Prywatyzacja przedsiębiorstw państwowych w 2001
Publikacja GUS "Prywatyzacja przedsiębiorstw państwowych w 2001 r." zawiera zbiór informacji tabelarycznych charakteryzujących przebieg i efekty przekształceń własnościowych w Polsce w okresie od 1.08.1990 r. do 31.12.2001 r., jak również przedstawiających sytuację prawną i ekonomiczną przedsiębiorstw państwowych.
Informacje opracowane zostały na podstawie sprawozdawczości GUS, danych pozyskiwanych z Ministerstwa Skarbu Państwa (o sprzedaży akcji i udziałów w jednoosobowych spółkach Skarbu Państwa, przychodach z tego tytułu oraz o realizacji Programu NFI), z Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa (o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa).
Procesem przekształceń własnościowych w latach 1990-2001 objęto 6864 przedsiębiorstwa państwowe, z tego 1527 skomercjalizowano (1513 w jednoosobowe spółki Skarbu Państwa i 14 w spółki z udziałem wierzycieli), 1937 poddano prywatyzacji bezpośredniej, 1746 postawiono w stan likwidacji ze względów ekonomicznych, a 1654 państwowych przedsiębiorstw gospodarki rolnej włączono do Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa.
Sprywatyzowano pośrednio (poprzez sprzedaż akcji lub udziałów) 309 jednoosobowych spółek Skarbu Państwa (w tym 105 z udziałem inwestorów zagranicznych), z czego 32 w 2001 r. Sprywatyzowane tą drogą przedsiębiorstwa to w większości podmioty prowadzące działalność w zakresie przetwórstwa przemysłowego (73,5%), w tym głównie produkcji artykułów spożywczych i napojów (13,3%). Przychody budżetu państwa z tytułu prywatyzacji pośredniej wyniosły w 2001 r. ok. 6451 mln zł.
Metodą bezpośrednią sprywatyzowano 1855 przedsiębiorstw państwowych (w tym
w 2001 r. - 51), 37,4% z nich stanowiły podmioty prowadzące działalność w zakresie przetwórstwa przemysłowego, 23,0% - budowlaną, 17,2% - handlową. Najpopularniejszą formą zagospodarowania majątku sprywatyzowanych przedsiębiorstw było oddanie go do odpłatnego korzystania spółkom pracowniczym (65,9%).
Likwidacji z przyczyn ekonomicznych uległo 820 przedsiębiorstw państwowych (w tym w 2001 r. - 13), z których 32,6% prowadziło działalność związaną z przetwórstwem przemysłowym, 19,4% - budowlaną.
Na bazie mienia sprywatyzowanych bezpośrednio i zlikwidowanych przedsiębiorstw państwowych powstało 228 spółek z udziałem Skarbu Państwa, do których wniesiono majątek przedsiębiorstw państwowych oraz 1464 spółki pracownicze użytkujące odpłatnie majątek sprywatyzowanych przedsiębiorstw.
Prywatyzacja nieruchomości rolnych realizowana jest od czerwca 1992 r. Do końca 2001 r. do Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa włączono 4700,5 tys. ha (w tym 3759,6 tys. ha z państwowych przedsiębiorstw gospodarki rolnej), z czego sprzedano 1113,7 tys. ha. W końcu 2001 r. na stanie Zasobu znajdowało się 3322,9 tys. ha gruntów, w tym w dzierżawie 2507,8 tys. ha (75,5%).
Liczba pracujących w podmiotach objętych procesem prywatyzacji w końcu 2001 r. wynosiła 1078,8 tys. osób, w tym w jednoosobowych spółkach Skarbu Państwa 383,1 tys. osób.
Według stanu na 31.12.2001 r. działały 962 przedsiębiorstwa państwowe prowadzące pełną działalność gospodarczą (bez przedsiębiorstw w upadłości) i zatrudniające łącznie 231,9 tys. osób. W 52 z nich rozpoczęto proces prywatyzacji bezpośredniej, 183 znajdowało się w stanie likwidacji.
