Przetargi ZUS pod lupą NIK i CBA

- Doceniamy podjęte przez ZUS działania w sprawie uregulowania praw autorskich do systemu informatycznego, a także doceniamy przystąpienie do prac nad dywersyfikacją dostaw usług informatycznych. Kolegium Najwyższej Izby Kontroli nie uwzględniło zastrzeżeń ZUS i tym samym potwierdziło, że ZUS nie dochował w dwóch przetargach zasady równego traktowania potencjalnych wykonawców oraz zasady bezstronności - deklarował w odniesieniu do wystąpienia pokontrolnego rzecznik prasowy Najwyższej Izby Kontroli Paweł Biedziak.

Realizując kontrolę NIK doszła do wniosku, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych już w 2010 r. z wolnej ręki udzielił zamówienia na wsparcie i utrzymanie Kompleksowego Systemu Informatycznego firmie Asseco Poland SA, a tym samym zaniechał stosowania trybów konkurencyjnych. Fakt, że postępowanie to zostało przeprowadzone z naruszeniem prawa potwierdził także Urząd Zamówień Publicznych oraz Krajowa Izba Odwoławcza.

ZUS odnosząc się w opublikowanym stanowisku do uchwały Kolegium NIK wyjaśnia: - Odnosząc się do kwestii przywołania przez NIK wniosku UZP z 2012 r., o naruszeniu przy zawarciu w 2010 r. przesłanek do zawarcia umów z Asseco Poland SA w trybie z wolnej ręki zaznaczyć należy, że przeprowadzenie procedury konkurencyjnej było w 2010 r. niemożliwe z tej przyczyny, że zgodnie z umową z 1997 r. przejście na Zakład autorskich praw majątkowych do systemu KSI następowało po zakończeniu umowy (tj. najwcześniej 10 października 2010 r.). Wcześniej nie było możliwe udostępnienie potencjalnym innym wykonawcom dokumentacji oraz kodów źródłowych systemu."

NIK stwierdziła również, że także w 2013 r. ZUS nie przestrzegał wynikających z prawa zamówień publicznych zasad uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców - postępowanie na wsparcie, eksploatację i utrzymanie KSI. ZUS nie zapewnił bowiem realnej możliwości zapoznania się z dokumentacją dotyczącą przedmiotu zamówienia potencjalnym wykonawcom. Podanie w ogłoszeniu krótkiego terminu nie gwarantowało czasu niezbędnego na zapoznanie się z dokumentacją dotyczącą KSI. To ponad 10 tysięcy różnego rodzaju dokumentów. Oszacowano, że ich analiza zajmuje około roku, przy czym czas dedykowany potencjalnym wykonawcom ograniczony został do około 3 miesięcy. Doprowadziło to do wyboru dotychczasowego wykonawcy, firmy Asseco Poland SA, która realizowała usługi związane z utrzymaniem KSI od 1997 r.

NIK ustaliła, że zarówno w 2010 r., jak i 2013 r. w realizacji zamówień publicznych uczestniczyli pracownicy ZUS, w przypadku których istnieje uzasadniona wątpliwość co do ich bezstronności - NIK podkreśla, że osoby te winny zostać wyłączone z realizacji wspominanych postępowań przetargowych. Chodzi o dwójkę pracowników zakładu, którzy uczestnicząc w pracach komisji przekazali oświadczenie o braku okoliczności, których istnienie powodowałoby konieczność wyłączenia ich z prac przy obu postępowaniach. NIK podważa te deklaracje wskazując na fakt, że wspomniani pracownicy ZUS zasiadali wspólnie z przedstawicielem firmy Asseco Poland SA w radzie jednej z fundacji - ich rezygnacja ze stanowisk w radzie fundacji została przyjęta dopiero 22 lutego 2014 r.

Odrzucenie zastrzeżeń ZUS przez Kolegium NIK równoznaczne jest z uprawomocnieniem ustaleń Izby - wyczerpanie możliwości wszczęcia procedury odwoławczej. Jednocześnie rzecznik prasowy NIK poinformował, że komplet dokumentów dotyczących kontroli przetargów na wsparcie i utrzymanie KSI przekazany został do Centralnego Biura Antykorupcyjnego, które dysponuje już wykazem zamówień publicznych ZUS przekazanym przez zakład na żądanie biura we wrześniu 2013 r., a także kwietniu 2014 r.

Portal Skarbiec.Biz - największy, niezależny serwis o prawie, finansowaniu i gospodarce.