Wydatki na prace rozwojowe w świetle zmian w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych
W dniu 22 maja 2009 r. weszła w życie ustawa z dnia 5 marca 2009 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. Nr 69, poz. 587), która wprowadziła m. in. zmianę zasad zaliczania w koszty uzyskania przychodów wydatków poniesionych przez podatników na tzw. prace rozwojowe. Zmiana dotyczyła treści art. 15 ust. 4a ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654, z późn. zm., dalej jako ustawa o CIT).
Zgodnie z art. 15 ust. 4a ustawy o CIT (w brzmieniu aktualnie obowiązującym) koszty prac rozwojowych mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodów:
1) w miesiącu, w którym zostały poniesione albo począwszy od tego miesiąca w równych częściach w okresie nie dłuższym niż 12 miesięcy, albo
2) jednorazowo w roku podatkowym, w którym zostały zakończone, albo
3) poprzez odpisy amortyzacyjne dokonywane zgodnie z art. 16m ust. 1 pkt 3 od wartości niematerialnych i prawnych, o których mowa w art. 16b ust. 2 pkt 3.
W myśl art. 15 ust. 4a ustawodawca stworzył zatem podatnikom prawo wyboru zaliczenia kosztów prac rozwojowych do kosztów podatkowych w dacie ich poniesienia lub jednorazowo po ich zakończeniu albo poprzez odpisy amortyzacyjne od wartości niematerialnej i prawnej, jeżeli podejmą decyzję o ich amortyzacji. Ustawodawca postanowił jednak, że do kosztów prac rozwojowych rozpoczętych przed dniem 1 stycznia 2009 r. stosuje się przepisy dotychczasowe (art. 6 ustawy nowelizującej). Powyższy przepis umożliwia przedsiębiorcom pełne i bieżące rozliczenia ponoszonych kosztów prac rozwojowych już w trakcie ich trwania.
Jest to istotna zmiana w stosunku do wersji obowiązującej przed dniem 22 maja 2009 r., kiedy to przedsiębiorca mógł zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatki poniesione na realizację prac rozwojowych niezależnie od tego, jakim wynikiem zakończyły się te prace, jeżeli w ich wyniku nie wytworzono wartości niematerialnej i prawnej (jednakże taka możliwość dotyczyła wyłącznie prac rozwojowych zakończonych w danym roku podatkowym). Zgodnie bowiem z treścią art. 15 ust. 4a obowiązującego przed 22 maja br., poniesione koszty prac rozwojowych mogły zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w roku podatkowym, w którym zostały zakończone, o ile nie mogły być uznane za wartości niematerialne i prawne.
Tytułem przypomnienia wskazać należy, iż w myśl definicji zawartej w art. 2 pkt 3 ustawy z 8.10.2004 r., o zasadach finansowania nauki (Dz.U. z 2008 r. Nr 169, poz. 1049), pracami rozwojowymi są: nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności z dziedziny nauki, technologii i działalności gospodarczej oraz innej wiedzy i umiejętności do planowania produkcji oraz tworzenia i projektowania nowych, zmienionych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług.
Jarosław Włoch, konsultant w Departamencie Doradztwa Podatkowego Małopolskiego Instytutu Studiów Podatkowych w Krakowie
Artykuł ma charakter jedynie informacyjny i stanowi publikację zainspirowaną treścią artykułów prasowych, interpretacji organów podatkowych i orzeczeń sądów administracyjnych. Nie stanowi porady ani opinii podatkowej czy prawnej w rozumieniu art. 2 ust. 1 i art. 31 ustawy o doradztwie podatkowym (Dz. U. z 1996 r. Nr 102, poz. 475, ze zm.) i jest odzwierciedleniem poglądów wyrażanych przez autorów publikacji. Małopolski Instytut Studiów Podatkowych Sp. z o.o. nie bierze odpowiedzialności za ewentualne skutki podejmowanych decyzji na ich podstawie.
