Rozwój przemysłu zbrojeniowego. "To luka, którą może wypełnić prezydent"

Zgodnie z konstytucją prezydent jest zwierzchnikiem Sił Zbrojnych. Przy czym w czasie pokoju jego rola jest mocno ograniczona - sprawuje ją przez ministra obrony. W praktyce jego rola polega na mianowaniu generałów i najwyższych dowódców - wskazuje "Rzeczpospolita". 

Gazeta przypomina również, że awanse oficerskie zostały wstrzymane w czasie "wojny podjazdowej" Andrzeja Dudy i byłego szefa MON Antoniego Macierewicza. Nie wiadomo jeszcze, jak ułożą się relacje Nawrockiego z obecnym szefem MON Władysławem Kosiniakiem-Kamyszem, ale nie należy się spodziewać większych napięć, gdyż wpływ prezydenta na realne decyzje polityczne jest dość ograniczony - stwierdza "Rz". 

Zdaniem gazety, są pola, na których prezydent może działać - na przykład poprzez inicjatywę ustawodawczą. Andrzej Duda złożył projekt ustawy reformującej system dowodzenia (SKiD), ale najpierw zignorował go PiS, a potem rząd Donalda Tuska. "Rzeczpospolita" uważa, że Karol Nawrocki powinien naciskać na dokończenie tej reformy, bo jak czytamy "dzięki temu państwo polskie będzie silniejsze".

Drugim tematem jest budowa systemu rezerw wojskowych. W dyskusji pojawił się m.in. powrót do powszechnego poboru. Premier Donald Tusk w marcu obiecał plan w tej sprawie, ale do dziś go nie przedstawił, zdaniem "Rz" nowy prezydent powinien dopilnować tej kwestii. 

Trzeci obszar to rozwój krajowego przemysłu zbrojeniowego. "Rzeczpospolita" uważa, że rząd zaniedbał tę kwestię. Choć środki (ok. 3 mld zł) są zapewnione, brakuje konkretnego planu i osoby odpowiedzialnej za koordynację. Prezydent, dzięki Biuru Bezpieczeństwa Narodowego, mógłby odegrać tu istotną rolę, naciskając na przyspieszenie działań. "To luka, którą może wypełnić prezydent. Silny ośrodek polityczny, który może naciskać na rozwój tej gałęzi przemysłu, jest potrzebny, a nowy prezydent może taką funkcję sprawować poprzez swoje Biuro Bezpieczeństwa Narodowego" - podaje "Rzeczpospolita". Nawrocki mógłby też postulować, by większa część wydatków na obronność była zapisana w budżecie (np. 3,5% PKB), a nie w funduszach pozabudżetowych.

Według gazety duże znaczenie będzie miało to, kto znajdzie się w zapleczu eksperckim prezydenta. Nawrocki zapowiedział współpracę z generałami rezerwy Krzysztofem Radomskim i Mirosławem Brysiem - obaj zostali wcześniej odsunięci przez obecne kierownictwo MON. Ważną rolę ma też odgrywać prof. Sławomir Cenckiewicz, bliski współpracownik Nawrockiego, jednak z ograniczonym dostępem do informacji niejawnych, co może go wykluczyć z kierowniczych funkcji. Podobny problem ma Tomasz Szatkowski, były ambasador przy NATO.

"Rzeczpospolita" podaje, że można się również spodziewać powrotu do wpływów ludzi związanych z Antonim Macierewiczem i Mariuszem Błaszczakiem - co zdaniem gazety oznaczałoby powrót do retoryki o 300-tysięcznej armii, szóstej dywizji i zakupach broni w USA. Taki kurs już wcześniej był testowany, a obecna sytuacja międzynarodowa po objęciu urzędu przez Donalda Trumpa, sugeruje, że należy wyciągnąć z tego wnioski - zauważa "Rz".

Prezydent RP w polskim systemie politycznym ma duże możliwości jako osoba, która blokuje decyzje. "Rzeczpospolita" uważa, że to jaką strategię obierze Nawrocki, będzie zależało głównie od tego jakich ludziu powoła do swojego zespołu. "Skład jego ekipy poznamy w najbliższych tygodniach, a niektóre nominacje mogą się okazać wybuchowe" - czytamy na łamach "Rz".

Przeczytaj: Nawrocki może sparaliżować rząd. Tusk z koalicją mają plan