Zmiany w VAT od 1 kwietnia 2013 r.: Zmiany w transakcjach łańcuchowych

Transakcje łańcuchowe polegają na tym, że towar jest kolejno przemieszczany między kilkoma przedsiębiorcami, ale jest dostarczany bezpośrednio od pierwszego sprzedawcy do ostatniego nabywcy. Przyporządkowywanie transportu lub wysyłki towaru danej dostawie ma doniosłe znaczenie, gdy towar w jej wyniku dostarczany jest do innego kraju, jest to niezbędne do ustalenia gdzie i w jaki sposób taka dostawa będzie ona opodatkowana.

Polecamy: PIT 2012

Zgodnie z dotychczasowym brzmieniem art. 22 ust. 2 ustawy o VAT w przypadku gdy kilka podmiotów dokonuje dostawy tego samego towaru w ten sposób, że pierwszy z nich wydaje ten towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności nabywcy, przy czym towar ten jest wysyłany lub transportowany, to wysyłka lub transport tego towaru jest przyporządkowana tylko jednej dostawie; jeżeli towar jest wysyłany lub transportowany przez nabywcę, który dokonuje również jego dostawy, przyjmuje się, że wysyłka lub transport jest przyporządkowana dostawie dokonanej dla tego nabywcy, chyba że nabywca ten udowodni, że wysyłkę lub transport towaru należy zgodnie z zawartymi przez niego warunkami dostawy przyporządkować jego dostawie. Oznacza to, że do tej pory, jeżeli podmiot A z jednego kraju, wysyłał towar bezpośrednio do podmiotu C w innym kraju, a wysyłka ta była zorganizowana przez podmiot B, to co do zasady za tzw. dostawę ruchomą (między granicami) uznawało się transakcję między A i B, chyba, że B dowiódł, że transport towaru należy przypisać dostawie między B i C.

W wyniku nowelizacji zmianie ulegnie jednak końcowa część art. 22 ust.2 ustawy o VAT, która otrzyma następujące brzmienie: "W przypadku gdy kilka podmiotów dokonuje dostawy tego samego towaru w ten sposób, że pierwszy z nich wydaje ten towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności nabywcy, przy czym towar ten jest wysyłany lub transportowany, to wysyłka lub transport tego towaru są przyporządkowane tylko jednej dostawie; jeżeli towar jest wysyłany lub transportowany przez nabywcę, który dokonuje również jego dostawy, przyjmuje się, że wysyłka lub transport są przyporządkowane dostawie dokonanej dla tego nabywcy, chyba że z warunków dostawy wynika, że wysyłkę lub transport towaru należy przyporządkować jego dostawie.". Należy zatem zauważyć, że w nowym stanie prawnym dla przyporządkowania wysyłki lub transportu towarów wystarczające będą same okoliczności i warunki dostawy, czyli każdorazowo w celu właściwego ustalenia dostawy ruchomej podatnik oraz następnie organy podatkowe będą zobowiązane do sprawdzania miejsca poszczególnych dostaw analizując warunki tych dostaw.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że po 1 kwietnia 2013 r. dostawą ruchomą będzie bezwzględnie dostawa, na którą wskazywać będą warunki dostawy, zatem w niektórych sprawach podatnicy zostali pozbawieni pewnej możliwości zdecydowania o tym, którą transakcję uznać za dostawę (wcześniej podatnik mógł dowodzić inaczej, ale nie musiał).

Justyna Zając-Wysocka, radca prawny, Dyrektor Departamentu Doradztwa Podatkowego Małopolskiego Instytutu Studiów Podatkowych w Krakowie

Artykuł ma charakter jedynie informacyjny i stanowi publikację zainspirowaną treścią artykułów prasowych, interpretacji organów podatkowych i orzeczeń sądów administracyjnych. Nie stanowi porady ani opinii podatkowej czy prawnej w rozumieniu art. 2 ust. 1 i art. 31 ustawy o doradztwie podatkowym (Dz. U. z 1996 r. Nr 102, poz. 475, ze zm.) i jest odzwierciedleniem poglądów wyrażanych przez autorów publikacji. Małopolski Instytut Studiów Podatkowych Sp. z o.o. nie bierze odpowiedzialności za ewentualne skutki podejmowanych decyzji na ich podstawie.