Czym jest serwer?
Serwer to urządzenie wraz z oprogramowaniem, które pełni jakąś funkcję usługową w środowisku IT - coś serwuje. Serwer może odpowiadać za tak proste czynności jak przechowywanie i udostępnianie plików w firmowej sieci komputerowej (to najczęściej wykorzystywana funkcja serwerów w małych i średnich firmach), ale może też odbierać, wysyłać i przechowywać naszą pocztę elektroniczną, jak też zarządzać bazami danych czy udostępniać strony internetowe. Użytkownicy uzyskują dostęp do serwera ze swoich urządzeń (komputerów, laptopów, telefonów komórkowych) poprzez sieć komputerową lub przez Internet. Fizycznie jako serwer może funkcjonować każdy komputer (wystarczy wyposażyć go w odpowiednie oprogramowanie), chociaż tradycyjnie jako serwery wykorzystuje się specjalnie przygotowane do tego celu komputery o lepszych parametrach wydajnościowych i wytrzymałościowych. Coraz częściej można kupić urządzenia (ang. appliance), które pełnią rolę serwera w jednym, określonym obszarze (np. serwera plików).
Co powoduje, że serwer jest bardziej niezawodny od tradycyjnego komputera PC?
Komputery, które mają pełnić funkcję serwera, są skonstruowane
z założeniem, że będą nie tylko znacznie bardziej wydajne, ale też wytrzymałe. W specjalny sposób jest przygotowywana zarówno ich obudowa (lepszy przepływ powietrza, gwarantujący bezproblemową pracę w trybie 24/7), jak też komponenty elektroniczne. Często poszczególne komponenty są dublowane, aby w przypadku awarii drugie urządzenie w trybie automatycznym przejęło zadania pierwszego (tak jest m.in. z zasilaczami, twardymi dyskami czy kartami sieciowymi).
Czy serwerem zawsze musi być komputer w mojej firmie?
Nie, lokalizacja serwera to sprawa drugorzędna względem jego funkcjonalności. Serwery mogą znajdować się zarówno w firmie użytkownika, jak też być przechowywane w profesjonalnym centrum danych firm trzecich, specjalizujących się w takich usługach. Każdy z tych modeli ma swoje wady i zalety. Dostęp do danych na serwerze w firmie jest znacznie szybszy, ponieważ odbywa się poprzez sieć lokalną, a nie przez Internet. Utrzymanie funkcjonującego serwera jest też znacznie tańsze (składa się na nie tylko koszt pobieranej energii elektrycznej, miejsce w serwerowni i wynagrodzenie dla informatyka). Natomiast podstawową zaletą wyniesienia serwera do profesjonalnego centrum danych jest jego bezpieczeństwo - zarówno fizyczne, jak też związane z ochroną przechowywanych i przetwarzanych danych.
W profesjonalnych centrach danych stosuje się wiele rodzajów zabezpieczeń przed fizycznym zniszczeniem serwera (zalanie, pożar, kradzież), a za poprawną pracę maszyny i uniemożliwienie niepowołanego dostępu do danych (także zdalnego) odpowiada grono wykwalifikowanych administratorów. Taka usługa jednak dodatkowo kosztuje, a dostęp do danych jest ograniczony przepustowością łącza internetowego.
Kiedy będziemy mogli poznać, że nasza firma potrzebuje własny serwer?
O tym zawsze powinna decydować potrzeba biznesowa. Gdy zostanie zauważona konieczność wprowadzenia nowych funkcjonalności do środowiska IT lub związana z nimi szansa biznesowa, należy rozważyć model, w którym te funkcje można uzyskać. Wówczas często korzystna może okazać się inwestycja we własny serwer. Serwer będzie potrzebny szczególnie wtedy, gdy konieczność udostępniania przechowywanych centralnie aplikacji i danych następuje w trybie 24/7, przez cały rok. Uwagę należy zwrócić szczególnie na następujące sytuacje biznesowe:
• Jest wiele danych, które trzeba zabezpieczyć, przechowywanych dotychczas na indywidualnych komputerach,
• Jest konieczny dostęp do aplikacji i danych z więcej niż jednego komputera,
• Pojawia się coraz więcej dokumentów, które powinny być przechowywane centralnie, aby wszyscy uprawnieni użytkownicy mogli mieć do nich dostęp,
• Firma potrzebuje własny serwer pocztowy lub serwer stron internetowych,
• Pojawia się potrzeba usprawnienia i ujednolicenia procesu wykonywania kopii zapasowych danych i ich archiwizacji,
• Dostęp do informacji i danych firmy muszą mieć pracownicy zdalni (ze swojego domu, oddalonego oddziału firmy lub w podróży).
