Rewolucja ze społecznymi agencjami najmu

Projekt nowelizacji ustawy zakładający rozwój Społecznych Agencji Najmu ma trafić do prac parlamentarnych prawdopodobnie na najbliższym posiedzeniu Sejmu. Społeczne Agencje Najmu ma pełnić rolę pośrednika łączącego właścicieli mieszkań i osoby o niższych dochodach uniemożliwiających wynajem na rynku mieszkań komercyjnych.

Zależy nam, by kolejna część rynkowego pakietu mieszkaniowego została uchwalona w marcu - mówiła PAP wiceszefowa MRPiT Anna Kornecka.

Ma ona stabilizować sytuację na rynku najmu nieruchomości - wskazała wiceminister rozwoju, pracy i technologii, odnosząc się do drugiej części tzw. rynkowego pakietu mieszkaniowego.

Zgodnie z terminarzem opublikowanym na stronach sejmowych, posiedzenie zaplanowano na 17 i 18 marca. "Zależy nam na tym, aby w marcu została uchwalona kolejna część rynkowego pakietu mieszkaniowego" - wskazała wiceminister.

Kornecka wyjaśniła, że chodzi o projekt noweli ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego. "Zakłada on rozwój Społecznych Agencji Najmu (SAN) i rozszerzenie grona najemców, mogących ubiegać się o dopłaty z +Mieszkania na start+" - wskazała.

Reklama

Projekt ma też złagodzić niekorzystny wpływ na rynek mieszkaniowy ograniczeń administracyjnych wprowadzonych w związku z epidemią.

Projektodawca wskazał, że już w pierwszych miesiącach epidemii widać było zmniejszenie popytu na najem długoterminowy na skutek zamknięcia wyższych uczelni i sektorów gospodarki, które najczęściej zatrudniają młode osoby, a także wyjazdu z Polski pracowników z Ukrainy. Skutki epidemii, poprzez ograniczenie ruchu turystycznego, odcisnęły się też na najmie krótkoterminowym.

Według MRPiT projekt przewiduje wprowadzenie modelu pośrednictwa pomiędzy właścicielami mieszkań a osobami fizycznymi spełniającymi określone kryteria społeczne i ekonomiczne. "Formuła ta ma ułatwić zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych przez osoby o średnich i niższych dochodach" - zaznaczył resort.

Projektowane rozwiązania obejmują zasady zawierania i wypowiedzenia umów między podmiotami zaangażowanymi w system działania SAN (gminą, SAN, właścicielem lokalu mieszkalnego, najemcą lokalu mieszkalnego), zakres uchwały uchwalanej przez gminę, w której określa się m.in. kryteria uprawniające najemców do zawierania umów z SAN, zasady zwolnień podatkowych dla właścicieli mieszkań oraz zasady korzystania przez najemców z dopłat do czynszów w ramach programu +Mieszkanie na Start+ - wyjaśnił resort.

Odnosząc się do innych rozwiązań z rynkowej części pakietu mieszkaniowego MRPiT wskazało na projekt ustawy o kooperatywach mieszkaniowych. "Będzie zawierał określenie rodzajów inwestycji, jakie mogą być realizowane przez kooperatywy mieszkaniowe, zakres umowy zawieranej przy zakładaniu kooperatywy mieszkaniowej oraz określenie zasad wspierania oddolnego budownictwa mieszkaniowego (kooperatywy i nowych spółdzielni mieszkaniowych) przez gminy (w tym wyznaczanie działek pod inwestycje realizowane przez kooperatywy mieszkaniowe i nowe spółdzielnie mieszkaniowe, określanie zasad rozkładania zakupu działki na raty, zasady udzielania bonifikaty w cenie zakupu gruntu)" - podał resort.

"Ponadto Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii kontynuuje rozpoczęte w 2020 r. prace nad mechanizmem finansowego wsparcia osób przy zakupie albo wynajmie mieszkania" - zaznaczono. Jak wyjaśniono, "mechanizm ten będzie uzupełniał wprowadzone już rozwiązania, w tym rozwiązania ujęte w pakiecie mieszkaniowym".

Ministerstwo pracuje też nad regulacjami umożliwiającymi funkcjonowanie REIT w polskim systemie prawnym. - Trwają obecnie dodatkowe analizy i uzgodnienia z zainteresowanymi podmiotami umożliwiające wypracowanie odpowiednich regulacji określających zasady działalności instytucji inwestujących w formule tzw. REIT - poinformował resort.

