To amortyzujesz liniowo

Podatnik, który chce wykorzystywać nieruchomość na cele związane z działalnością gospodarczą, ma obowiązek wprowadzić ją do ewidencji środków trwałych.

- W tym celu, w zależności od sposobu jej nabycia, należy określić wartość początkową na dzień wprowadzenia jej do ewidencji - podkreśla Magdalena Fitali-Woźniak, konsultant w dziale doradztwa, Grupa Gumułka-Kancelaria Prawa Finansowego.

Ekspert wyjaśnia, że w przypadku nabycia nieruchomości w drodze zakupu wartością początkową jest cena nabycia. Określa się ją zgodnie z art. 22g ust. 3 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.), dalej ustawa o PIT.

- Jeżeli rzeczy zakupiono wcześniej, wartość początkową ustala się w wysokości wynikającej z wyceny dokonanej przez podatnika, z uwzględnieniem cen rynkowych środków trwałych tego samego rodzaju z grudnia roku poprzedzającego rok założenia ewidencji lub sporządzenia wykazu oraz stanu i stopnia ich zużycia - twierdzi nasza rozmówczyni.

Wynika to z art. 22g ust. 8 ustawy o PIT. Dodaje również, że jeżeli podatnik posiada dokument, z którego wynika cena nabycia, można przyjąć tę cenę. Zawsze jednak należy mieć na uwadze stan i stopień zużycia danego środka trwałego.

- Dla uniknięcia ewentualnych sporów z organem podatkowym co do wyceny nieruchomości podatnik może poddać ją wycenie rzeczoznawcy - zaznacza Magdalena Fitali-Woźniak.

Według eksperta dodatkowo dla budynków i lokali mieszkalnych używanych przez właściciela na cele działalności gospodarczej wartość początkowa może być ustalona tzw. sposobem uproszczonym (ale jedynie na gruncie ustawy o PIT), tj. w wysokości iloczynu mkw. ich powierzchni użytkowej i kwoty 988 zł (art. 22g ust. 10 ustawy o PIT).

Ustalona wartość początkowa stanowi podstawę dokonywania odpisów amortyzacyjnych, poprzez które podatnik może zaliczyć nieruchomość do kosztów uzyskania przychodów.

Jak twierdzi Jarosław Ferdyn, konsultant w dziale doradztwa, Grupa Gumułka Kancelaria Prawa Finansowego, odpisów można zacząć dokonywać od miesiąca następującego po miesiącu, w którym nieruchomość zostanie wprowadzona do ewidencji.

Podkreśla również, że w przypadku nieruchomości nie można skorzystać z metody degresywnej ani też z jednorazowego odpisu. Pozostaje zatem metoda liniowa z użyciem stawek określonych w wykazie, stawek podwyższonych lub obniżonych oraz indywidualne ustalenie stawki, które uznawane jest za odrębną metodę amortyzacji.

Jego zdaniem zastosowanie właściwej stawki zależy od rodzaju nieruchomości i przykładowo dla budynków i lokali mieszkalnych będzie to 1,5 proc., a dla budynków niemieszkalnych 2,5 proc.

Według Jarosława Ferdyna amortyzacja przyspieszona (podwyższenie stawki przy zastosowaniu określonego współczynnika) możliwa jest w przypadku używania nieruchomości w warunkach pogorszonych lub złych.

- Podatnik może indywidualnie ustalić stawkę dla nieruchomości używanej lub ulepszonej. Na uwadze musi mieć jednak ograniczenia co do minimalnego okresu amortyzacji - twierdzi ekspert.

W przypadku tzw. amortyzacji uproszczonej podatnik amortyzuje nieruchomość według powyższych zasad, z tym że nie musi jej wykazywać w ewidencji.

Ważne!

Nieruchomości amortyzuje się metodą liniową z użyciem stawek procentowych. Dla budynków i lokali mieszkalnych stawka wynosi 1,5 proc., a dla budynków niemieszkalnych 2,5 proc.

Agnieszka Pokojska