Przełomowa zmiana w urlopie macierzyńskim. Szwedzi mają nowy pomysł
W Szwecji rodzice mogą przekazać część urlopu macierzyńskiego swoim bliskim, na przykład dziadkom noworodka. Wskazana przez nich osoba musi być tam ubezpieczona. Nowe prawo ma pomóc w godzeniu obowiązków zawodowych z rodzinnymi i wesprzeć budowę więzi dziecka z bliskimi. Ustawa weszła w życie 1 lipca.
Przed 50 laty Szwecja była pierwszym krajem, który wprowadził płatne urlopy macierzyńskie dla ojców. Teraz rozszerza je na bliskich dziecka. Zgodnie z nowym prawem, rodzice sprawujący wspólną opiekę mogą przekazać po 45 dni zasiłku i urlopu rodzicielskiego. Zaś rodzic sprawujący wyłączną opiekę - 90 dni zasiłku rodzicielskiego innemu ubezpieczonemu. - To reforma, która wzmacnia władzę rodziców w zakresie planowania własnego życia i zwiększa przywiązanie dziecka do obojga rodziców lub innych bliskich krewnych – mówi minister ds. osób starszych i ubezpieczeń społecznych Anna Tenje.
Przekazane bliskim 90 dni urlopu rodzicielskiego stanowi mniej niż piątą część jego długości. Szwedzki system opieki społecznej, jest jednym z najbardziej hojnych na świecie. Rodzice mają prawo do 480 dni płatnego urlopu rodzicielskiego. Mogą go dowolnie podzielić między siebie. Większość - 390 dni - jest opłacanych na podstawie pełnego dochodu podatnika, a za pozostałe 90 dni wypłacana jest stała kwota, która wynosi 180 koron dziennie (68,30 zł).
“Zasiłek rodzicielski mogą otrzymywać nawet emeryci i renciści” - informuje szwedzki ZUS (Forsakringskassan). W pełnieniu obowiązków może więc zastąpić rodziców babcia czy dziadek “i tym samym wzmacniać więzi z wnukiem” - czytamy na stronie szwedzkiego rządu (regeringen.se).
“Osoba, która nabyła prawo do zasiłku rodzicielskiego w drodze przeniesienia, ma prawo przebywać na urlopie wychowawczym w okresie pobierania zasiłku rodzicielskiego” - informują autorzy ustawy. W tym czasie nie może ona pracować, studiować ani poszukiwać pracy. Razem z urlopem rodzicielskim, przekazywane jest prawo do pobierania zasiłku. Rodzice sami mogą wybrać, którą z dwóch form wypłat przekażą opiekunowi (od wielkości wynagrodzenia czy stałą kwotę).
Nowe prawo wprowadziło też inną zmianę. Zwiększyło z 30 do 60 liczbę tzw. podwójnych dni, w których rodzice mogą przebywać na urlopie rodzicielskim z dzieckiem i w tym czasie oboje otrzymywać zasiłek. Przedtem z podwójnych dni mogli korzystać, zanim dziecko ukończyło rok, teraz - do 15. miesiąca życia.
