Kryzys na rynku jajek. Czy grożą nam puste półki przed Wielkanocą?
Zewsząd dobiegają głosy o niedoborach jajek na całym świecie. Po tym, jak ptasia grypa zdziesiątkowała pogłowie kur w Stanach Zjednoczonych - które są jednym z czołowych producentów jaj - narastają obawy, że kluczowego produktu zabraknie na sklepowych półkach. W Polsce wchodzimy właśnie w okres wielkanocny, nieodłącznie związany z jajkami na świątecznym stole. Czy grozi nam scenariusz, że jajek zabraknie? Na łamach "Rzeczpospolitej" tłumaczą to eksperci.
Jak zauważa "Rzeczpospolita", z powodu epidemii ptasiej grypy tylko w lutym w Stanach Zjednoczonych wybito 12 mln kur. Ponieważ USA są jednym z czołowych eksporterów jajek, produktu tego brakuje dziś na całym świecie. "Koniunktura na jajka jest wyjątkowa: w USA wręcz brakuje ich w sklepach, a cena sztuki to ok. 1 dolara" - odnotowuje dziennik.
Co w tej sytuacji czeka polskich konsumentów? Niedobory jaj w skali globalnej sprawiły, że skokowo wzrósł popyt na jajka z Polski. W styczniu 2025 roku ich eksport z Polski wzrósł aż o 35 proc. względem grudnia 2024 r. - zauważa "Rzeczpospolita". Czy w związku z tym jajek może zabraknąć na rynku krajowym?
Eksperci, z którymi rozmawiał dziennik, uspokajają: skala produkcji jaj w Polsce jest tak duża, że konsumenci w Polsce mogą być spokojni o jajka na wielkanocnym stole. Jesteśmy w stanie zarówno zaopatrzyć zagraniczne rynki, jak i zaspokoić potrzeby wewnętrzne - wynika z przedstawionych danych.
"Według danych International Trade Center, Polska znajduje się w światowej czołówce eksporterów produktów mleczarskich i zwierzęcych. W 2024 roku eksport nabiału z Polski wyniósł 3,8 mld euro, z czego niemal 500 mln euro stanowiły właśnie jajka" - czytamy w "Rzeczpospolitej".
Udział Polski w światowym eksporcie świeżych jaj wyniósł w 2024 r. 15,6 proc. - dodaje dziennik, cytując dane Akcenty. Wyprzedza nas tylko Holandia z 20,5-procentowym udziałem w rynku.
"Polski eksport jaj jest istotnym segmentem krajowego sektora rolno-spożywczego, a Polska od lat znajduje się w czołówce europejskich producentów i eksporterów tego produktu. Polskie jaja cieszą się uznaniem za wysoką jakość, spełnianie rygorystycznych norm unijnych oraz konkurencyjne ceny" - mówi "Rzeczpospolitej" Radosław Jarema, dyrektor polskiego oddziału Akcenty.
"Mimo to branża jajeczna mierzy się z wyzwaniami związanymi z rosnącymi kosztami pasz i energii, a także coraz bardziej restrykcyjnymi regulacjami unijnymi dotyczącymi hodowli klatkowej" - dodaje ekspert. "Planowane w UE zmiany mogą wpłynąć na konieczność dokonania kosztownych inwestycji w alternatywne systemy chowu, co może przełożyć się na wzrost cen i konkurencyjność polskich producentów na rynkach zagranicznych" - dodaje.
Jak zauważa dziennik, utrzymujące się wysokie zapotrzebowanie na polskie jaja w krajach zachodnich, zwłaszcza w Niemczech i Holandii, pozwala rodzimej branży na dalszą ekspansję mimo rosnących wyzwań.
Osobną kwestią są ceny jajek. W Polsce - według badania "Indeks cen detalicznych w sklepach w lutym", na które powołuje się "Rzeczpospolita" - cena jajek wzrosła w ujęciu rok do roku aż o 13,2 proc. "Może być gorzej, ponieważ to jeden z wielkanocnych niezbędników, podobnie jak pieczarki" - zauważa dziennik.
"Na pierwszy rzut oka mogłoby się wydawać, że sytuacja na polskim rynku jaj uległa pewnej stabilizacji - po dynamicznych wzrostach w poprzednich miesiącach ceny się ustabilizowały, jednak nadal pozostają na wysokim poziomie" - mówi w rozmowie z "Rzeczpospolitą" Paweł Podstawka, prezes Krajowej Federacji Hodowców Drobiu i Producentów Jaj.
"Choć jajka także u nas, podobnie jak na innych rynkach, drożeją, to przynajmniej wiadomo, że ich nie zabraknie" - stwierdza "Rzeczpospolita".
Dziennik zauważa, że przed Wielkanocą popyt na jajka wzrośnie, a to stwarza sieciom handlowym pole do popisu, jeśli chodzi o walkę na promocje.
