Założenia do budżetu na 2003r. - wg M. Belki
Wydatki budżetowe zostały określone wg zasady ministra Marka Belki .inflacja plus jeden procent..
We wtorek 2 lipca Rada Ministrów przyjęła założenia do przyszłorocznego budżetu. Dochody państwa zostały ustalone na poziomie 149,5 mld zł
(39,6% planowanego na przyszły rok PKB), wydatki na 192,5 mld zł (45,3%). Przy tych wielkościach założony deficyt finansów publicznych kształtuje się
na poziomie 43,0 mld zł, czyli 5,5% PKB. Jednocześnie rząd zakłada ograniczenie deficytu ekonomicznego do poziomu 4,5% PKB wobec 5,0% w br.
zakładając zmniejszenie zadłużenia jednostek samorządu terytorialnego do 0,4% PKB poprawę wyniku funduszy pozabudżetowych do 0,1% PKB
Wydatki budżetowe zostały określone wg zasady ministra Marka Belki .inflacja plus jeden procent.. Zgodnie z założeniem średniorocznej inflacji na
poziomie 3,0% w przyszłym roku, oznacza to powiększenie tegorocznych wydatków o 4,0%. W tej sytuacji deficyt budżetowy jest wielkością rezydualną,
określaną po odjęciu od tak ustalonych wydatków, wielkości uzyskanych wpływów wynikających z założeń makroekonomicznych i podwyższenia
niektórych stawek podatkowych.
Wydatki budżetowe
Wg założeń przyrost wydatków państwa ma koncentrować się na trzech zasadniczych obszarach:
podwyższenie budżetu MON do 15,3 mld zł do wielkości 1,95% PKB.
zwiększenie wydatków na wynagrodzenia w jednostkach sfery budżetowej o 4,0%,
dotacja do Funduszu Pracy w wysokości 6,1 mld zł (w 2002 - 3,6 mld zł.).
Wg założeń do budżetu przyrost wymienionych wyżej wydatków wyczerpuje przewidywaną na rok 2003 kwotę wzrostu wydatków budżetu
państwa. Autorzy zakładają, że w trakcie dalszych prac struktura założonych wydatków ulegnie zmianie. Należy podkreślić, że przyjęcie limitu wzrostu
wydatków państwa na poziomie .inflacja plus jeden procent. nie oznacza, że wydatki poszczególnych resortów wzrosną w tym samym tempie, mogą
nastąpić przesunięcia pomiędzy poszczególnymi ministerstwami. Na uwagę zasługuje także fakt wyłączenia z projektu budżetu bezzwrotnej pomocy z
Unii Europejskiej, która powinna być współfinansowana ze źródeł budżetowych. Ponieważ nie zostały one wskazane w projekcie, trudno określić jak MF
zamierza rozwiązać ten problem.
Dochody budżetu
W roku 2003 dochody budżetu państwa mają wzrosnąć nominalnie o 3,0%. Wpływy do budżetu mają zostać zwiększone głównie dzięki wzrostowi
wpływów podatkowych (nominalnie o 3,3%), przy czym największy wzrost planowany jest z tytułu wpływów z podatków pośrednich (wpływy z tytułu VAT
mają być nominalnie większe o 6,3%). Jedną z koncepcji mającej na celu zwiększenie wpływów z podatku od towarów i usług jest podniesienie stawki
podstawowej VAT (obecnie 22%), bądź zniesienie stawek preferencyjnych VAT, zwłaszcza w rolnictwie. Po stronie dochodowej budżetu proponowane są
następujące zmiany:
obniżkę stawki opodatkowania podatkiem od osób prawnych z obecnie obowiązujących 28% do 24%, ubytek dochodów z tego tytułu ma być
zrekompensowany wzrostem wpływów z tytułu VAT, akcyzy i PIT.
przyspieszenie tempa naliczania amortyzacji, przez wprowadzenie 30%-owej stawki amortyzacyjnej od środków trwałych w pierwszym roku
podatkowym, co oznacza ubytek 0,9 mld zł dla budżetu państwa.
Prognozy MF dotyczące wpływów z wprowadzonych w tym roku obciążeń podatkowych kształtują się następująco:
dodatkowe wpływy w wysokości 0,7 mld zł z tytułu ryczałtu od przychodów z kapitałów pieniężnych,
zasilanie w wysokości 0,8 mld zł z wpłaty akcyzy za energię elektryczną,
W 2003r. będzie kontynuowana dotychczasowa polityka obniżania realnego obciążenia stawkami akcyzy na wyroby alkoholowe, poprzez utrzymanie
ich na nominalnym poziomie z 2002r.Prognozowane wpływy z PIT kształtują się na poziomie o 0,7% wyższym nominalnie od poziomu z 2002r., a
dochody z podatku od osób prawnych mają być nominalnie niższe o 0,4%.
