Ministerstwo Finansów planuje wdrożenie przepisów ułatwiających wymianę informacji podatkowych

"Dostrzegając konieczność podjęcia działań w zakresie przeciwdziałania transgranicznym oszustwom podatkowym i unikaniu opodatkowania, Komisja Europejska zdecydowała się na promowanie automatycznej wymiany informacji jako przyszłego europejskiego i międzynarodowego standardu dla przejrzystości i wymiany informacji w sprawach podatkowych" - wskazano w informacji o projekcie.

Zdaniem wnioskodawców znaczenie automatycznej wymiany informacji jako jednego ze środków zwalczania oszustw podatkowych i uchylania się od opodatkowania w wymiarze transgranicznym zostało również uznane na szczeblu międzynarodowym przez grupę G-20 i grupę G-8.

W ostatnich miesiącach temat unikania opodatkowania i oszustw podatkowych stał się głośny za sprawą tzw. afery LuxLeaks, a na krajowym podwórku - w związku z jesienną burzą wokół opóźnienia w publikacji ustawy o tzw. rajach podatkowych, dzięki której rząd chciał ograniczyć wyprowadzanie przez firmy zysków za granicę. W związku ze spóźnioną publikacją ustawy z-ca dyrektora Departamentu Podatków Dochodowych w MF został odwołany ze stanowiska, a szef Departamentu Dzienników Urzędowych w RCL otrzymał upomnienie; ponadto on i jego zastępca zostali pozbawieni premii za październik. Pod koniec lutego prokuratura umorzyła śledztwo w tej sprawie. Ustaliła, że pracownicy resortu finansów nie mieli "prawnego obowiązku" monitorowania procesu legislacyjnego projektu, a wskazanie właściwego terminu ogłoszenia ustawy należało do Rządowego Centrum Legislacji (RCL). Jednak uchybienia funkcjonariuszy z RCL należy uznać za "przewinienia sankcjonowane na drodze odpowiedzialności służbowej lub dyscyplinarnej".

Kwestii unikania opodatkowania dotyczy też projekt noweli Ordynacji podatkowej, który od miesięcy nie może się doczekać rozpatrzenia przez rząd. Zawiera on liczne ułatwienia dla podatników, a także krytykowaną przez biznes tzw. klauzulę przeciwko unikaniu opodatkowania.

Wpisane do wykazu prac rządu zmiany zakładają dostosowanie przepisów do zmian w dyrektywie UE o obowiązkowej automatycznej wymianie informacji w dziedzinie opodatkowania oraz do regulacji umożliwiających automatyczną wymianę informacji podatkowych z krajami spoza UE w oparciu o procedury tzw. Common Reporting Standard (CRS). Do wprowadzenia ich Polska zobowiązała się w podpisanym w grudniu 2014 r. "Wielostronnym porozumieniu właściwych władz w sprawie automatycznej wymiany informacji finansowych".

Jak poinformowano, przewidziana w unijnej dyrektywie automatyczna wymiana informacji ma umożliwić krajowym administracjom podatkowym uzyskiwanie z instytucji finansowych określonych z góry informacji o rachunkach zidentyfikowanych przez nie jako prowadzone dla nierezydentów lub podmiotów przez nie kontrolowanych. Informacje takie byłyby przekazywane bez uprzedniego wniosku, w ustalonych z góry, regularnych odstępach czasu.

Uzyskane w tym trybie informacje mają w dalszej kolejności być systematycznie przekazywane państwu członkowskiemu właściwemu dla poszczególnych nierezydentów. Automatycznej wymianie będą podlegały w szczególności informacje o imieniu i nazwisku/nazwie, adresie, numerach identyfikacyjnym podatnika oraz dacie i miejscu urodzenia (w przypadku osób fizycznych) każdej osoby raportowanej, która jest posiadaczem rachunku, numerze rachunku, saldzie oraz wartości.

Zgodnie z dyrektywą państwa członkowskie muszą wprowadzić m.in. regulacje obligujące swoje raportujące instytucje finansowe do wykonywania zasad sprawozdawczych i zasad należytej staranności.

W wykazie prac legislacyjnych rządu wskazano, że przewidziane w dyrektywie regulacje bazują na rozwiązaniach opracowanych przez OECD w ramach procedury CRS. Jej zasadniczym celem było bowiem zapewnienie pełnej zgodności wymiany informacji w Unii ze zmianami na szczeblu międzynarodowym.

"Dzięki takiemu podejściu ustawodawca unijny miał na względzie zminimalizowanie kosztów i obciążeń administracyjnych związanych z obsługą systemu wymiany informacji zarówno po stronie administracji podatkowych, jak i podmiotów gospodarczych" - wyjaśniono.