Program "Opieka 75 plus" dla seniorów w miejscu zamieszkania

Dotyczy ona m.in. szeroko rozumianego bezpieczeństwa, zdrowia, aktywnego uczestniczenia w życiu społecznym, a także potrzeby dostosowania infrastruktury, systemu służby zdrowia czy rynku pracy do potrzeb i możliwości seniorów.

MRPiPS podkreśla, że stworzenie kompleksowego programu w zakresie polityki senioralnej ma usystematyzować i usprawnić działania instytucji publicznych na rzecz osób starszych. Rozwiązania te mają się też przyczynić do znacznej poprawy jakości życia seniorów, przy zachowaniu szeroko rozumianego bezpieczeństwa i jak najdłuższej samodzielności. Strategia ma zacząć obowiązywać od 2019 r.

Dokument obejmuje siedem dziedzin ważnych dla osób starszych. Pierwsza wiąże się z kształtowaniem pozytywnego postrzegania starości w społeczeństwie, m.in. dzięki edukacyjnym kampaniom społecznym.

Drugi obszar działań zakłada wspieranie wszelkich form aktywności - obywatelskiej, społecznej, kulturalnej, sportowej i religijnej osób starszych przez likwidację barier informacyjnych i technicznych oraz wsparcie organizacji senioralnych. Chodzi tu m.in. o opracowanie zasad komunikacji z osobami starszymi w instytucjach publicznych.

Trzeci obszar uwzględnia wykorzystanie potencjału osób starszych w życiu gospodarczym i na rynku pracy, by zapobiegać ich wykluczeniu ekonomicznemu, cyfrowemu i technologicznemu. W tym punkcie chodzi m.in. o wprowadzenie możliwości elastycznych form pracy, np. niepełny etat, telepraca, praca w domu czy o elastyczne godziny pracy.

Czwarty punkt strategii obejmuje działania związane z promocją zdrowia, profilaktyką chorób i z dostępem do diagnostyki, leczenia i rehabilitacji przez np. rozwój telemedycyny i teleopieki oraz dostęp do udogodnień technicznych wspierających samodzielność osób starszych.

Piąty filar zakłada przeciwdziałanie przemocy i zaniedbaniom wobec osób starszych dzięki np. stworzeniu sieci poradnictwa. Kolejny obszar dotyczy wspierania integracji międzypokoleniowej m.in. przez realizację projektów edukacyjnych, wspieranie wolontariatu i rozwój infrastruktury społecznej. Siódmy filar jest poświęcony działaniom edukacyjnym na temat starości, np. kształcenia kadr opiekuńczych i medycznych.

Dokument składa się także z czterech dodatkowych części odnoszących się do polityki społecznej wobec niesamodzielnych osób starszych. Pierwsza poświęcona jest ułatwieniu dostępu do usług wzmacniających samodzielność, np. dzięki rozwojowi sieci wypożyczalni sprzętu wspomagającego funkcjonowanie, a także dostosowaniu miejsc zamieszkania do potrzeb tych osób.

Drugi punkt zakłada zapewnienie dostępu do usług zdrowotnych, rehabilitacyjnych i opiekuńczo-pielęgnacyjnych. Trzecia część poświęcona jest rozwojowi sieci usług środowiskowych i instytucjonalnych. W ramach tego punktu zarekomendowano wprowadzenie wymogu posiadania określonych kwalifikacji przez pracowników opiekujących się niesamodzielnymi osobami starszymi.

Czwarte działanie obejmuje wsparcie przez instytucje publiczne nieformalnych opiekunów niesamodzielnych osób starszych. Chodzi tu m.in. o wsparcie rodzin sprawujących opiekę domową dzięki poradnictwu, konsultacjom, treningom umiejętności opiekunów, a także o czasowe odciążenie opiekunów z tych obowiązków.

Według danych GUS pod koniec 2017 r. osoby w wieku 60 lat i więcej stanowiły ponad 24 proc. społeczeństwa. Wśród nich prawie 18 proc. to osoby w wieku co najmniej 80 lat. 58 proc. osób starszych stanowią kobiety.

Planujemy przyjęcie do dofinansowania z funduszy unijnych:

- projektu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych obejmującego budowę kompleksowego systemu szkolenia i udostępniania osobom niewidomym psów przewodników,

- projektu KOMON, który powoła do życia Krajowy Ośrodek Mobilności Osób Niepełnosprawnych,

- projektu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego "Wsparcie kształcenia w zakresie projektowania uniwersalnego".

Na te wszystkie inicjatywy przeznaczymy około 650 mln złotych. W pierwszych miesiącach nowego roku uruchomione zostanie kolejne 400 mln zł, między innymi na wsparcie rozwoju edukacji włączającej oraz pomoc inwestorom w zakresie projektowania uniwersalnego, a także pilotaż usług door to door dla osób niepełnosprawnych.

Przyjęty w połowie lipca Program Dostępność Plus to pierwszy w Polsce i pierwszy w Unii Europejskiej tak kompleksowy plan działań na rzecz szeroko rozumianej dostępności, tworzonej przez dobrze przemyślane, zaprojektowane i wykonane inwestycje.