"Bezpieczny kredyt" na 0 proc.? Opozycja złożyła poprawki

W połowie kwietnia Sejm przyjął ustawę o pomocy państwa w oszczędzaniu na cele mieszkaniowe, wprowadzającą bezpieczny kredyt i konto mieszkaniowe. Regulacja umożliwia też waloryzację dopłat do czynszów w ramach programu Mieszkanie na start, ogranicza cesje umów rezerwacyjnych i deweloperskich, a także zwiększa tegoroczny limit wydatków na budownictwo społeczne i komunalne. Do ustawy dodano przepisy umożliwiające wypłatę rekompensat dla przedsiębiorców w związku z zamknięciem przejścia granicznego w Bobrownikach.

Podczas wtorkowego posiedzenia senackich komisji infrastruktury oraz budżetu i finansów publicznych minister rozwoju Waldemar Buda podkreślił, że ustawa składa się z dwóch głównych komponentów: preferencyjnego kredytu 2 proc. i konta mieszkaniowego. Jak mówił, są to rozwiązania dla osób, które albo teraz albo w przyszłości będą chciały kupić pierwsze mieszkanie.

- Kredyt będzie oprocentowany stopą 2 proc., a nadwyżka nad tą wartością będzie refinansowana przez państwo za pośrednictwem BGK przez okres 10 lat. Kredyt dlatego jest bezpieczny, bo ma charakter stałej stopy, czyli rata jest równa przez okres 10 lat. Spłacamy równą część kapitałową. Po ustaniu dopłat przewidujemy, że rata nie powinna wzrosnąć, a raczej powinna spadać - powiedział Buda.

Biuro Legislacyjne Senatu zwróciło uwagę, że w trakcie prac w Sejmie rozszerzono zakres ustawy o rekompensaty dla przedsiębiorców, z pominięciem zasady trzech czytań, a także bez określenia skutków finansowych zmian. Legislatorzy zaproponowali skreślenie tych przepisów, a jeśli nie spotka się to z poparciem komisji - wprowadzenie kilku poprawek doprecyzowujących.

Komisje i strona rządowa zgodziły się na poprawki uściślające senackich legislatorów. Jednocześnie senatorowie Ryszard Świlski (KO) i Jan Hamerski (PiS) zgłosili poprawki zmieniające zasady pomocy dla przedsiębiorców w związku z zamknięciem przejścia granicznego. 

Jak poinformował Hamerski, poprawki zmieniają próg spadku przychodów, który będzie warunkiem uzyskania rekompensaty, z 50 na 25 proc. i zwiększają wielkość pomocy. - Dodatkowo pomocą objęte zostaną nie tylko sytuacje, w której zamknięcie przejścia granicznego nastąpiło w tym roku i później, ale także przypadki, gdy przejście zamknięto nie później niż 9 listopada 2021 r. Dzięki temu przedsiębiorcy działający w pobliżu zamkniętego przejścia granicznego w Kuźnicy również zostaną objęci pomocą. Szacowany koszt pomocy wyniesie ok. 22 mln zł. To będzie sfinansowane z rezerwy ogólnej budżetu państwa - powiedział Hamerski.

Kazimierz Kleina (KO) zgłosił propozycję zamiany "bezpiecznego kredytu 2 proc." na kredyt 0 proc. O tych planach pisaliśmy w Interii w poniedziałek. 

- Będziemy zgłaszali poprawkę zgodnie z naszą propozycją, by oprocentowanie było oparte na stopie 0 proc. Próba wprowadzenia takiej poprawki była już w trakcie prac sejmowych i została ona wówczas odrzucona, ale my będziemy konsekwentnie próbowali jeszcze ją wprowadzić w Senacie, choć być może z lekką modyfikacją o charakterze legislacyjnym - mówił nam senator. 

Zgodnie z ustawą, bezpieczny kredyt z okresowo stałą stopą procentową będzie mogła zaciągnąć osoba do 45. roku życia. Jeśli kredyt udzielany jest obojgu osobom prowadzącym gospodarstwo domowe, warunek wieku będzie musiała spełnić przynajmniej jedna z nich.

Kwota "bezpiecznego kredytu" nie będzie mogła przekroczyć 500 tys. zł albo - jeśli kredytobiorca prowadzi gospodarstwo domowe wspólnie z małżonkiem lub ma co najmniej jedno dziecko - 600 tys. zł. Wkład własny nie będzie mógł być wyższy niż 200 tys. zł. W przypadku braku wkładu własnego lub niepełnego wkładu będzie można skorzystać z gwarancji Banku Gospodarstwa Krajowego.

"Bezpieczne kredyty" będą udzielane przez banki, które zawrą w tej sprawie umowę z BGK.

Ustawa wprowadza także specjalne konto oszczędnościowe. Systematyczne wpłaty (co najmniej 11 wpłat rocznie w kwocie co najmniej 500 zł) będą gwarantować dodatkową premię mieszkaniową z budżetu państwa. Premia będzie równa rocznemu wskaźnikowi inflacji albo wskaźnikowi zmiany wartości ceny 1 m kw. powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego. W każdym roku wybierany będzie wskaźnik korzystniejszy dla oszczędzającego. Oszczędności będą dodatkowo oprocentowane zgodnie z ofertą banku, przy czym odsetki będą zwolnione z tzw. podatku Belki.

Przepisy zmierzają też do wyeliminowania możliwości handlu cesjami umów rezerwacyjnych, deweloperskich oraz innych umów zobowiązujących do przeniesienia na nabywcę praw do lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego. Wprowadzony będzie zakaz cesji umowy rezerwacyjnej (z wyjątkiem cesji dokonywanej na rzecz członków rodziny). Ponadto znacząco ograniczona będzie możliwość cedowania umowy deweloperskiej. Poza przypadkami cedowania na rzecz członków rodziny, cesji takiej umowy będzie można dokonać, jeżeli dotyczyć będzie nie więcej niż jednego lokalu mieszkalnego i będzie dokonywana przez nabywcę, który w ciągu 3 lat nie dokonał podobnej cesji innej umowy deweloperskiej.

Do ustawy dodano zapisy o rekompensatach dla przedsiębiorców z budżetu państwa w przypadku czasowego zawieszenia ruchu na przejściu granicznym. Będą one przysługiwać osobom prowadzącym działalność gospodarczą na obszarze gminy, w której położone jest zamknięte przejście graniczne w zakresie: gastronomii, wymiany walut, sprzedaży detalicznej oraz - także w przypadku rolników - świadczenia usług hotelarskich.

Warunkiem uzyskania rekompensaty będzie spadek przychodów w miesiącu, w którym obowiązywało czasowe zawieszenie ruchu na przejściu granicznym, o co najmniej 50 proc. w stosunku do przychodu uzyskanego w jednym z dwóch poprzedzających miesięcy albo w analogicznym miesiącu ubiegłego roku. Ponadto nie można zalegać z płatnościami podatkowymi i na ubezpieczenia społeczne.

Rekompensata będzie udzielana na wniosek przedsiębiorcy lub rolnika składany do wojewody. Jej wysokość ma odpowiadać kwocie minimalnego wynagrodzenia za każdego ubezpieczonego zgłoszonego w ZUS lub KRUS. Wsparcie będzie można otrzymać maksymalnie trzy razy w roku kalendarzowym.

Przepisy dotyczące bezpiecznego kredytu i konta mieszkaniowego mają wejść w życie 1 lipca br. Zmiany w zakresie umów rezerwacyjnych i deweloperskich zaczną obowiązywać po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia. Rekompensaty w związku z zamknięciem przejścia granicznego wejdą w moc dzień po ogłoszeniu.

***