Celem regulacji jest, jak wyjaśniło MRPiT, "zwiększenie atrakcyjności podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej w sektorze rynku nieruchomości oraz zwiększenie zaangażowania instytucjonalnego i prywatnego kapitału krajowego na tym rynku". Dodano, że "z uwagi na bardzo szeroki zakres tematów, z jakimi wiążę się przygotowanie przepisów dot. REIT zakłada się utworzenie międzyresortowego zespołu".

Obok "działań ukierunkowanych na rozwój nowego budownictwa warto wspomnieć o planowanych działaniach mających na celu poprawę stanu technicznego istniejących budynków mieszkalnych oraz rozwój spółdzielczości mieszkaniowej".

Pierwsza ustawa z rynkowej części pakietu mieszkaniowego - tzw. lokal za grunt - zacznie obowiązywać 1 kwietnia. Chodzi o ustawę o rozliczaniu ceny lokali lub budynków w cenie nieruchomości zbywanych z gminnego zasobu nieruchomości, której celem jest szersze wykorzystanie gruntów pod budownictwo mieszkaniowe. Jej przepisy zakładają w uproszczeniu, że gmina za oddanie gruntu pod budowę mieszkań ma otrzymać w zamian od inwestora część lokali.

OPINIE:

Społeczne Agencje Najmu są szczególnie potrzebnym elementem programu mieszkaniowego - oceniła dla PAP ekspertka ds. mieszkalnictwa Joanna Erbel. Między właściciela mieszkania a osobę w potrzebie wchodzi instytucja gwarantująca właścicielowi zapłatę za czynsz, oraz wspierająca osoby w trudnej sytuacji.

Trwają prace nad projektem noweli zakładającym rozwój Społecznych Agencji Najmu (SAN). Chodzi o poprawę dostępności mieszkań dla osób i rodzin o niskich i przeciętnych dochodach w ramach kolejnej części tzw. rynkowego pakietu mieszkaniowego. Społeczne Agencje Najmu ma pełnić rolę pośrednika łączącego właścicieli mieszkań i osoby o dochodach uniemożliwiających wynajem na rynku mieszkań komercyjnych.

Pierwsza ustawa z rynkowej części pakietu mieszkaniowego to "Lokal za Grunt", która zacznie obowiązywać od 1 kwietnia. Ma sprzyjać inwestowaniu i zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych przy współpracy gmin i inwestorów. Podstawowy model współpracy między gminą a inwestorem ma się opierać na tym, że inwestor (nabywca nieruchomości od gminy) budowałby budynek (ewentualnie remontował lub przebudowywał budynek istniejący) i przekazywałby część mieszkań samorządowi gminnemu. Z kolei gmina mogłaby te mieszkania zachować w swoim zasobie (jako mieszkania komunalne) lub wnieść je do spółek gminnych (np. towarzystw budownictwa społecznego/społecznych inicjatyw mieszkaniowych) lub państwowych.

W ocenie Erbel z Laboratorium Rynku Najmu pakiet mieszkaniowy to potrzebne rozwiązanie dla polskiego rynku. "To pierwszy taki program na poziomie operacyjnym, który mówi o różnych adresatach i adresatkach; są tam rozwiązania skierowane m.in. do osób potrzebujących mieszkań w dostępnym czynszu, ale też jest pakiet deweloperski" - zaznaczyła. Przypomniała też o społecznej części pakietu mieszkaniowego m.in. preferencyjnych warunkach dla budowy mieszkań komunalnych czy Społecznych Inicjatywach Mieszkaniowych (SIM), które zastąpiły tzw. TBS-y.

Według ekspertki powodzenie pakietu "lokal za grunt" zależy od tego czy samorządy będą miały grunty odpowiednie na takie mieszkalnictwo oraz czy w ogóle wybiorą współpracę z deweloperem zamiast korzystania z innych narzędzi. Zwróciła uwagę na zapis mówiący o tym, że "przedmiot tego typu obrotu jest objęty miejscowym planem zagospodarowania albo tzw. warunkami zabudowy (WZ), co ma to służyć temu, żeby było wiadomo co zostanie wybudowane i że powstanie to w przewidywalnym czasie" - wyjaśniła.

Dodała, że jest to też "narzędzie zabezpieczenia się dla deweloperów, bo proces inwestycyjny w Polsce trwa długo, jest dosyć złożony i nie zawsze przejrzysty".

