W sprawie ustawy Prawo budowlane
Rada Ministrów zajęła negatywne stanowisko wobec poselskiego projektu nowelizacji ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym oraz ustawy Prawo budowlane.
Poselski projekt dotyczy zmian w regulacji prawnej odnoszącej się do wielkopowierzchniowych obiektów handlowych. Z uwagi na wiele zastrzeżeń do projektu rząd zaopiniował go negatywnie.
Obowiązujące przepisy uzależniają ich lokalizację od szczegółowych zapisów w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. W przypadku zamiaru budowy supermarketów, a jednocześnie braku przedmiotowych ustaleń w planie, przepisy zobowiązują do przeprowadzenia analizy możliwości usytuowania tych obiektów na terenie gminy. Konieczna będzie także opinia zarządu powiatu, sąsiednich gmin i powiatowego (miejskiego) rzecznika konsumentów.
Poselskie propozycje przewidują m.in. obligatoryjne wprowadzenie do ustaleń studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, szczegółowych zapisów dotyczących przyszłej lokalizacji supermarketów. Proponuje się zmiany kryteriów: wielkości powierzchni sprzedażowej z 1000 i 2000 m kw. na 400 m kw. oraz liczby mieszkańców gminy z 20 tys. na 40 tys. Kryteria te decydują o zastosowaniu szczególnego trybu lokalizacji, określonego w przepisach ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym w odniesieniu do danego obiektu handlowego.
Ponadto zakłada się rozszerzenie katalogu obligatoryjnych ustaleń, dokonywanych w planie zagospodarowania przestrzennego województwa, o ustalenia terenów, na których możliwa jest lokalizacja wielkopowierzchniowych obiektów handlowych.
Zdaniem rządu zaproponowane przez posłów zmiany są sprzeczne z generalną zasadą systemu planistycznego w Polsce, wyrażoną w ustawie z 7 lipca 1994 roku o zagospodarowaniu przestrzennym. Zasada ta polega na tym, że to gmina decyduje o zagospodarowaniu jej terenu, tymczasem posłowie proponują przeniesienie kompetencji dotyczących lokalizacji obiektów handlowych z samorządu gminnego do wojewódzkiego. Równocześnie autorzy projektu nie wyjaśniają, w jaki sposób i przez kogo finansowane byłyby te zmiany.
Rozwiązania te nie są godne poparcia, gdyż nie tylko utrwalają, ale nawet rozbudowują specjalny i osobny, niczym nie uzasadniony, tryb lokalizacji tej kategorii inwestycji. Ponadto plany wojewódzkie są długookresowe (cykl około 10 lat) oraz bardzo ogólne, w związku z tym dokonane w nim ustalenia dotyczące supermarketów z natury rzeczy będą się szybko dezaktualizować.
Jednocześnie rząd stoi na stanowisku, iż przyjęcie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym oraz ustawy Prawo budowlane, w sytuacji gdy w Sejmie prowadzone są prace nad nową ustawą o planowaniu przestrzennym, jest nieracjonalne.