Podstawowa idea ulgi na złe długi to możliwość ponownego rozliczenia VAT-u z faktury, z płatnością której permanentnie zalega nasz kontrahent. Jeśli sprzedawca nie doczeka się uregulowania faktury przez 150 dni, może odzyskać VAT należny, który zapłacił od tej sprzedaży, korygując deklarację "in minus" (podstawę opodatkowania i kwotę podatku należnego) w rozliczeniu za okres, w którym upłynął 150 dniowy termin.
Ulgę na złe długi stosuje się do wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona. A to znaczy, że dłużnik nie uregulował jej lub nie dokonał jej zbycia w jakiejkolwiek formie w ciągu 150 dni od terminu płatności zawartego na fakturze lub w umowie.
Nowość dla wierzycieli
Jeszcze do 30 czerwca br. z ulgi na złe długi nie może skorzystać przedsiębiorca, który jest rodzinnie, majątkowo lub kapitałowo powiązany z dłużnikiem (lub z osobą pełniącą u dłużnika funkcje zarządzające lub kontrolne).
Dotyczy to także powiązań z tytułu przysposobienia czy wynikających ze stosunku pracy (art. 89a ust. 7 ustawy o VAT). Wraz z początkiem lipca zakaz stosowania ulgi na złe długi przez kontrahentów powiązanych ze sobą w któryś z powyższych sposobów zostanie uchylony.
Przez powiązania rodzinne rozumie się małżeństwo oraz pokrewieństwo lub powinowactwo do drugiego stopnia. Przez powiązania kapitałowe rozumie się sytuację, w której jedna z osób lub jeden z kontrahentów posiada prawo głosu wynoszące co najmniej 5% wszystkich praw głosu lub dysponuje bezpośrednio lub pośrednio takim prawem (art. 32 ust. 3 i 4 ustawy o VAT).
Nowość dla dłużników
Zgodnie z zasadą ulgi na złe długi, tak jak wierzyciel może, to dłużnik musi, po tych 150 dniach nieregulowania faktury zakupu, oddać VAT, który odliczył od tego zakupu. Musi to zrobić w rozliczeniu za okres, w którym upłynął 150 dzień od ustalonego terminu płatności. Jednym z warunków skorzystania przez wierzyciela z ulgi jest jednak, aby dłużnik na dzień składania korekty nie był w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji. Analogicznego zapisu w ustawie, dotyczącego nieskładania w takiej sytuacji korekty podatku od towarów i usług przez dłużnika już nie ma.
Lipiec rozwieje powyższą wątpliwość. Od lipca br. do ustawy o VAT zostanie wpisana zasada, że dłużnik nie ma obowiązku korygowania VAT-u odliczonego z niezapłaconej faktury, jeśli w ostatnim dniu miesiąca, w którym upływa 150 dzień od terminu płatności faktury, jest w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji (art. 89b ust. 1b ustawy o VAT, Dz.U. z 2015 r., poz. 605).
Katarzyna Miazek, Tax Care
