Użytkowanie wieczyste a własność. Czym się różnią?
Użytkowanie wieczyste nie jest tym samym, czym jest własność. Różnica jest widoczna już w nazwie - własność to coś, co jest nasze, a użytkowanie jest tylko możliwością korzystania z czyjejś własności. Nazwa "wieczyste" też jest złudna i zamyka się w konkretnych ramach czasowych. Czym się różni użytkowanie wieczyste od własności i czy można je zamienić we własność? Wyjaśniamy.
Użytkowanie wieczyste polega na oddaniu w użytkowanie nieruchomości gruntowej, która jest własnością Skarbu Państwa, powiatu, województwa lub gminy osobie fizycznej lub prawnej. Dotyczy to zazwyczaj gruntów położonych w granicach administracyjnych miast. Użytkowanie wieczyste jest określane maksymalnie na 99 lat, ale nie mniej niż na 40 lat.
W praktyce użytkowanie wieczyste polega na tym, że na gruncie, który należy do Skarbu Państwa bądź do samorządów stoi budynek, który należy do użytkownika wieczystego. Jest prawem rzeczowym, zbywalnym i dziedzicznym.
Użytkowanie wieczyste powstało w czasach PRL-u. Było praktycznie jedyną możliwością nabycia gruntów położonych w obrębach administracyjnych miast. Z czasem jednak zaczęło stanowić problem, bo mijał czas użytkowania, a budynki, w których mieszkali ludzie, dalej stały na terenach należących do Skarbu Państwa lub jednostek samorządowych.
Dlatego 1 stycznia 2019 roku weszło w życie prawo do przekształcenia terenów oddanych w użytkowanie wieczyste w pełną własność. Dotyczyło ono gruntów zabudowanych nieruchomościami mieszkaniowymi. Zalicza się do nich budynki jednorodzinne, wielorodzinne oraz budynki gospodarcze umożliwiające korzystanie z budynków mieszkaniowych. Proces ten został zakończony. Wiązał się on z uiszczeniem opłaty, która jednak mogła być rozłożona na raty i wiązały się z nią spore bonifikaty.
Pozostaje jeszcze kwestia przekształcenia użytkowania wieczystego nabytego przez firmy w celach niebędących celami mieszkaniowymi. W piątek, 26 maja Sejm uchwalił ustawę, która ma to umożliwić. O ile jednak w przypadku mieszkań uwłaszczenie odbywało się automatycznie, przedsiębiorcy będą musieli wystąpić z wnioskiem w tej sprawie.
Nowe przepisy wejdą w życie 30 dni po ich ogłoszeniu w dzienniku ustaw, czyli jeszcze w tym roku. Od momentu wejścia w życie ustawy przedsiębiorcy będą mieli rok na złożenie wniosku o przekształcenie użytkowania wieczystego w pełną własność. Będzie się to również wiązało z uiszczeniem opłaty przekształceniowej, lecz w tym wypadku bonifikaty będą nieco niższe niż to było w przypadku budynków mieszkalnych.
Dramat seniorów, czternasta emerytura z limitem. Część dostanie tylko 50 zł, inni nic
Użytkowanie wieczyste jest prawem rzeczowym, a nie własnością. Jest to forma pośrednia między tymi dwoma prawami. Użytkowanie wieczyste jest zbywalne i podlega dziedziczeniu, jednak tylko w ramach terminu, na jaki zostało ustalone. Własność jest prawem silniejszym od użytkowania wieczystego, bo jest pełna i bezterminowa. Podlega jej wiele typów nieruchomości i rzeczy, natomiast użytkowanie dotyczy tylko gruntów, które są własnością Skarbu Państwa lub jednostek samorządowych.
Użytkownik wieczysty, podobnie jak właściciel, ma prawa do zbycia swojego lokalu lub przekazania go w spadku. Zawsze to jednak będzie dotyczyło okresu, na jaki grunt został przekazany w użytkowanie.
Musi też uiszczać opłatę za użytkowanie wieczyste, która może być co roku aktualizowana. Jest ona uzależniona od wartości nieruchomości, która zmienia się w czasie. Właściciel natomiast jest zobowiązany jedynie do opłacenia podatku od nieruchomości.
Czytaj też:
Koszt a wydatek - czym się różni jedno od drugiego?
800 plus zmniejszy inflację? Niektórzy tak sądzą, większość Polaków jest jednak odmiennego zdania