Czy raz kupiony serwer można rozbudowywać?
Tak, ale już na etapie kupowania serwera trzeba upewnić się, że będzie taka możliwość. Najczęściej dokupowanymi komponentami do serwerów są pamięci, twarde dyski i dodatkowe procesory. Najprościej jest rozbudować serwer o kolejny twardy dysk (o ile mamy na niego dodatkowe miejsce w obudowie), ale żeby zainstalować dodatkowe pamięci czy procesory, musimy upewnić się, że na płycie głównej serwera są jeszcze odpowiednie wolne gniazda. Do większości serwerów można dołożyć także dodatkowe karty sieciowe.
Jak zadbać, aby mój serwer był poprawnie serwisowany?
Wraz z każdym serwerem można kupić wiele usług serwisowych, oferowanych zarówno przez producenta, jak też bezpośrednio przez sprzedawcę serwera. Podstawową usługą, którą należy rozważyć, jest krótszy od tradycyjnego czas reakcji serwisu i ewentualnej naprawy, gdy serwer ulegnie awarii. Warto też pomyśleć o możliwości zagwarantowania sobie serwera zastępczego na czas naprawy. Ma to szczególne znaczenie, gdy nasz serwer pełni strategiczną rolę w funkcjonowaniu firmy.
Kto powinien opiekować się moim serwerem?
W dzisiejszym zinformatyzowanym świecie każda firma powinna zatrudniać informatyka. Będzie on odpowiedzialny nie tylko za poprawną pracę infrastruktury i jej funkcjonowanie na rzecz działów biznesowych, ale też pomoże użytkownikom w ich codziennych problemach związanych z IT. Jeśli firma jest zbyt mała, warto podpisać umowę na usługi wsparcia z jedną z wielu działających firm na tym rynku. Wówczas dyżurni (lub przypisani do firmy na stałe) informatycy są dostępni pod telefonem, by osobiście lub zdalnie świadczyć pomoc swoim klientom.
Na czym polega wirtualizacja serwerów i czy mogę z niej korzystać?
Wirtualizacja serwerów polega na przeniesieniu systemu operacyjnego i oprogramowania danego serwera do postaci wirtualnej i "zainstalowaniu" w jednym pliku. Wówczas oprogramowanie do wirtualizacji serwerów pozwoli na uruchomienie kilku takich wirtualnych serwerów na jednej fizycznej maszynie. Całe środowisko można skonfigurować w taki sposób, aby w przypadku awarii jednego fizycznego serwera przechowującego wirtualne maszyny (lub gdy zajdzie konieczność wykonania prac serwisowych), inne fizyczne serwery przejęły na siebie pracę wirtualnych maszyn - bez konieczności przerywania świadczenia usług działom biznesowym. W swoim pierwotnym założeniu wirtualizacja serwerów miała służyć lepszemu wykorzystaniu zasobów serwerów (statystycznie rzadko poziom utylizacji serwerów przekraczał 15-20 proc.). Założono więc, że dzięki temu możliwe stanie się uruchomienie kilku wirtualnych serwerów na już posiadanych fizycznych serwerach i wyeliminowanie konieczności kupowania kolejnych. W wielu przypadkach model ten funkcjonuje nadal, chociaż dziś coraz częściej wirtualizacja jest rozważana jako narzędzie do zapewniania większej dostępności rozwiązań IT w firmie i możliwości szybkiego przywrócenia pracy po awarii.
