Masz zaniżoną emeryturę? Możesz żądać odszkodowania

W związku z tym powstaje pytanie - czy odszkodowanie wraz z odsetkami z tytułu zaniżonej emerytury może korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem PIT?

Należy w pierwszej kolejności zwrócić uwagę na fakt, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione od podatku, bądź od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Jednakże, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

a. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,

b. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,

c. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,

d. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,

e. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,

f. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,

g. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Natomiast zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o PIT, zwalnia się z opodatkowania inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

a. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,

b. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

W tym przypadku należałoby się również odnieść do art. 471 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Natomiast art. 300 Kodeksu pracy stanowi, że w sprawach nie unormowanych przepisami prawa pracy do stosunku pracy stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu cywilnego, jeżeli nie są one sprzeczne z zasadami prawa pracy.

Wyrok sądowy w tym przypadku powinien być wydany na podstawie wyżej wskazanych przepisów prawa cywilnego i prawa pracy. W związku z tym wysokość odszkodowania będzie stanowiła różnicę pomiędzy emeryturą, jaką uprawiony emeryt powinien otrzymać, gdyby pracodawca wystawił prawidłowe dokumenty, a emeryturą w rzeczywistości otrzymaną. Obejmuje ono stratę, jakiej doznał emeryt w związku z błędami popełnionymi przez byłego pracodawcę.

W świetle przytoczonego stanu prawnego, stwierdzić należy, że odszkodowanie korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o PIT. W związku z tym wypłata odszkodowania nie rodzi obowiązku podatkowego.

Odnośnie odsetek to w pewnych przypadkach mogą one być zwolnione od podatku dochodowego. Zwolnienie to wynika z art. 21 ust. 1 pkt 95 ustawy o PIT. Zgodnie z tym przepisem wolne od podatku są odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty wynagrodzeń i świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1, a więc ze stosunku służbowego, stosunku pracy, w tym spółdzielczego stosunku pracy, członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, a także pracy nakładczej.

W omawianym przypadku mamy jednak do czynienia z odszkodowaniem wraz z odsetkami, a nie z wynagrodzeniem, tym samym odsetki te nie korzystają ze zwolnienia.

Takie stanowisko zajął też Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia 17 sierpnia 2011 r. (znak IPTPB2/415-175/11-4/DS) stwierdzając, że: "Z uwagi więc na to, iż w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych brak jest regulacji, które zwalniałyby od podatku odsetki ustawowe od odszkodowań, przyjąć należy, iż podlegają one opodatkowaniu na zasadach ogólnych".

Podsumowując, należy uznać, że odszkodowanie zasądzone przez sąd za zaniżoną emeryturę podlega zwolnieniu od podatku dochodowego od osób fizycznych, natomiast odsetki od odszkodowania nie są zwolnione od tego podatku.

Jarosław Włoch, aplikant radcowski, konsultant podatkowy w Departamencie Doradztwa Podatkowego Małopolskiego Instytutu Studiów Podatkowych w Krakowie