Nowe podmioty zobowiązane do rejestracji dla celów podatku akcyzowego

Z nowej ustawy o podatku akcyzowym wynika, że wykonanie czynności z wykorzystaniem wyrobów akcyzowych objętych zwolnieniem od akcyzy ze względu na ich przeznaczenie nakłada na podmiot wykonujący te czynności obowiązek złożenia zgłoszenia rejestracyjnego.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 obowiązującej od 1 marca 2009 r. ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. z 2009 r. nr 3, poz. 11) podmiot prowadzący działalność gospodarczą jest obowiązany, złożyć zgłoszenie rejestracyjne właściwemu naczelnikowi celnemu przed dniem:

• wykonania pierwszej czynności podlegającej opodatkowaniu akcyzą, lub
  
  

• pierwszej czynności z wykorzystaniem wyrobów akcyzowych objętych zwolnieniem od akcyzy ze względu na ich przeznaczenie.

Z powyższego przepisu wynika, iż podstawową przesłanką dla powstania obowiązku rejestracji jest prowadzenie działalności gospodarczej związanej z wyrobami akcyzowymi. Przedmiotowego obowiązku rejestracji nie można zatem rozszerzać na inne grupy podmiotów, które nie zajmują się działalnością gospodarczą. Oznacza to, że podmiot prowadzący działalność gospodarczą w jakimkolwiek zakresie i wykorzystujący np. gaz propan-butan dla celów grzewczych podlega obowiązkowi rejestracji, natomiast osoba fizyczna wykorzystująca ww. gaz dla celów grzewczych nie podlega takiemu obowiązkowi.

Obowiązkowi rejestracji nie podlegają również podmioty prowadzące działalność gospodarczą w zakresie wyrobów akcyzowych objętych zerową stawką akcyzy, z tym że podmiot prowadzący działalność gospodarczą w zakresie wyrobów akcyzowych objętych różnymi stawkami akcyzy, w tym zerową stawką akcyzy, jest obowiązany dokonać rejestracji.

Warto zaznaczyć, że podmiot prowadzący działalność gospodarczą w zakresie wyrobów energetycznych, pomimo że nie podlega rejestracji, to jest obowiązany przed dniem rozpoczęcia tej działalności powiadomić o tym właściwego naczelnika urzędu celnego, w celu ustalenia dopuszczalnych norm zużycia.

Obowiązkowi rejestracji nie podlegają także podmioty prowadzące działalność z użyciem wyrobów akcyzowych objętych zwolnieniem od akcyzy ze względu na ich przeznaczenie, niemające na terytorium kraju siedziby, miejsca zamieszkania albo miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.

Przywołany powyżej przepis art. 16 ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym określa czynności, które powodują konieczność rejestracji podmiotu w zakresie podatku akcyzowego.

Pierwsza grupa czynności, to czynności związane z powstaniem obowiązku podatkowego.

Druga grupa czynności jest związana z wykorzystaniem wyrobów akcyzowych zwolnionych z podatku akcyzowego. Czynności te powodują powstanie obowiązku rejestracji w tym podatku, natomiast nie pociągają za sobą obowiązku wykonania innych czynności związanych z opodatkowaniem akcyzą takich np. jak składanie deklaracji.

Zgłoszenie rejestracyjne powinno zawierać dane podmiotu i prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, w szczególności imię i nazwisko lub nazwę podmiotu, adres jego siedziby lub zamieszkania oraz określenie rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej, a w przypadku działalności gospodarczej z użyciem wyrobów akcyzowych objętych zwolnieniem od akcyzy - również adresy miejsc wykonywania działalności oraz określenie rodzaju i przewidywanej średniej miesięcznej ilości zużywanego wyrobu akcyzowego.

Obowiązek rejestracji w podatku akcyzowym jest ściśle powiązany z systemem zwolnień. Stosownie bowiem do art. 32 ust. 6 ustawy o podatku akcyzowym, warunkiem zwolnień od akcyzy wyrobów akcyzowych ze względu na ich przeznaczenie w przypadkach:

• dostarczenia ze składu podatkowego na terytorium kraju do podmiotu zużywającego,
  
  

• dostarczenia od podmiotu pośredniczącego do podmiotu zużywającego, lub
  
  

• nabycia wewnątrzwspólnotowego przez zarejestrowanego handlowca w celu dostarczenia do podmiotu zużywającego

jest przedstawienie przez podmiot zużywający, prowadzący działalność gospodarczą z użyciem wyrobów akcyzowych objętych zwolnieniem od akcyzy ze względu na ich przeznaczenie, podmiotowi dostarczającemu te wyroby akcyzowe, pisemnego potwierdzenia przyjęcia przez naczelnika urzędu celnego zgłoszenia rejestracyjnego.

Jak stanowi art. 155 ust. 1 nowej ustawy o podatku akcyzowym, podmiot zarejestrowany na podstawie starej ustawy o akcyzie uznaje się za podmiot zarejestrowany także w świetle nowej ustawy. Jeżeli jednak w poprzednio obowiązującym stanie prawnym podmiot zużywający wyroby akcyzowe zwolnione z akcyzy ze względu na przeznaczenie nie był zobowiązany do rejestracji na potrzeby podatku akcyzowego, obowiązuje go art. 155 ust. 3 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym, co oznacza, że do końca marca 2009 r. był zobowiązany do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego w zakresie podatku akcyzowego.

Naczelnik urzędu celnego, jest zobowiązany wydać potwierdzenie nie później niż w ciągu 7 dni od dnia przyjęcia zgłoszenia rejestracyjnego.

Mając na uwadze powyższe należy wskazać, iż obowiązek złożenia zgłoszenia rejestracyjnego dla potrzeb podatku akcyzowego dotyczy tylko podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, a bezpośrednim skutkiem jest możliwość uzyskania zwolnienia przez dostawcę wyrobu akcyzowego. Z możliwości zwolnienia dostawca wyrobu akcyzowego może korzystać również w przypadku dostarczenia wyrobu akcyzowego podmiotom, które nie zajmują się działalnością gospodarczą, pomimo, że nie podlegają one obowiązkowi rejestracji.
 

Przykładowo wypełniony formularz AKC-R oraz wzór formularza AKC-PR prezentujemy poniżej.

Poradnik VAT Nr 7 z dnia 2009-04-10