Zazieleni się Sahara
W Afryce mówi się: jeśli masz problem to zostaw go na pustyni, tam na pewno zginie. Pustynia jest symbolem dramatycznej próżni, miejscem wielkiej próby istnienia, gdzie człowiek zmuszony jest do walki o przetrwanie. Jeśli projekt Sahara Forest nie będzie tylko kolejną fatamorganą, symbol pustyni za niedługo straci swoją wymowność.
Pustynie to jedna trzecia powierzchni naszej planety. Charakteryzują je skrajne warunki klimatyczne: wysokie temperatury i chroniczny brak wody, co znacznie ogranicza możliwości wegetacji roślin i rozwoju wszelkich form życia. Granicą określającą teren pustynią jest wskaźnik opadów nie przekraczający dwustu milimetrów na rok.
Jedynie nieliczne plemiona nomadów są w stanie tam żyć.
Projekt Sahara Forest ma przemienić pustynię w główne źródło energii, pożywienia i wody przede wszystkim dla ubogiej ludności Trzeciego Świata. Koncepcja bazuje na wykorzystaniu dwóch uzupełniających się technologii. Pierwszą z nich jest Seawater Greenhouse umożliwiająca uprawę roślin w najbardziej suchych i gorących miejscach na Ziemi. Ten innowacyjny system wykorzystuje wodę morską, która może nawadniać suchą glebę, schładzać szklarnie. Pozwala też przetwarzać wodę morską w pitną.
W praktyce polega to na tym, że przechodzące przez szklarnię powietrze jest schładzane, a następnie nawilżane przez wodę morską, która najpierw przesączana jest przez pierwszą wyparkę. Wyparka to urządzenie, które umożliwia reakcje równowagowe tj. odprowadzanie ze środowiska lotnych produktów ubocznych. Kiedy powietrze opuści miejsce zajmowane przez rośliny, przechodzi przez następną wyparkę, w której znajduje się woda ogrzana energią słoneczną podczas przepływu przez specjalne rury termopolimerowe. W efekcie gorące i wilgotne powietrze skrapla się w postaci słodkiej wody.
Technologia Seawater Greenhouse stwarza dobre warunki klimatyczne dla rolnictwa gwarantując uprawę roślin przy niewielkiej ilości wody, gdzie wydajność uprawy zależy wyłącznie od stopnia parowania. Duża zaletą tej metody w porównaniu z konwencjonalnymi szklarniami i procesem odsalania wody, jest to, że zużywa mniej wody i energii elektrycznej.
Problem energii elektrycznej ma rozwiązać projekt - Concentrated Solar Power. Jest to wiele obiecująca technologia magazynowania energii słonecznej. Pozwala ona produkować elektryczność ze światła słonecznego dzięki użyciu ogniw fotowoltanicznych.
Najlepszym sposobem na rozprowadzenie tej energii są linie wysokiego napięcia prądu stałego. Autorzy projektu sugerują, że zastosowanie takich linii umożliwiłoby dostawę energii nawet dla całej Europy Północnej przy minimalnych stratach przesyłowych. Concentrated Solar Power wykorzystuje reflektory do skupiania energii słonecznej, która przemienia wodę w parę napędzającą konwencjonalne turbiny.
Pomysłodawcy projektu Sahara Forest - Charlie Paton, Michael Pawlyn i Bill Watts twierdzą, że połączenie ze sobą dwóch kompatybilnych technologii - Seawater Greenhouse i Concentrated Solar Power jest wielką nadzieją, a co najważniejsze - realną szansą dla świata borykającego się z problemami ubóstwa i alternatywnych źródeł energii. Szczegółowy projekt został zaprezentowany po raz pierwszy na Czwartej Światowej Konferencji Przyszłości w Nauce w Wenecji w 2008 roku. Wstępne ustalenia przewidują przeprowadzenie eksperymentu na obszarze dwudziestu hektarów, przy budżecie początkowym rzędu osiemdziesięciu milionów euro.
Miejmy nadzieję, że Sahara Forest nie stanie się jedynie naukową fatamorganą i afrykańskie pustynie ożyją, jako największa oaza zieleni oraz źródło energii, zanim reszta świata, w tym Europa, będzie jałową pustynią.
Michał Mądracki
