Rząd zajął się budżetem na 2026 r. "Wyliczyliśmy to prawie co do złotówki"

Po godz. 14 rozpoczęło się posiedzenie Rady Ministrów, na którym ma zostać przyjęty projekt budżetu na rok 2026. - Ostatecznie żegnamy się z pisowską drożyzną. Ułożyliśmy budżet państwa, gdzie inflacja jest jedną z najniższych w Europie. Osiągnęliśmy 3 proc. inflacji - powiedział premier. 

Jak ustalił money.pl, deficyt budżetowy w 2026 roku wyniesie ok. 271 mld zł. - Wolelibyśmy, żeby deficyt był niższy - stwierdził Tusk. Zwrócił uwagę, że na obronę w przyszłym roku Polska wyda 200 mld zł. Wskazał także na rosnące inwestycje w infrastrukturę kolejową. - Wszystkie wydatki infrastrukturalne to kolejne 100 mld zł - dodał.

- Nie wahamy się, nie boimy się dotrzeć do pewnej granicy. Nie pozwolimy nikomu przesadzić i wysadzić bezpieczeństwa finansowanego państwa. Wyliczyliśmy to prawie co do złotówki. To jest budżet Polski bardzo ambitnej i Polski bezpiecznej - mówił premier.

W ocenie szefa rządu budżet na 2026 r. jest przełomowy. - Jest to budżet rekordowy pod wieloma względami; nie ukrywamy też, że jest to budżet trudny - powiedział premier. Przyznał, że to ambitny program, który spowoduje, że "Polska wykona kolejny wielki skok cywilizacyjny". Stwierdził, że "podjęto naprawdę bardzo poważne ryzyka". - Zdajemy sobie sprawę, że wykonanie tego budżetu będzie wymagało precyzji, perfekcji - dodał.

Tusk zaznaczył, że w rządzie udało się zbudować konsensus wokół ustawy budżetowej, co nie zawsze jest łatwe dla rządu koalicyjnego, w którym każdy z ministrów chce większych środków na swoje zadania. - Z wielkim uznaniem przyjąłem fakt, że mimo napięcia i emocji, doszliśmy do porozumienia. Zależy nam, żeby Polska była bezpieczna i ambitna w tych trudnych czasach - dodał. 

Uchwalenie budżetu państwa w Polsce odbywa się według szczegółowej procedury zapisanej w Konstytucji i regulaminach parlamentu. Choć jest ona skomplikowana i wieloetapowa, jest jednym z najważniejszych mechanizmów funkcjonowania państwa. To właśnie w ustawie budżetowej zapisane są priorytety rządu, kierunki polityki społecznej i gospodarczej, a także ramy finansowe dla całej administracji publicznej. 

Zgodnie z art. 221 i 222 Konstytucji RP projekt ustawy budżetowej przygotowuje Rada Ministrów. W praktyce opracowuje go minister finansów w porozumieniu z poszczególnymi resortami, a następnie Rada Ministrów zatwierdza i przedkłada dokument Sejmowi. Termin graniczny to 30 września roku poprzedzającego rok budżetowy. Do projektu dołączane jest uzasadnienie i materiały towarzyszące. 

Pierwsze czytanie w Sejmie odbywa się wyjątkowo na posiedzeniu plenarnym, a nie - jak często w przypadku projektów zwykłych ustaw - w komisjach. Rząd przedstawia założenia budżetu, a posłowie przeprowadzają debatę ogólną. Już na tym etapie można zgłosić wniosek o odrzucenie projektu, choć w praktyce zdarza się to rzadko. 

Następnie projekt kierowany jest do Komisji Finansów Publicznych, która pełni rolę wiodącą, oraz do innych komisji branżowych. Komisje analizują szczegółowo poszczególne części budżetu, a Komisja Finansów przygotowuje sprawozdanie dla Sejmu. W drugim czytaniu posłowie zapoznają się z tym dokumentem, przeprowadzają debatę i mogą zgłaszać poprawki. Te wracają do komisji, która przygotowuje dodatkowe sprawozdanie. Trzecie czytanie to już głosowanie - posłowie decydują o przyjęciu ustawy budżetowej bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. 

Po zakończeniu prac w Sejmie ustawa trafia do Senatu. Zgodnie z art. 223 Konstytucji izba wyższa ma 20 dni na rozpatrzenie dokumentu. Może go przyjąć bez zmian, zgłosić poprawki lub odrzucić w całości. Jeśli Senat wniesie poprawki, Sejm rozpatruje je w terminie 7 dni i podejmuje ostateczną decyzję. 

Kolejnym etapem jest podpis prezydenta. Zgodnie z art. 224 Konstytucji RP głowa państwa ma 7 dni na złożenie podpisu lub skierowanie ustawy do Trybunału Konstytucyjnego w celu zbadania zgodności z ustawą zasadniczą. W tym przypadku prezydent nie ma prawa weta - musi albo podpisać budżet, albo oddać go pod kontrolę konstytucyjną. 

Ustawa budżetowa wchodzi w życie po ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw i obowiązuje przez rok budżetowy. Jeżeli nie zostanie uchwalona na czas, Rada Ministrów prowadzi gospodarkę finansową na podstawie przedłożonego projektu, co określane jest mianem prowizorium budżetowego. Konstytucja przewiduje też sytuację nadzwyczajną: jeśli w ciągu czterech miesięcy od dnia złożenia projektu w Sejmie ustawa nie trafi do podpisu prezydenta, głowa państwa może rozwiązać parlament.