"Sprawozdanie z funkcjonowania systemu zamówień publicznych w 2001 r." przyjęte
W roku 2001 rynek zamówień publicznych rozwijał się z tendencjami podobnymi jak w latach ubiegłych. Wartość przetargów wyniosła ok. 23,9 mld zł i nominalnie wzrosła w porównaniu z rokiem 2000 o 4 proc. Prezes Urzędu Zamówień publicznych wydał 18 218 decyzji administracyjnych, czyli o 16,2 proc. więcej niż przed rokiem.
Zasadnicze znaczenie dla funkcjonowania rynku zamówień publicznych ma zapewnienie przedsiębiorcom powszechnego dostępu do informacji o wszczynanych postępowaniach o udzielenie zamówień publicznych. Ogłoszenia takie publikowane są w "Biuletynie Zamówień Publicznych" wydawanym przez Prezesa Urzędu. Publikacja ogłoszeń jest bezpłatna. W roku 2001 opublikowano 78.317 ogłoszeń. Stały wzrost ich liczby świadczy o systematycznym rozwoju tego rynku. Rośnie też zainteresowanie i wykorzystywanie internetowego serwisu Urzędu, który posiada także wersję angielską i możliwość korzystania z poczty elektronicznej.
Są również i negatywne zjawiska występujące na rynku zamówień publicznych. Do najważniejszych należą:
- unikanie stosowania ustawy o zamówieniach publicznych lub procedur określonych tą ustawą;
- nieuzasadnione odstępstwa od trybu przetargu nieograniczonego na rzecz trybów niekonkurencyjnych;
- określenie nadmiernie krótkich terminów składania ofert;
- ujawnianie niektórym wykonawcom informacji istotnych dla przygotowania oferty;
- ustalanie warunków realizacji zamówienia pod kątem konkretnych wykonawców;
- ustalenie niejednoznacznych wymagań, które powodują uznaniowość oceny spełnienia przez oferenta warunków zawartych w specyfikacji;
- przyjmowanie ofert po upływie terminu ich składania i niedostateczne udokumentowanie czynności podejmowanych w toku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.
Generalna ocena systemu zamówień publicznych jest jednak pozytywna.
Nowelizacja ustawy o zamówieniach publicznych dostosowała polskie przepisy do regulacji obowiązujących w Unii Europejskiej, rozszerzono również przepisy uniemożliwiające korupcję.
Niezależnie od powyższego, dalszy rozwój systemu zamówień publicznych wymaga wielostronnych i długotrwałych przedsięwzięć, realizowanych zarówno w obszarze prawa jak i praktyki. Będą one służyć eliminacji negatywnych zjawisk występujących w tym systemie - przyczynią się do zmniejszenia skali korupcji. Poprawią ponadto gospodarowanie środkami budżetowymi.
Niezbędne jest podjęcie prac związanych z przygotowaniem nowego tekstu ustawy o zamówieniach publicznych. Jej celem powinno być między innymi:
1. zapewnienie spójności przepisów ustawy z regulacjami obowiązującymi w UE oraz z innymi ustawami;
2. wprowadzenie nowych rozwiązań modelowych w systemie zamówień publicznych, przede wszystkim dotyczy to arbitrażu;
3. ograniczenie elementów uznaniowości oraz wyeliminowanie samowoli decyzyjnej dysponentów środków budżetowych;
4. wzmocnienie pozycji prawnej i rzeczywistej przedsiębiorcy ubiegającego się o zmówienie publiczne.
Konieczne jest też wzmocnienie nadzoru nad działaniami podejmowanymi w ramach systemu zamówień publicznych - odnosi się to do prowadzonych postępowań. Potrzebne jest zintensyfikowanie systemowych kontroli prowadzonych przez Urząd, ukierunkowanych na obszary najbardziej zagrożone korupcją. Należy więc nawiązać i utrzymywać stałą współpracę z Najwyższą Izbą Kontroli oraz regionalnymi izbami obrachunkowymi.
Należy również podjąć działania na rzecz opracowania specjalnego programu pomocy i wspierania przedsiębiorców uczestniczących w rynku zamówień publicznych, zwłaszcza firm małych i średnich, które obejmowałyby m.in. szkolenie, doradztwo czy szybką wymianę potrzebnych informacji. W celu realizacji powyższych zadań niezbędne jest uruchomienie bieżącego monitoringu systemu zamówień publicznych.
