Jak bezpiecznie wynająć mieszkanie według WGN

Analitycy WGN radzą, jak podejść do tematu, aby cały proces wynajmu mieszkania przeprowadzić komfortowo i być maksymalnie zabezpieczonym.

O co więc należy zadbać szczególnie? W tym krótkim poradniku zebrane są w pigułce najważniejsze zasady, na które warto zwrócić uwagę przy wynajmie swojego lokalu na cele mieszkaniowe.

Od tego warto zacząć. Najlepiej już w trakcie pierwszego kontaktu z zainteresowanymi wynajmem, czy to podczas rozmowy telefonicznej, czy przy prezentowaniu mieszkania, warto szczerze porozmawiać, jakie są oczekiwania, co do warunków najmu obu stron. Właściciel powinien się ustosunkować się w kwestii wysokości kaucji, liczby osób, trzymania zwierząt, palenia papierosów w lokalu itp.

Nie należy bać się rozmów, które pozwolą zorientować się w sytuacji finansowej potencjalnego najemcy. Kto będzie płacił za najem, czy np. w przypadku studentów pierwszych lat będą to rodzice? Czy potencjalny najemca pracuje gdzieś na stałe? Czasami takie rozmowy mogą budzić lekki opór - w końcu wiadomo, dżentelmeni o pieniądzach nie rozmawiają - ale biznesmeni już tak - a wynajmowanie mieszkania w celach zarobkowych jest formą biznesu.

Wynajmujący powinien mieć komfort, że przyszły lokator jest rzetelny i wypłacalny. Warto więc zorientować się, czy osoba, której chcemy powierzyć nasze mieszkanie, jest odpowiedzialna, godna zaufania i będzie regularnie płacić zobowiązania czynszowe, bo ma zapewnione na to środki. A może nawet sam zainteresowany będzie chciał nas skontaktować z właścicielem poprzedniego mieszkania, który udzieli mu referencji i poświadczy o rzetelności współpracy?

Weryfikacja rzetelności potencjalnego najemcy jest bardzo ważnym krokiem i nie warto jej pomijać. Również współpraca z dobrym biurem nieruchomości może wesprzeć właścicieli w tym procesie. Sam fakt prowadzenia oferty przez biuro zwykle tych eliminuje potencjalnych zainteresowanych, którzy mogliby mieć nieuczciwe zamiary.

Umowę o wynajęcie mieszkania powinno się tylko zawierać pisemnie! Stanowi ona zabezpieczanie dla obu stron, formułuje jasne i klarowne zasady współpracy. Umowa pisemna w razie potrzeby działa psychologicznie, na tych, którzy próbują unikać odpowiedzialności i wynajmować mieszkanie "na słowo", często czując się bezkarnie lub zalegając w lokalu bez płacenia regularnie. W razie jakichkolwiek problemów - bez umowy trudno dociec swoich praw.

Dobrze jest stworzyć sprawdzoną i dostosowaną do swoich potrzeb umowę najmu mieszkania. Można zlecić zajęcie się tym doświadczonemu pośrednikowi w obrocie nieruchomościami lub kancelarii prawnej. Poprawnie sporządzona umowa najmu zabezpiecza obie strony i bardzo sprzyja minimalizacji ryzyka najmu oraz udanej współpracy pomiędzy stronami. Należy pamiętać, że umowa nie może posiadać w treści klauzul niedozwolonych (według UOKiK).

Protokół zdawczo-odbiorczy to bardzo ważny dokument - podpisywany w momencie przekazywania mieszkania najemcy. Zawiera opis i stan mieszkania oraz stan liczników mediów na moment przekazania lokalu. Dobrze jest zrobić w tym momencie również dokumentacje fotograficzną lokalu i wyposażenia, opatrzone datą wykonania, którą będą posiadać zarówno najemcy, jak i właściciel.

Należy dokładnie sprawdzić i wpisać do protokołu wszystkie uszkodzenia i ubytki - o które później moglibyśmy mieć ewentualne pretensje. Uszkodzone kafelki, porysowane panele, stan techniczny sprzętu AGD - to wszystko będzie kiedyś wymagało naprawy, ubytki mogą postępować i warto wpisać je do protokołu, a każdy punkt zilustrować dokładnym zdjęciem.

