Rolnik zapłaci VAT od działki
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego (z 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, niepublikowany), podjęty w poszerzonym, siedmioosobowym składzie, miał ostatecznie rozstrzygnąć sprawę opodatkowania VAT sprzedaży działek z majątku prywatnego. Okazuje się jednak, że sprawa nie jest taka prosta, a każda transakcja będzie oceniana indywidualnie.
Co prawda, NSA uznał, że zbycie nie spowoduje konieczności zapłaty VAT. Niemniej jednak w jednym z ostatnich wyroków (z 7 maja 2008 r., sygn. akt 646/07, niepublikowany) NSA nakazał zbadanie, czy sprzedaż działek przez rolnika, który prowadzi działalność rolniczą i oświadcza, że pieniądze ze sprzedaży przeznaczy na rozwój gospodarstwa, nie spowoduje konieczności opodatkowania jej VAT.
Rolnik to przedsiębiorca
W sprawie, w której NSA uchylił korzystny dla podatnika wyrok sądu I instancji, pytanie zadał rolnik. Zdaniem podatnika sprzedaż gruntów stanowiących część gospodarstwa rolnego przekazanego przez rodziców nie podlega opodatkowaniu VAT, gdyż sprzedaż nie była celem uprzedniego ich nabycia. Sąd I instancji podzielił to stanowisko. Jednak sytuacja ta wzbudziła wątpliwości NSA, który uchylił wyrok WSA. W ocenie sądu istotny wpływ na rozstrzygnięcie będzie miał fakt, że podatnik wraz z żoną prowadzą gospodarstwo rolne, przekazane im przez rodziców. A także, że sprzedaż części gruntu, podzielonego na działki budowlane, została dokonana przez małżonków w celu zdobycia środków na rozbudowę gospodarstwa.
Sąd nie zgodził się, że przedmiotem transakcji sprzedaży był majątek osobisty skarżącego, skoro mamy do czynienia z częścią majątku w postaci gruntu związaną z działalnością skarżącego jako rolnika. Ponadto sąd zwrócił uwagę, że majątek jest zbywany na dalszą rozbudowę gospodarstwa. W ocenie NSA wniosek sądu I instancji byłby uprawniony, gdyby skarżący sprzedawał działki, które nie wchodziły w skład prowadzonego gospodarstwa rolnego, na potrzeby prywatne, osobiste, swoje i rodziny.
Mirosław Siwiński, doradca podatkowy, kierownik zespołu VAT/Akcyza z Kancelarii Prawnej Witold Modzelewski, podkreśla, że jeśli nawet sprzedaży działek dokonuje rolnik (będący przedsiębiorcą), w świetle orzeczenia NSA z 29 października 2007 r. powinno rozpatrywać się, w jakim charakterze działał, wykonując ściśle tę czynność. Identycznie należy potraktować każdego innego przedsiębiorcę (działalność rolnicza jest działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT).
- Wyrok siedmiu sędziów NSA nie pozostawia wątpliwości, że jeśli dana czynność wykonana została poza zakresem działań producenta, handlowca, usługodawcy, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika czy wykonującego wolny zawód to w świetle art. 4 ust. 1 i 2 VI Dyrektywy z tytułu wykonania takiej czynności dany podmiot nie może być uznany za podatnika VAT - podkreśla Mirosław Siwiński.
Z jakiej perspektywy należy patrzeć na czynność sprzedaży - wg ekspertów? Czy można przyjąć, że co do zasady sprzedaż z majątku prywatnego nie będzie traktowana jako sprzedaż w charakterze podatnika? Jakie mogą być skutki przyjęcia wykładni odmiennej od prezentowanej przez Naczelny Sąd Administracyjny?
Aleksandra Tarka
Więcej: Gazeta Prawna 7.07.2008 (131) - str.10
