, a także pomiędzy państwami europejskimi i tymi gospodarkami na obszarze centralnej Azji, których podporę stanowi ropa naftowa.

Wzrost w regionie w coraz większym stopniu napędzany jest przez to, co dzieje się w sektorze prywatnym, ale też przez nieoczekiwanie dobrą koniunkturę w państwach strefy euro, w szczególności w Niemczech. Równie istotną rolę odgrywają tutaj wdrażane w USA fiskalne i monetarne środki stymulujące gospodarkę - czytamy w raporcie EBOiR.

EBOiR ostrzega jednak, że dobre perspektywy wzrostu przyćmiewa ryzyko, zwłaszcza to związane z potencjalnym wzrostem inflacji w gospodarkach rozwiniętych, do czego prowadzić może luźna polityka pieniężna. W ocenie ekspertów, mogłoby to z kolei doprowadzić do zacieśnienia polityki monetarnej przez największe banki centralne, co oznaczałoby wyższy koszt pożyczania pieniędzy.

Utrzymująca się niepewność co do dalszego rozwoju sytuacji na tych rynkach strefy euro, które zmagają się z zadłużeniem narodowym i powiązanym z nim zadłużeniem sektora bankowego, może dodatkowo spowodować - w skali globalnej - gwałtowny wzrost niechęci inwestorów do ryzyka - alarmuje raport EBOiR.

Stawce krajów Europy Środkowej przewodzą Estonia, Polska i Słowacja. Przewidywane na ten rok tempo wzrostu w wymienionych krajach to 3 proc. Fundamentem dobrej kondycji polskiej gospodarki jest elastyczność popytu krajowego i rynek kredytów. Mimo to autorzy raportu ostrzegają, że konsumpcja w gospodarstwach domowych może ucierpieć na skutek wysokiej stopy bezrobocia, uporczywie utrzymującej się na prawie 10-procentowym poziomie.

Raport podkreśla fakt, że Łotwa i Litwa wciąż starają się wyjść na prostą po okresie boomu kredytowego i konsumpcyjnego, po którym nastąpił czas ostrych cięć budżetowych.

Eksperci EBOiR przewidują też umiarkowany wzrost gospodarczy na Węgrzech (ma on wynieść w tym roku 1,7 proc.) i krytycznie odnoszą się do prawicowego rządu Viktora Orbana, który w ich opinii niesłusznie zaniechał zakrojonych na szeroką skalę cięć wydatków budżetowych, nie przedstawiając żadnej wiarygodnej średnioterminowej strategii działania. Ich uwagi nie uszedł też fakt, że tzw. "kryzysowe podatki" nałożone na sektor energetyczny i telekomunikacyjny zostały uznane przez zagranicznych inwestorów za przejaw dyskryminacji, a dodatkowo mogą one wzbudzić "niepokój" u tych ostatnich.

W ocenie banku, średnie prognozowane tempo wzrostu dla Europy Południowo-Wschodniej wynosi 1,6 proc. Proces zdrowienia gospodarek Słowenii, Chorwacji, Rumunii i Bułgarii wyhamował na skutek wprowadzenia przez te państwa dodatkowych środków konsolidacji fiskalnej, które według EBOiR tłumią popyt krajowy.

W Rosji - największej gospodarce w gronie krajów będących obszarem działania EBOiR - po okresie ujemnego wzrostu w ostatnim kwartale 2010 r., spowodowanego falą upałów, suszą i pożarami lasów, gospodarka powinna wzrosnąć o 4,6 proc. (...) Prognozy EBOiR dla Azji Środkowej mówią o 6,6-procentowym wzroście w 2011 r., co stanowi niewielki spadek względem wynoszącej 6,7 proc. średniej za 2010 r. 5-procentowy wzrost zanotuje gospodarka turecka, co w porównaniu z 8-procentowym wynikiem z roku ubiegłego jest znacznym pogorszeniem sytuacji.

Pobierz darmowy Program PIT 2010

Judy Dempsey

New York Times / International Herald Tribune

Tłum. Katarzyna Kasińska