Rekordowe aktywa OFE

Według raportów OFE, zarządzane przez nie aktywa netto wzrosły w podobnym zakresie osiągając nowy poziom 44,8 mld PLN. Grudniowa wartość zarządzanych środków była wyższa niż przed rokiem o 42%, czyli o +13,3 mld PLN. Przy bieżącym poziomie aktywów nie do przecenienia pozostaje wartość przelewów przekazywanych OFE przez ZUS, z tytułu bieżących składek opłacanych przez pracowników i pracodawców. W całym 2003 roku było to 10,27 mld PLN, czyli po raz kolejny mniej niż wynikało z zapisów w budżecie (11,5 mld PLN) lub z wypowiedzi szefów ZUS z drugiej połowy roku (wówczas padały kwoty o 1 mld PLN niższe).

Według naszych szacunków PTE potrąciły z przekazywanych składek około 650 mln PLN, co w połączeniu z opłatą za zarządzanie, szacowaną przez nas na 160 mln PLN złożyło się na około 810 mln PLN przychodów towarzystw emerytalnych.

Grudniowe saldo wpłat, które zasiliły rachunki uczestników funduszy szacujemy na 1,17 mld PLN. Kwota ta uwzględnia rozliczenie w pierwszych dniach grudnia dodatnich przepływów transferowych wynikających z ostatniej, listopadowej sesji. Ponad to brak w niej ostatniego przelewu z zeszłego roku (ponad 421 mln PLN), który 31 grudnia spoczywał na rachunkach nabyć a zasilił aktywa netto w pierwszy roboczy dzień bieżącego roku.

Grudzień przyniósł znaczną poprawę sytuacji na rynku finansowym, dzięki czemu wyraźnie wzrósł wynik z zarządzania osiągnięty w końcu roku przez zarządzających OFE. Szacujemy, że z tego tytułu wartość aktywów wzrosła o +1,7 mld PLN, czyli o 3,9% względem średniej wartości aktywów. To drugi po sierpniowym tak dobry rezultat osiągnięty przez zarządzających. Oczywiście nie byłoby to możliwe bez znaczącej poprawy sytuacji na rynku papierów skarbowych, na którym w skali miesiąca zanotowaliśmy +2,4% wzrost. W tym samym czasie WIG zyskał +8,3% przesądzając o dobrych wynikach OFE.

Grudzień przyniósł nieznaczny wzrost zaangażowania funduszy emerytalnych w zagraniczne aktywa. Ich udział wyniósł 1,5% a wartość przekroczyła 660 mln PLN. Prawie 3 tej kwoty stanowiły inwestycje w poza skarbowe papiery dłużne, w których zarządzający ulokowali ponad 490 mln PLN. Największą ich część stanowiły obligacje wyemitowane przez Europejski Bank Inwestycyjny, ale można było znaleźć również papiery wyemitowane przez królewski bank Szkocji (ROYAL BANK OF SCOTLAND PLC), Credit Suisse czy Deutsche Telekom. Na praktycznie niezmienionym poziomie (175 mln PLN) pozostała wartość akcji zagranicznych spółek znajdujących się w portfelach funduszy. Najwięcej środków zainwestowano w akcje OTP Bank oraz TOTALFinaElf S.A..

Według naszych szacunków wartość papierów skarbowych znajdujących się w portfelach OFE w końcu grudnia wyniosła 28,2 mld PLN i była wyższa niż miesiąc wcześniej aż o +3,9% (1,05 mld PLN). To pierwszy od kilku miesięcy tak duży przyrost tej kategorii lokat. Sprzyjało mu odwrócenie prawie półrocznej tendencji spadku cen obligacji wyemitowanych przez Skarb Państwa. Dzięki grudniowemu, bardzo dynamicznemu wzrostowi cen zostało odrobione większość start wynikających z poprzedzających tą sytuacje spadków. Według naszych szacunków zarządzający dokupili w grudniu do portfeli papiery skarbowe o wartości ponad 400 mln PLN. W całym roku, przewaga nowych inwestycji nad wykupem bądź sprzedażą wyniosła ponad 6 mld PLN. Mimo tak dużej skali dodatkowych zakupów udział papierów skarbowych w aktywach spadł do najniższego od trzech lat poziomu, nieznacznie przekraczając 62%.

