Paczki dla pracowników

Pracodawcy, którzy przykładowo nie są mocą ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych zobligowani do utworzenia tego funduszu mogą obdarować swoich pracowników paczkami świątecznymi, których zakup zostanie sfinansowany z środków obrotowych. Zbadajmy, jakie są konsekwencje wydania takich paczek zarówno po stronie pracowników jak i po stronie pracodawcy na gruncie przepisów ustawy podatkowych.

Zgodnie z przepisem art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: ustawa o PDOF) za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenie zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty, za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wartość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Tym samym, wartość pieniężna przyznanych pracownikom paczek, stanowi dla nich przychód ze stosunku pracy podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Nadmienić należy, iż w związku z faktem sfinansowania zakupu paczek ze środków obrotowych Pracodawcy wartość tego świadczenia nie będzie korzystała ze zwolnienia od opodatkowania przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o PDOF. Przepis ten zwalnia bowiem wyłącznie wartość otrzymanych przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, rzeczowych świadczeń oraz otrzymanych przez niego w tym zakresie świadczeń pieniężnych, sfinansowanych w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych, łącznie do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 380 zł; rzeczowymi świadczeniami nie są bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi;

Zgodnie z art. 12 ust. 2 ustawy o PDOP, wartość pieniężną świadczeń w naturze, przysługujących pracownikom na podstawie odrębnych przepisów, ustala się według przeciętnych cen stosowanych wobec innych odbiorców - jeżeli przedmiotem świadczenia są rzeczy lub usługi wchodzące w zakres działalności pracodawcy. Takim świadczeniem może być przykładowo deputat węglowy przyznany mocą § 19 ust. 1-2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1981r. w sprawie szczególnych przywilejów dla pracowników górnictwa - Karta górnika (Dz. U. z 1982r., Nr 2, poz. 13 ze zm.).

Natomiast, wartość pieniężną świadczeń w naturze, innych niż przysługujących pracownikom na podstawie odrębnych przepisów, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania (por. art. 11 ust. 2 w powiązaniu z art. 12 ust. 3 ustawy o PDOF).

Podsumowując, Pracodawca obowiązany jest uwzględnić wartość pieniężną wydanych pracownikom paczek w kalkulacji podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, naliczyć oraz odprowadzić na konto właściwego urzędu skarbowego kwotę stosowanego podatku.

Odpowiednio do treści art. 22 ust. 1 ustawy o PDOF (art. 15 ust. 1 ustawy o PDOP) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy o PDOF/ art. 16 ust. 1 ustawy o PDOP.

W odniesieniu do paczek wydawanych pracownikom, a finansowanym ze środków obrotowych Pracodawcy należy mieć na uwadze przepis art.23 ust. 1 pkt 42 ustawy o PDOF/art. 16 ust. 1 pkt 45 ustawy o PDOP, który stanowi, iż kosztów uzyskania przychodów nie stanowią wydatki pracodawcy na działalność socjalną, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Kosztem uzyskania przychodów są bowiem odpisy dokonywane na ten fundusz.

Zatem w sytuacji, gdyby paczki, finansowane z środków obrotowych Pracodawcy, byłyby wydawane pracownikom z uwzględnieniem ich sytuacji rodzinnej i materialnej, czyli przy zastosowaniu kryterium socjalnego, nie mogłyby stanowić kosztu uzyskania przychodów Pracodawcy ze względu na powołane wyłączenie z art. 16 ust. 1 pkt 45 ustawy o PDOP.

Reasumując, wartość paczek stanowi dla pracowników przychód ze stosunku pracy podlegający zasadniczo opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Jednocześnie wartość paczek wydanych pracownikom stanowi dla Pracodawcy koszt uzyskania przychodów, o ile nie są one wydawane w oparciu o kryterium socjalne.

Agnieszka Sakowska