Mocne spadki cen działek budowlanych

Nadal rośnie również oprocentowanie kredytów w złotych. Istnieje jednak szansa, że ten trend, trwający od stycznia 2011 r., zostanie w końcu zakończony. Oprocentowanie rosło przede wszystkim ze względu na wzrost stawki WIBOR. Marże przez większość tego czasu spadały. Jednak oczekiwania w zakresie zbliżających się obniżek stóp procentowych już wywołały spadek stawki WIBOR 3M z poziomu 5,12 proc. do 4,96 proc.

Przewiduje się, że w połowie przyszłego roku stopy procentowe mogą być o 0,75 pkt. proc. lub nawet o 1 pkt. proc. niższe niż obecnie. Istnieje więc szansa, że w przyszłoroczne wakacje raty kredytów w złotych będą 150 zł - 200 zł niższe niż obecnie (przy kredycie na 300 000 zł na 30 lat). Na takie korzyści będą mogli liczyć jednak ci, którzy kredyty już zaciągnęli. Raty nowoudzielanych kredytów mogą spaść w takim stopniu tylko pod warunkiem, że nie pojawią się w tym czasie istotne podwyżki marż.

Jarosław Sadowski, Expander Advisors Sp. z o.o.

Kolejne miesiące na rynku nieruchomości upłyną w oczekiwaniu na dalsze obniżki i sprawdzaniu kto jest liderem spadków w danym miesiącu, w skali roku czy też od czasu hossy. W sierpniu ceny ofertowe spadły we wszystkich miastach bez wyjątku. Średnia obniżka w 15 miastach to 1 proc. w stosunku do lipca 2012. Najbardziej potaniały mieszkania w Sopocie o 3,4 proc., w Szczecinie i Łodzi o 1,6 proc. - 1,7 proc. Większe niż średnie spadki odnotowały również: Lublin -1,3 proc.; Gdańsk -1,2 proc.; Poznań - 1,1 proc. W stolicy, w sierpniu, mieszkania potaniały o 1 proc. czyli 80 złotych za każdy metr kwadratowy. Z niewielką korektą mamy natomiast do czynienia w Krakowie -0,1 proc., Białymstoku -0,2 proc. i Szczecinie -0.3 proc.

W ostatnich 3 miesiącach zdecydowanie zwiększyło się tempo spadku cen mieszkań w najdroższych polskich lokalizacjach: Warszawie, Gdańsku i Wrocławiu i Poznaniu. W Warszawie i Gdyni jest to aktualnie około 1,2 proc. miesięcznie, w Gdańsku 1,1 proc., w Poznaniu 1 proc.

Kryzys na rynku nieruchomości nie mógł ominąć działek, choć zauważalne obniżki nastąpiły kilkanaście miesięcy później niż w przypadku mieszkań i domów. W ciągu minionego roku w niemal wszystkich województwach i dużych miastach działki budowlane straciły na wartości. Popyt zarówno ze strony osób prywatnych jak i deweloperów zdecydowanie zmalał. Aktualnie najtańsze są działki budowlane w województwach: podkarpackim, warmińsko-mazurskim, łódzkie, opolskim i kujawsko-pomorskim, gdzie metr kosztuje mniej niż 100 złotych.

Średnio w całym kraju metr kwadratowy ziemi potaniał o 4 punkty procentowe. W miastach wojewódzkich obniżka jest ponad dwukrotnie wyższa i wynosi 10 punktów procentowych. Największe spadki odnotowujemy w Opolu 22 proc., 17 proc. w Katowicach, po 16 proc. w Łodzi oraz Szczecinie. Spadek cen w miastach to przede wszystkim efekt zminimalizowanego popytu ze strony deweloperów.

W skali kraju liderem obniżek jest województwo kujawsko-pomorskie z 32 proc. spadkiem cen działek budowlanych i wielkopolskie, gdzie ceny są niższe o 25 proc. w porównaniu z zeszłym rokiem. Obniżki procentowe są tu imponujące, a w wartościach bezwzględnych wynoszą 30-40 złotych na każdym metrze.

