Spis treści:
Zwolnienie lekarskie w świetle prawa
Zwolnienie lekarskie to zaświadczenie wystawiane przez lekarza, które usprawiedliwia nieobecność pracownika w pracy. Dokument ten potwierdza, że niezdolność do pracy wynika z choroby lub konieczności opieki nad chorym członkiem rodziny. Zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy zasiłkowej, pracownik, który podczas zwolnienia wykonuje pracę zarobkową lub korzysta z orzeczenia lekarskiego niezgodnie z jego celem, traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia.
W praktyce oznacza to, że każdy przypadek złamania zasad korzystania ze zwolnienia, może być podstawą do utraty świadczeń. W 2025 roku przepisy te zostaną jednak złagodzone, poprzez planowaną nowelizację ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2023 r. poz. 2780). Dzięki zmianom mają zostać uwzględnione sytuacje wymagające incydentalnych działań pracownika podczas zwolnienia lekarskiego.
Planowana nowelizacja ustawy
Nowelizacja przepisów dotyczących zwolnień lekarskich jest planowana na 2025 rok. Jednak dokładna data ich wejścia w życie nie jest jeszcze znana. Obecnie ustawa jest na etapie prac parlamentarnych, których przebieg można śledzić na stronie Rządowego Centrum Legislacji. Nowe regulacje wprowadzą bardziej elastyczne podejście do aktywności pracownika w czasie zwolnienia.
Najważniejsze zmiany dotyczą tzw. czynności incydentalnych, które będą dopuszczalne w określonych okolicznościach. Działania takie jak np. podpisanie faktur, przekazanie kluczy czy odblokowanie komputera w firmie nie będą już traktowane jako złamanie zasad zwolnienia lekarskiego. Warunkiem jest jednak to, by aktywność ta:
- nie była sprzeczna z celem zwolnienia;
- nie utrudniała procesu leczenia ani rekonwalescencji;
- była sporadyczna i podyktowana istotnymi okolicznościami.
Przykładowo, pracownik na zwolnieniu będzie mógł odwiedzić miejsce pracy, by podpisać pilny dokument, ale nie może uczestniczyć w pełnym wymiarze godzin w codziennych obowiązkach zawodowych. Dzięki temu nowe przepisy pozwolą na bardziej elastyczne podejście, jednocześnie chroniąc interesy zarówno pracowników, jak i pracodawców.
Zmiany w zwolnieniu lekarskim 2025. Uzasadnienie autorów nowelizacji
Zmiana przepisów ma na celu dostosowanie prawa do rzeczywistości, w której pewne działania są niezbędne, nawet w czasie choroby. Twórcy nowelizacji odwołują się do orzecznictwa sądowego, które uznaje, że pracownik na zwolnieniu z możliwością poruszania się może podejmować podstawowe czynności życiowe, takie jak zakupy czy wizyta u lekarza. Podobnie incydentalne działania zawodowe, konieczne z uwagi na istotne okoliczności, nie powinny automatycznie prowadzić do utraty zasiłku.
Jednoznaczne określenie wszystkich sytuacji, które mogą wystąpić w praktyce jest niezwykle trudne, co uwzględniają nowe przepisy. Ustawodawca zdecydował się na wprowadzenie ogólnej definicji czynności incydentalnych niepowodujących utraty prawa do zasiłku, których podjęcia w okresie zwolnienia od pracy wymagają istotne okoliczności. Ustawa pozostawia sądom możliwość jej interpretacji w indywidualnych przypadkach.
