Ulga na dzieci w zeznaniu rocznym za 2010 r.
Ulga na dzieci nazywana także ulgą prorodzinną to jedno z najczęściej stosowanych odliczeń przez Polaków. Niezmiennie cieszy się ona ogromną popularnością wśród podatników. Osoby pragnące skorzystać z tej ulgi, powinny jednak upewnić się że, spełniają wszystkie ustawowe warunki uprawniające do dokonania tego odliczenia.
Zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307, z późn. zm., dalej jako: "ustawa o PIT") z ulgi może skorzystać podatnik, który w roku podatkowym: wykonywał władzę rodzicielską; pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało; sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.
Oznacza to, że rodzice pozbawieni władzy rodzicielskiej oraz opiekunowie prawni dziecka, którzy nie mieszkają wspólnie z dzieckiem nie mogą korzystać z odliczenia. W przypadku rodziców, wobec których orzeczono rozwód albo separacje, odliczenie przysługuje temu rodzicowi, u którego dziecko faktycznie mieszka. Często zdarza się, że rodzicowi który po rozwodzie nie mieszka z dziećmi, przysługuje pełnia praw rodzicielskich. Pokrywa on także część kosztów związanych z ich utrzymaniem. Zgodnie z interpretacją indywidualną dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 12 lipca 2010 r. (sygn. IPPB4/415-231/10-4/SP) przysługuje mu prawo do odliczenia połowy ulgi rodzinnej.
Pobierz za darmo: program PIT 2010
Należy podkreślić, że odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Przysługującą im roczną kwotę odliczenia mogą oni odliczyć od podatku dochodowego w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.
Ulga przysługuje podatnikowi, który w roku podatkowym wychowywał dzieci małoletnie, młodzież uczącą się do 25 roku życia (pod warunkiem, że ich dochody nie przekroczą kwoty 3091 zł brutto) oraz dzieci bez względu na ich wiek, jeśli otrzymywały zasiłek pielęgnacyjny lub rentę socjalną. Ustalając dochody dziecka należy pamiętać że przychody pomniejsza się tylko o koszty ich uzyskania, nie odejmuje się więc składek ZUS, jeśli takie były za dziecko odprowadzane (np. gdy dziecko było zatrudnione na podstawie umowy o pracę).
Zobacz wskaźniki dla firm na stronach BIZNES INTERIA.PL
W przypadku dzieci kończących dany etap nauki należy zwrócić uwagę, że ulga przysługuje za wszystkie miesiące roku podatkowego, gdy: uczeń kontynuuje naukę w szkole, maturzysta podejmuje naukę w szkole wyższej, student kształcący się w dwóch etapach studiów po zakończeniu studiów licencjackich został zakwalifikowany na studia magisterskie. Natomiast zgodnie z wyjaśnieniem Ministerstwa Finansów z 22 kwietnia 2010 r. w sprawie ulgi prorodzinnej na dzieci uczące się lub studiujące do ukończenia 25. roku życia, rodzice maturzysty nie kontynuującego nauki, mogą także odliczyć ulgę na dzieci za lipiec i sierpień.
Odliczenia dokonuje się w zeznaniu, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności: odpis aktu urodzenia dziecka; zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka; odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą; zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.
Zgodnie z przepisami ustawy o PIT ulga przysługuje za każdy miesiąc kalendarzowy, w którym podatnik wykonywał władzę rodzicielska, pełnił funkcję opiekuna prawnego albo sprawował opiekę nad dzieckiem w ramach rodziny zastępczej. Za każdy miesiąc przysługuje mu 1/12 kwoty ulgi. W praktyce oznacza to, że przy obliczaniu wysokości ulgi znaczenie ma miesiąc narodzin dziecka (np. za dziecko urodzone we wrześniu przysługuje 4/12 całej ulgi). Odliczenie nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych lub wstąpiło w związek małżeński. W przypadku, gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty miesięcznej za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem. Na końcową wysokość odliczenia wpływa liczba posiadanych dzieci. Na każde dziecko przypada rocznie kwota 1 112,04 zł, czyli miesięcznie 92,67 zł, a dziennie 3,09 zł.
Odpis przysługuje podatnikom, którzy płacą PIT według stawek 18 proc. i 32 proc. Mogą z niego skorzystać zarówno osoby rozliczające dochody na formularzu PIT-37, jak i przedsiębiorcy składający PIT-36. Natomiast nie może jej odliczyć podatnik, który jako formę opodatkowania swojej działalności wybrał stawkę liniową 19 proc. (i składa PIT-36L), składa zeznanie za podatek wykazany ze zbycia nieruchomości (PIT-39), ze zbycia akcji lub innych dochodów kapitałowych (PIT-38) - odliczenie nie może być dokonane w ww. formularzach podatkowych. Odliczenie ponadto nie przysługuje podatnikom opodatkowanym w formie ryczałtu ewidencjonowanego. Jeżeli jednak dana osoba przykładowo oprócz działalności gospodarczej opodatkowanej w sposób liniowy, czy też w formie ryczałtu ewidencjonowanego uzyskiwała dochody opodatkowane według skali podatkowej (np. wynagrodzenie za pracę), to w rocznym zeznaniu podatkowym składanym z tytułu uzyskiwania tych dochodów (PIT-37), może odjąć kwotę ulgi.
Warto zauważyć, że przepisy ustawy o PIT umożliwiają dość elastyczne stosowanie ulgi rodzicom, którzy są małżonkami i nie orzeczono w ich przypadku separacji. Kwotę ulgi może odliczyć jedno z rodziców albo oboje w dowolnej proporcji. Ma to zastosowanie w sytuacji, gdy jedno z małżonków osiąga dochody opodatkowane w sposób, który uniemożliwia skorzystanie z ulgi (o czym była mowa wyżej), natomiast dochody drugiego opodatkowane są na zasadach ogólnych. Także, kiedy małżonkowie rozliczają się osobno, można dowolnie rozkładać kwotę ulgi w zależności od tego, który z rodziców ma podatek wystarczający na jej pełne odliczenie.
Podatnik korzystający z ulgi prorodzinnej wypełnia załącznik PIT/O w części C, następnie kwoty z załącznika PIT/O przenosi się do odpowiednich rubryk zeznania podatkowego - w przypadku PIT-36 są to rubryki 180 (i 181 w przypadku łącznego rozliczania się małżonków), w przypadku PIT-37 - w pozycjach 114 ( i 115).
Marcin Parulski
Konsultant w Departamencie Doradztwa Podatkowego Małopolskiego Instytutu Studiów Podatkowych w Krakowie
Artykuł ma charakter jedynie informacyjny i stanowi publikację zainspirowaną treścią artykułów prasowych, interpretacji organów podatkowych i orzeczeń sądów administracyjnych. Nie stanowi porady ani opinii podatkowej czy prawnej w rozumieniu art. 2 ust. 1 i art. 31 ustawy o doradztwie podatkowym (Dz. U. z 1996 r. Nr 102, poz. 475, ze zm.) i jest odzwierciedleniem poglądów wyrażanych przez autorów publikacji. Małopolski Instytut Studiów Podatkowych Sp. z o.o. nie bierze odpowiedzialności za ewentualne skutki podejmowanych decyzji na ich podstawie.