Największym powodzeniem cieszyły się obligacje o stały oprocentowaniu i terminie do wykupu z przedziału 2 do 5 lat. Największe pozycje to 3,3 mld PLN ulokowane w PS0608 oraz 3,2 mld PLN w PS1106. Oba papiery występują w portfelach wszystkich działających funduszy emerytalnych.

Równie popularnym papierem jest obligacja PS0507, która również znajduje się we wszystkich

Wartość akcji znajdujących się w portfelach funduszy emerytalnych w końcu grudnia przekroczyła 14,3 mld PLN, co oznacza wzrost wobec stanu na koniec poprzedniego miesiąca o +10,1%. W skali roku wartość akcji polskich spółek wzrosła o 75%. Jednocześnie zarządzający utrzymali wysokie zaangażowanie w tą klasę aktywów ? osiągnięty na koniec roku poziom 31,6% jest najwyższym od marca 2000 i trzecim w historii działalności OFE.

Grudniowa dynamika wzrostu akcyjnej części portfela była wyższa niż wzrost rynku. W konsekwencji po raz kolejny mieliśmy do czynienia ze wzrostem udziału funduszy emerytalnych w kapitalizacji polskiego rynku. Wskaźnik ów wyniósł w końcu roku 8,64% i był wyższy od tego sprzed 12 miesięcy o 111 punktów bazowych. Ponad 10%-owy wzrost wartości akcji odnotowany w grudniu był w znacznej mierze konsekwencją wzrostu cen na giełdzie. Szacujemy że saldo zakupów akcji dokonanych przez zarządzających w grudniu wyniosło około 70 mln PLN. Tym samym potwierdziła się zasada, że zarządzający mocno ograniczają zakupy na rosnącym rynku. Łącznie w całym 2003 roku wydano na ten cel 2,2 mld PLN. Plasuje to fundusze emerytalne na drugim miejscu pod względem salda zakupów, zaraz za funduszami inwestycyjnymi które dokupiły akcje za 2,3 mld PLN. Oczywiście powyższe dane nie obejmują informacji o wartości transakcji wynikających z przebudowy portfeli.

rudniowy udział funduszy emerytalnych w obrotach na rynku, mierzony przy uzyciu salda zakupów spadł do poziomu 9%, co jest drugim najgorszym wynikiem w tym roku.

Ponad 40% portfela akcyjnego stanowiły w grudniu akcje trzech spółek: TP S.A., PKN Orlen i Pekao S.A. Dwie pierwsze z nich, obok Agory, Prokomu i Computerlandu należały do grona najbardziej popularnych inwestycji ? akcje tych spółek posiadał w portfelu każdy z 16 zarządzających. Z półrocza na półrocze zarządzający funduszami emerytalnymi odgrywają, a wzasadzie mogą odgrywać, bo nie zawsze z tych uprawnień korzystają, coraz znaczniejszą rolę w akcjonariacie spółek. W grudniu 2002 roku barierę 25% pozwalającą skutecznie wpływać na niektóre waźne decyzje WZA (np. wyłączenie prawa poboru przy nowej emisji) zarządzający OFE przekroczyli w 8 przypadkach. W grudniu 2003 roku takich spółek było już 15. Największy udział w głosach zarządzający zapewnili sobie w Elektrobudowie i Polfie Kutno (odpowiednio 42,3% i 42,2%).

Tomasz Publicewicz tp@analizy.pl

Marta Tomczyk mt@analizy.pl

Peły raport w załączniku:

Załączniki