Najwięcej mieli szansę oszczędzić mieszkańcy Warszawy, jeśli tylko w zeszłym roku wstrzymali się z zakupem działki. Kupując 1000 metrów kwadratowych płacą średnio o 60 tys. złotych mniej niż przed rokiem. Warto również zauważyć, że w pojedynczych lokalizacjach ziemia nieznacznie podrożała. Dobrym przykładem jest województwo warmińsko-mazurskie oraz Olsztyn, gdzie grunty budowlane podrożały średnio o 10 złotych na metrze kwadratowym.

Marta Kosińska, ekspert Szybko.pl

Wrześniowe notowania nie przynoszą już tak jednoznacznych spadków cen transakcyjnych jak przed miesiącem. Pytanie tylko, czy jest to krótka przerwa na nabranie sił do kolejnego zjazdu cen w dół, czy może rozpoczęcie okresu stabilizacji. Wiele wskazuje na to, że rynek nie powiedział jeszcze ostatniego słowa.

Zakończenie programu Rodzina na swoim może w ostatnich miesiącach tego roku zaktywizować nabywców mieszkań. W rezultacie możemy obserwować wzmożone zainteresowanie mieszkaniami spełniającymi kryteria programu, co spowoduje chwilowe zatrzymanie spadków przynajmniej w grupie tych mieszkań, których zakup da możliwość dopłat do kredytów. Jednakże możliwy jest inny scenariusz: w sytuacji, kiedy końcówka RNS nie zwiększy istotnie ruchu na rynku można spodziewać się korekt cen tych mieszkań, które mają szansę na spełnienie limitów programu; oczywiście tam, gdzie modyfikacja cen do poziomów programu jest realnie możliwa (zwłaszcza w przypadku Poznania i Łodzi).

Spośród siedmiu analizowanych miast nieznaczną kontynuację spadków odnotowujemy w Krakowie (o 8 zł za m kw.) oraz w Gdańsku (o 6 zł). Natomiast w Gdyni spadki wyniosły 2,3 proc., co daje średnią cenę m kw. o 112 zł niższą niż przed miesiącem. W pozostałych czterech miastach średnie ceny transakcyjne wzrosły w stosunku do poprzedniego notowania. Po silnych spadkach w Poznaniu, m kw. sprzedawanych mieszkań wzrósł o 3,3 proc. Powodem podwyżki nie jest żadna istota zmiana na lokalnym rynku, ale zwiększony udział w transakcjach mieszkań wybudowanych w ostatnich latach w cenie powyżej 6000 zł za m kw. Nieco droższe mieszkania nabywali też klienci z Wrocławia, Łodzi i Warszawy.

Miastem, w którym nabywane są największe mieszkania pozostaje Poznań, gdzie średni metraż sprzedawanego lokalu przekracza 55 m kw. Z kolei w Gdyni sprzedają się coraz mniejsze lokale, co znajduje odzwierciedlenie w średnim metrażu, który skurczył się do 48,4 m kw. i jest to najniższy wynik spośród obserwowanych rynków.

W Warszawie warto zauważyć znaczne obniżenie średniej ceny nabywanego mieszkania. Obecnie lokal będący przedmiotem transakcji jest sprzedawany średnio za 358,9 tys. zł - czyli o 30,8 tys. zł taniej niż w poprzednim notowaniu. Jeszcze bardziej znamienne jest porównanie otrzymanego wyniku do raportu z analogicznego okresu zeszłego roku. Wtedy średnia wartość transakcji wynosiła 453,6 tys. zł i była o 94,7 tys. zł wyższa niż obecnie. Jeszcze większy procentowy spadek średniej ceny nabywanego mieszkania widoczny jest w Gdyni (23,3 proc.). W stosunku do zeszłego roku nabywane mieszkania są tam tańsze o 67,5 tys. zł. Jedynym miastem, w którym kupuje się mieszkania nieznacznie większe niż rok temu jest Kraków.

Marcin Jańczuk, Metrohouse & Partnerzy S.A.