"Transakcja stulecia" Putina jednak nieopłacalna? "Może się nie zwrócić"

Rosjanie stracili wielki gazowy rynek, jakim jest Europa. Zrekompensowanie tej straty dostawami do Chin na razie wydaje się nierealne, ponieważ Chiny kupują mniej gazu i płacą znacznie mniej niż kraje UE.

Eksport gazu (w tym LNG) do Chin, przewidywany na 2023 r. na ok. 35 mld m 3, wyniesie ponad czterokrotnie mniej niż rosyjskie dostawy do UE w 2021 r. (155 mld m3). Eksport gazu do Chin na poziomie 91 mld m3 rocznie, planowany na 2030 r., nie będzie w stanie zastąpić więcej niż 63 proc. wolumenu eksportu do UE sprzed 2022 r. - wylicza PIE.

"Dostawy do Chin nie są w stanie zastąpić Rosji korzyści utraconych przez ograniczenie eksportu gazu do UE, ponieważ Chiny kupują go obecnie po niemal trzykrotnie niższej cenie" - zwraca uwagę PIE. Cena w rosyjsko-chińskim kontrakcie jest obliczana na podstawie średnich cen ropy Brent (tzw. formuła 6-3-3), w mniejszym stopniu dotkniętej kryzysem 2021-2022. W rezultacie, ceny w kontrakcie Chiny-Rosja mogą być w 2023 r. nawet trzykrotnie niższe niż rynkowe ceny gazu w Europie i Azji.

"Przekierowanie dostaw każdych 10 mld m3 gazu z UE do Chin może tym samym oznaczać dla Rosji utracone zyski na poziomie 4,2 mld euro" - czytamy w analizie Polskiego Instytutu Ekonomicznego.

Dodatkowym wyzwaniem dla Rosji będzie pokrycie kosztów budowy nowych gazociągów. Analitycy rosyjskiego Sberbanku już w 2018 r. wskazywali, że chińsko-rosyjski gazociąg "Siła Syberii" byłby rentowny przy średnich cenach ropy Brent powyżej 110 USD/baryłkę, czyli ponad 40 proc. wyższych niż obecnie i 11 proc. wyższych niż średnia cena ropy w 2022 r. 

Ukończenie gazociągów "Siła Syberii 2" i planowanego gazociągu "Siła Syberii 3" zwiększy koszty ponoszone całkowicie przez Rosję.

Wykres. Porównanie szacunkowych cen gazu w kontrakcie Chiny-Rosja i na rynkach europejskich w 2023 r. (w EUR/MWh)

***