Finansowanie kursu językowego dla pracownika a możliwość zastosowania zwolnienia w PIT

Zgodnie z brzmieniem art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: ustawa o PIT) za przychody ze stosunku pracy, uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, /.../ jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń.

Tym samym, zasadniczo, wartość kursu językowego pokrywanego przez pracodawcę, stanowi przychód pracownika ze stosunku pracy. Jednocześnie ustawodawca w art. 21 ustawy o PDOF przewidział szereg zwolnień, w tym dla świadczeń przyznanych zgodnie z odrębnymi przepisami na podnoszenie kwalifikacji zawodowych.

Przychód w postaci sfinansowania kursu językowego może podlegać zwolnieniu od opodatkowania na postawie przepisu art. 21 ust. 1 pkt 90 ustawy o PDOF. Zgodnie z tym przepisem wolna od podatku dochodowego jest wartość świadczeń przyznanych zgodnie z odrębnymi przepisami przez pracodawcę na podnoszenie kwalifikacji zawodowych, z wyjątkiem wynagrodzeń otrzymywanych za czas zwolnienia z całości lub części dnia pracy oraz za czas urlopu szkoleniowego.

Przez podnoszenie kwalifikacji zawodowych art. 103 znowelizowanego kodeksu pracy rozumie zdobywanie lub uzupełnianie wiedzy i umiejętności przez pracownika, z inicjatywy pracodawcy albo za jego zgodą. Powołane zwolnienia będzie zatem miało zastosowanie wyłącznie na podnoszenie kwalifikacji związanych z zajmowanym przez pracownika stanowiskiem pracy. Definicja wydaje się być bardzo szeroka, niemniej zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej należy ją odczytywać łącznie z innymi przepisami kodeksu pracy, co narzuca już pewne ograniczenia.

Według stanowiska resortu: Takie rozumienie podnoszenia kwalifikacji zawodowych współgra z innymi przepisami kodeksu pracy, zgodnie z którymi kwalifikacje zawodowe pracowników wymagane do wykonywania pracy określonego rodzaju lub na określonym stanowisku są ustalane w przepisach wewnątrzzakładowych (np. w układzie zbiorowym pracy) lub w przepisach szczególnych. Przepisy te wskazują zatem, jakich kwalifikacji pracodawca może oczekiwać od pracowników przy wykonywaniu pracy określonego rodzaju lub na określonym stanowisku (art. 102 k.p.).

Zatem nowe przepisy kodeksu pracy dotyczą przede wszystkim podnoszenia kwalifikacji zawodowych w ramach pracy aktualnie wykonywanej przez pracownika, ale również będą mogły mieć zastosowanie w przypadku, gdy planowany jest awans pracownika lub też pracodawca zamierza zaproponować mu inne warunki pracy, np. pracę na innym stanowisku, ze względu na zmianę profilu działalności firmy.

Pracownikowi, który podnosi kwalifikacje zawodowe z inicjatywy pracodawcy albo za jego zgodą, przysługuje urlop szkoleniowy i zwolnienie z całości lub z części dnia pracy, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Ponadto pracodawca może przyznać pracownikowi dodatkowe świadczenia, w szczególności pokryć opłaty za kształcenie, przejazd, podręczniki i zakwaterowanie (art. 1033 Kodeksu pracy), które w takich okolicznościach korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 90 ustawy o PDOF. Są to bowiem świadczenia przyznane zgodnie z odrębnymi przepisami (tutaj: przepisami kodeksu pracy).

Wartość dofinansowania kursu językowego będzie objęta zwolnieniem z art. 21 ust. 1 pkt 90 ustawy o PDOF, o ile z opisu stanowiska pracy pracownika wynika, iż w celu wykonywania obowiązków pracowniczych musi posługiwać się on danym językiem obcym lub planowany jest awans pracownika na stanowisko, które wymaga znajomości tego języka oraz świadczenie to zostało przyznane z inicjatywy pracodawcy albo za jego zgodą. W takich okolicznościach kurs z tego zakresu będzie mógł być uznany za świadczenie przyznane przez pracodawcę na podnoszenie kwalifikacji zawodowych, o których mowa w analizowanym przepisie ustawy o PDOF.

Dla uniknięcia wątpliwości oraz dla celów dowodowych, zaleca się sporządzenie odpowiedniej umowy, która będzie precyzyjnie określała zakres świadczeń przyznanych pracownikowi przez pracodawcę. W szczególności należy zwrócić uwagę, iż umowa powinna określać zasady oraz wysokość dofinansowania w taki sposób, aby możliwym była identyfikacja kwoty dofinansowania jako przychodu zwolnionego z podatku dochodowego od osób fizycznych, w odróżnieniu od kwot podlegających opodatkowaniu które otrzymuje pracownik (np. pensja zasadnicza).

Jeżeli z opisu stanowiska pracy pracownika nie wynika, iż w celu wykonywania obowiązków pracowniczych musi posługiwać się językiem obcym oraz nie jest planowany awans pracownika na stanowisko, które wymaga znajomości tego języka, wówczas powołane zwolnienie z art. 21 ust. 1 pkt 90 ustawy o PDOF nie znajdzie zastosowania. Skutkiem powyższego wartość sfinansowanego przez pracodawcę kursu językowego będzie stanowić element wynagrodzenia pracownika opodatkowany podatkiem dochodowym na zasadach właściwych dla opodatkowania świadczeń ze stosunku pracy.

Podsumowując, wartość kursu językowego pokryta przez pracodawcę korzysta ze zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli znajomość języka konieczna jest dla wykonywania przez pracownika obowiązków służbowych, a także uczestnictwo w kursie ma miejsce z inicjatywy bądź za zgodą pracodawcy.

Agnieszka Sakowska, konsultant podatkowy ECDDP Sp. z o.o.

Krzysztof Komorniczak, doradca podatkowy, prezes zarządu ECDDP Sp. z o.o.