Pamięć bywa ulotna - i dla zabezpieczenia obu stron warto przeprowadzić ten krok. Pamiętajmy, że po zakończeniu najmu właściciel musi zwrócić kaucję, jeżeli w mieszkaniu nie ma żadnych zniszczeń ponad te, wynikające z normalnego zużycia. Wtedy właśnie pamięć lubi najbardziej zawodzić, łatwo o nieporozumienia i pomyłki. Dlatego w gestii obu stron powinno być dopilnowanie dokładności przeprowadzania dokumentacji stanu początkowego.

Jest to kwota zabezpieczająca, pobierana od najemcy w momencie przekazania mieszkania i deponowana na koncie właściciela. Jest zwracana w całości po zakończeniu najmu, w przypadku, gdy lokal jest zwracany w stanie nieuszkodzonym. Zgodnie z kodeksem cywilnym właściciel ma na zwrot 30 dni.

Wysokość kaucji jest do ustalenia, najczęściej pobierana jest jedno - lub dwukrotność miesięcznego czynszu najmu wraz z średnimi opłatami za media, czasem pobierana jest inna kwota ustalona - w zależności od standardu mieszkania i wyposażenia. Kaucja nie może przekraczać 12-krotności miesięcznego czynszu za dany lokal, według wysokości czynszu obowiązującej w dniu zawarcia umowy.

Ostatnio coraz częściej umowy wynajmu mieszkań zawierane są w formie umowy najmu okazjonalnego, będącego alternatywą dla zwykłej umowy najmu.

Jej zawarcie jest bardziej sformalizowane, gdyż umowa przeprowadzona jest u notariusza, ale niesie ona za sobą konkretne korzyści dla właścicieli mieszkań na wynajem.

W razie problemów z nieuczciwym najemcą, taka forma wynajmu zabezpiecza właściciela, upraszczając procedurę ewentualnej eksmisji. Według prawa obowiązuje w tym przypadku bardzo uproszczony tryb, bez postępowania sądowego, jest tylko tryb egzekucyjny. Najemca w momencie podpisania umowy najmu okazjonalnego musi wskazać lokal zastępczy, do którego może zostać wyeksmitowany, gdyby nie był w stanie wywiązywać się z płatności w ramach umowy najmu.

Takie informacje powinny być przemyślane i wpisane w umowie najmu. Czy wynajęte mieszkanie ma zostać zwrócone po odświeżeniu i odmalowaniu? Jak zostaną rozliczone koszty ewentualnych zniszczeń? Jak długi ma być okres wypowiedzenia i w jakiej formie wypowiedzenia ma zostać przekazane?

Warto regularnie sprawdzać, czy najemca systematycznie opłaca zobowiązania za mieszkanie, zwłaszcza, jeżeli ustalone jest, że to najemca samodzielnie ma dokonywać płatności za media i opłaty dodatkowe. Najlepiej jeżeli w umowie najmu wpiszemy punkt o przesyłaniu na maila skanów comiesięcznych dowodów wpłaty. Unikniemy wtedy ewentualnych niespodzianek.

Nie warto próbować oszczędzać na podatku od wynajmu mieszkania. Dla przykładu stawka ryczałtu wynosi 8,5 proc. Z reguły nie są to duże kwoty - a unikniemy problemów, chociażby w przypadku ewentualnego nieporozumienia z najemcą, można skutecznie reagować, nie obawiając się, że narazimy się na szantaż ze skonfliktowanym najemcą, próbującym wykorzystać fakt niepłacenia podatku jako haczyk na właściciela.

Ważne, by w umowie najmu zapis o czynszu najmu i opłatach dodatkowych był odpowiednio skonstruowany. Jeżeli na najemcy ciąży obowiązek opłaty rachunków za media i czynsz do administracji, to należy te kwoty rozdzielić od czynszu najmu, który jest zarobkiem właściciela i od niego jest liczona wysokość podatku.

Z doświadczenia WGN wynika, że im wcześniej właściciel mieszkania zatroszczy się o aspekty bezpieczeństwa wynajmu, tym mniej zostaje obszarów, które mogłyby generować ewentualne nieporozumienia pomiędzy najemcą a właścicielem wynajmowanego mieszkania. Oczywiście nie da się przewidzieć wszystkiego, ale można zminimalizować ryzyko i zabezpieczyć się na większość ewentualności, bo jak wiadomo - przezorny zawsze ubezpieczony. Przy okazji, może warto też rozejrzeć się za dobrą polisą ubezpieczającą mieszkanie?

Paulina Michniak