Wśród dochodów niepodatkowych uwagę zwraca prognozowany wysoki wzrost wpłaty z zysku NBP (o 44,6% nominalnie). Oczekiwana przez rząd
wielkość wpłaty to 2,84 mld zł, wobec szacowanej przez bank centralny wielkości 2,38 mld zł. (różnica w tym przypadku wynosi 0,46 mld zł na
niekorzyść budżetu).
Uważamy, że przyjęte założenia do budżetu na rok 2003 należy ocenić jako ostrożne. Pomimo tego faktu, założony deficyt na poziomie 5,5% PKB
(deficyt ekonomiczny-4,5% PKB) stanowi ważną przeszkodę na drodze do uzdrowienia finansów publicznych i kształtuje się na poziomie wyższym od
oczekiwań rynkowych.
Pomimo .zakotwiczenia. wydatków publicznych na poziomie wyższym o jeden procent od inflacji, istnieje groźba znacznego
wzrostu zadłużenia jednostek pozabudżetowych oraz niespełnienia kryteriów konwergencji, narzuconych przez traktat z Maastricht.
W kontekście odejścia z rządu min. Marka Belki powstaje pytanie, czy jego następca, prof. Kołodko będzie skłonny kontynuować dotychczasową
politykę budżetową. Należy podkreślić, iż z powodu szczupłości pola manewru, szczególnie po stronie pozyskiwania dochodów. Obawy, że nowy minister
będzie chciał stymulować wzrost gospodarczy poprzez zwiększenie popytu i deficytu budżetowego wydają się nieuzasadnione. W świetle wypowiedzi
premiera Leszka Millera, który stwierdził że .założenia do projektu budżetu są przyjęte przez radę ministrów, a nie ministra finansów i dalej będą
obowiązywać. należy oczekiwać niewielkich korekt i przesunięć po stronie poszczególnych wydatków i dochodów oraz utrzymania ogólnych założeń
budżetu (wysokości wydatków i deficytu budżetowego).
Sam profesor Kołodko stwierdził, że będzie prowadził politykę .zmian i kontynuacji, z tym, że
więcej będzie kontynuacji.. Zapewnił także, że będzie .dbał o stabilizację finansową, aby przekształcić ją w stabilność..
W sierpniu ustawa budżetowa powinna trafić do poszczególnych resortów, które powinny przygotować i odesłać propozycje własnych
budżetów, tak aby projekt trafił pod obrady Sejmu we wrześniu. W zaistniałej sytuacji można spodziewać się, że prace nad tegorocznym budżetem mogą
zostać opóźnione o dwa do trzech tygodni potrzebnych min. Kołodce do opracowania własnej wersji ustawy.
Założenia makroekonomiczne do budżetu przygotowanego na rok 2003 oraz na lata 2004-2005.
Jedn. 2001 2002 prognoza 2003 założenia 2004 prognoza 2005 prognoza
PKB % 101,0 101,0 103,1 104,9 105,4
PKB mld zł 721,6 741,8 786,3 846,7 916,3
(ceny bież)
Popyt kraj.% 98,1 103,3 103,1 105,0 105,6
Spożycie og. % 101,8 100,7 102,8 103,5 103,9
Akumulacja % 86,4 94,6 105,7 112,8 113,1
CPI(śred.) % 105,5 102,5 103,0 103,0 103,1
Stopa bezrobocia % 17,4 19,2 18,7 17,5 15,7
Kurs walutowy
PLN/USD (śred.) PLN 4,09 4,09-4,16 4,02-4,22 4,15-4,35 4,32-4,54
PLN/EUR (śred.) PLN 3,67 3,87-3,94 4,02-4,23 4,15-4,36 4,32-4,55
Stopa ref(śred) % 15,9 8,8 7,2 6,0 4,9
Rachunek obr. mln USD -7 166 -8 192 -9 925 -10 956 -12 460
Saldo obr.
Bieżących/PKB % -4,1 -4,5 -5,0 -5,2 -5,7
Deficyt ek. % -4,8 -5,0 -4,5 -3,8 -2,8