"Pojawia się pytanie czy jeżeli samorządy będą miały swoje grunty gotowe do inwestycji, to czy korzystne będzie dla nich wsparcie deweloperów" - zastanawia się eksperta. Zwróciła uwagę, że tylko ok. 1/5 mieszkań trafi do zasobu miejskiego, bo mniej więcej taka jest wartość grunt w kosztach inwestycji. "Może korzystniejsze dla samorządów okaże się sięgnięcie po inne rozwiązania - np. pakiety wsparcia dla SIM-ów, albo budowa mieszkań komunalnych" - stwierdziła.

Erbel przypomniała, że samorządy mogą też korzystać ze środków Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI), który gwarantuje kredyty w wysokości 50 proc. dla inwestycji "w normalnym standardzie", a 75 proc. dla inwestycji w standardzie ekologicznym. "Efekt ustaw mieszkaniowych w dużej mierze zależy od tego, jak samorządy będą patrzyły na swoje potrzeby mieszkaniowe, i jak będą używały narzędzi dostępnych w ramach programu" - wskazała. Jej zdaniem w "lokalu za grunt" brakuje zapisu, że tworzone budynki "muszą być proekologiczne".

Zdaniem Erbel tzw. społeczna część pakietu mieszkaniowego; powstająca ustawa o Społecznych Agencjach Najmu i przepisy, które będą dawać wsparcie kooperatywom, należy traktować, jako "rodzaj skrzynki narzędziowej, z której samorząd skorzysta wedle swoich potrzeb". "To uzupełnienie programu Mieszkanie plus - w formie, w której go realizuje PFR Nieruchomości, o inne narzędzia - jest bardzo dobrym krokiem" - oceniła.

Zwróciła uwagę, że "szczególnie potrzebnym elementem programu mieszkaniowego są Społeczne Agencje Najmu" - będące rodzajem pośrednictwa między właścicielem lokalu (prywatnym, spółdzielczym, samorządowymi) a osobami, które są zagrożone wykluczeniem.

"Pomiędzy właściciela mieszkania a osobę będącą w potrzebie - imigrantkę, imigranta, samotnego rodzica osoby z niepełnosprawnością wchodzi instytucja, np. organizacja pozarządowa, która gwarantuje właścicielowi, że czynsz jest zapłacony, a jednocześnie wspiera osoby, które znajdują się w trudnej sytuacji" - wyjaśniła. Dodała, że to mieszkania przejściowe, służące "stawaniu na nogi".

Nie czekaj do ostatniej chwili, pobierz za darmo program PIT 2020 lub rozlicz się online już teraz!

Biznes INTERIA.PL na Twitterze. Dołącz do nas i czytaj informacje gospodarcze

Pozytywnie oceniła też kooperatywy mieszkaniowe. "To ma być nowa formuła prawna, która pozwoli oddolnym grupom budowlanym budować mieszkania w sposób prostszy niżby to robiły w oparciu o prawo spółdzielcze, jak to się dotąd działo w formie spółek cywilnych, nieadekwatnych do intencji, jaką jest wspólnota ludzi budujących razem domy" - wskazała.

Erbel podkreśliła, że wszystkie najnowsze elementy pakietu mieszkaniowego są efektem lobbingu środowisk, zarówno społecznych (kooperatywy, SAN-y), jak i lobbingu deweloperskiego, "w ramach którego inwestorzy zgłosili potrzebę stworzenia przejrzystej formy współpracy pomiędzy samorządem a prywatnym inwestorem, co jest dobrym zjawiskiem i powinno być traktowane jako zachęta dla wszystkich do zgłaszania swoich propozycji ministerstwu".


PAP
Dowiedz się więcej na temat: wynajem mieszkania | lokal za grunt | tanieją mieszkania
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Strona główna INTERIA.PL
Polecamy
Finanse / Giełda / Podatki
Bądź na bieżąco!
Odblokuj reklamy i zyskaj nieograniczony dostęp do wszystkich treści w naszym serwisie.
Dzięki wyświetlanym reklamom korzystasz z naszego serwisu całkowicie bezpłatnie, a my możemy spełniać Twoje oczekiwania rozwijając się i poprawiając jakość naszych usług.
Odblokuj biznes.interia.pl lub zobacz instrukcję »
Nie, dziękuję. Wchodzę na Interię »