Ważna zmiana w reklamach leków. Koniec z udawaniem lekarza
1 stycznia 2023 r. wszedł w życie zakaz reklamowania wyrobów medycznych przez lekarza, farmaceutę lub aktora, który odgrywa ich rolę. - To zmiana w bardzo dobrym kierunku. Nie można oszukiwać pacjenta i udawać lekarza, zalecając produkty lecznicze - mówi prezes Naczelnej Rady Lekarskiej (NRL) Łukasz Jankowski.
7 kwietnia 2022 r. w życie weszła nowa ustawa o wyrobach medycznych. Niektóre z jej przepisów, jak kwestie reklamy wyrobów medycznych, zaczęły obowiązywać od nowego roku. Zakaz reklamowania wyrobów medycznych obejmuje lekarza, farmaceutę lub inną osobę, która na potrzeby promocyjne stwarza pozory wykonywania zawodu medycznego.
Zdaniem prezesa NRL tego typu reklamy, w których używany jest wizerunek lekarza, to wprowadzanie w błąd.
- To używanie autorytetu lekarza, udawanie lekarza dla celów komercyjnych, biznesowych. Tak nie powinno być. Powinniśmy mieć świadomość, że lekarz działa na naszą rzecz i dla naszego zdrowia, nie należy wykorzystywać wizerunku lekarza dla korzyści biznesowych czy finansowych. W związku z tym ten zakaz idzie w bardzo dobrym kierunku - powiedział Łukasz Jankowski.
Jak dodał, to jest zmiana odpowiadająca na pytanie, czy można oszukiwać pacjentów.
- Otóż nie można, tak jak nie można też udawać, że się jest policjantem i pukać do czyichś drzwi jako policjant. Nie można również udawać lekarza, by w ten sposób ordynować leki, zalecać produkty lecznicze - stwierdził.
Zakaz tego typu reklam - jak zauważył Jankowski - zwiększa również prestiż zawodu lekarza i relacji lekarz-pacjent.
- Zdarzało się, że w gabinecie lekarskim pacjenci mówili: "widziałem, że inny doktor w reklamie zalecał inny lek". To oznacza, że dla pacjenta nie było jasne, że w reklamie jest przebieraniec, aktor - powiedział szef Naczelnej Rady Lekarskiej.
Zgodnie z nowymi regulacjami reklama wyrobu kierowana do publicznej wiadomości musi być sformułowana w sposób zrozumiały dla laika. Zapis ten dotyczy także terminów medycznych i naukowych oraz przywoływania wyników badań naukowych, opinii specjalistów lub literatury specjalistycznej, skierowanych w reklamie do innych odbiorców niż laicy.
Profesjonalistami, według ustawy, są osoby wykonujące zawody medyczne, które mają specjalistyczną wiedzę medyczną i doświadczenie. Laikami - w rozumieniu przepisów - są pacjenci, konsumenci, importerzy, dystrybutorzy czy przeciętni użytkownicy internetu.
Przepisy ustawy zakazują wykorzystywania wizerunku osób wykonujących zawody medyczne. Żadna z występujących w reklamie wyrobu medycznego osób nie będzie mogła podać się za medyka lub przedstawiać produkt w sposób sugerujący wykonywanie zawodu lekarza, farmaceuty, pielęgniarki, ratownika medycznego i innych osób reprezentujących zawód medyczny. Podobny zakaz obowiązuje w odniesieniu do produktów leczniczych.
Reklama nie może także bezpośrednio wzywać dzieci do kupienia, nakłaniać rodziców lub innych dorosłych do zakupu reklamowanych produktów oraz dotyczyć wyrobów nieprzeznaczonych dla laików.