Kiedy należy się zasiłek dla bezrobotnych? Z góry określone warunki
Zasiłek dla bezrobotnych to świadczenie przeznaczone dla osób, które straciły pracę i szukają nowego zatrudnienia. Przysługuje on jednak jedynie tym osobom, które spełnią z góry określone warunki. Kto może otrzymać zasiłek dla bezrobotnych i ile wynosi świadczenie w 2023 r.?
Zasiłek dla bezrobotnych przysługuje osobom, które zarejestrowały się w powiatowym urzędzie pracy jako osoby bezrobotne oraz w okresie 18 miesięcy poprzedzających dzień zarejestrowania się w urzędzie pracowały okres łącznie co najmniej 365 dni:
● były zatrudnione i osiągały wynagrodzenie w kwocie co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę
● wykonywały pracę na podstawie umowy o pracę nakładczą i osiągały z tego tytułu dochody w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia,
● świadczyły usługi na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia, lub innej umowy o świadczenie usług
● opłacały składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności lub współpracy, przy czym podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy stanowiła kwota co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę,
● wykonywały pracę w rolniczej spółdzielni produkcyjnej, spółdzielni kółek rolniczych lub spółdzielni usług rolniczych, będąc członkiem tej spółdzielni,
● opłacały składkę a Fundusz Pracy w związku z zatrudnieniem lub wykonywaniem innej pracy zarobkowej za granicą u pracodawcy zagranicznego w państwie, które nie należy do Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego, Konfederacji Szwajcarskiej, w wysokości 9,75 proc. przeciętnego wynagrodzenia za każdy miesiąc zatrudnienia.
Do okresu 365 dni, które należy przepracować, aby nabyć prawo do zasiłku, wlicza się m.in.:
● okres zasadniczej służby wojskowej,
● urlop wychowawczy,
● okres umowy agencyjnej lub umowy zlecenia, o ile podstawa wymiaru składek była nie niższa niż minimalne wynagrodzenie;
● okres prowadzenia działalności gospodarczej lub współpracy (tylko wtedy, gdy nie opłacano w związku z tym małego ZUS-u),
● okresy, za które opłacane były składki na ubezpieczenie społeczne i Fundusz Pracy,
● okres pobierania renty rodzinnej w przypadku, gdy nastąpił zbieg prawa do tej renty z prawem do renty z tytułu niezdolności do pracy i wówczas wybrano rentę rodzinną,
● okres pobierania świadczenia pielęgnacyjnego, zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna.
Zasiłek dla bezrobotnych nie będzie natomiast przysługiwał osobom bezrobotnym, które:
● po skierowaniu przez urząd pracy nie podjęły szkolenia, przygotowania zawodowego dorosłych, stażu lub wykonywania pracy,
● w okresie 6 miesięcy przed zarejestrowaniem w urzędzie pracy rozwiązały stosunek pracy/służbowy za wypowiedzeniem lub porozumieniem stron (wyjątki od tej zasady dotyczą sytuacji, jeżeli porozumienie nastąpiło z powodu upadłości, likwidacji pracodawcy, zmniejszenia zatrudnienia, zmiany miejsca zamieszkania lub pracodawca dopuścił się poważnego naruszenia podstawowych obowiązków,
● otrzymały odszkodowanie za skrócenie okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
● odbywały praktykę absolwencką, za którą otrzymuje wynagrodzenie w wysokości powyżej połowy minimalnego wynagrodzenia za pracę,
● w okresie 6 miesięcy przed rejestracją jako osoby bezrobotne zostały zwolnione dyscyplinarnie.
Wysokość zasiłku dla bezrobotnych w 2023 roku wynosi 1491,90 zł przez pierwsze 90 dni pobierania zasiłku, a następnie 1171,60 zł. Ponadto zasiłek dla bezrobotnych może być wypłacany w wyższej lub niższej wysokości w zależności od stażu pracy.
Osoby, które przepracowały mniej niż 5 lat, otrzymają zasiłek w wymiarze 80 proc. stawek podstawowych, a więc 1192,90 zł (przez pierwsze 90 dni), a następnie 937,30 zł. Z kolei osoby, które przepracowały więcej niż 20 lat, to otrzymają zasiłek dla bezrobotnych w wymiarze 120 proc. podstawowych stawek, co daje 1790,30 zł (przez pierwsze 90 dni), a następnie 1405,90 zł.
Zasiłek dla bezrobotnych standardowo wypłacany jest przez okres 180 dni. W niektórych przypadkach wypłata zasiłku może zostać przedłużona do 12 miesięcy. Dłużej zasiłek mogą pobierać osoby bezrobotne, które oprócz spełniania wymaganych warunków dla otrzymania zasiłku:
● zamieszkują powiaty, w których stopa bezrobocia przekracza 150 proc. przeciętnej stopy bezrobocia w kraju,
● ukończyły 50. rok życia i mają co najmniej 20-letni okres uprawniający do zasiłku,
● mają na utrzymaniu co najmniej jedno dziecko w wieku do 15 lat, a ich małżonek jest także osobę bezrobotną, która utraciła prawo do zasiłku dla bezrobotnych z powodu upływu okresu jego pobierania po dniu nabycia prawa do zasiłku przez Ciebie,
● samotnie wychowują co najmniej jedno dziecko w wieku do 15 lat,
● urodziły dziecko w trakcie pobierania zasiłku.
Zasiłek dla bezrobotnych mogą utracić osoby, które odmówią:
● przyjęcia zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej,
● wykonywania prac użytecznych społecznie, robót publicznych lub prac interwencyjnych,
● udziału w stażu, szkoleniu lub przygotowaniu zawodowym.
Aby otrzymać zasiłek dla bezrobotnych, w pierwszej kolejności należy zarejestrować się w powiatowym urzędzie pracy jako osoba bezrobotna. Rejestracji można dokonać zarówno osobiście, jak i drogą elektroniczną przez portal praca.gov.pl.
Wówczas należy dołączyć wszelkie niezbędne dokumenty, takie jak:
- dowód osobisty,
- dyplom, świadectwo ukończenia szkoły,
- zaświadczenia o ukończeniu kursów lub szkoleń,
- wszystkie świadectwa pracy.
Oraz wszelkie inne dodatkowe dokumenty, m.in.:
- o przeciwwskazaniach do wykonywania określonych prac lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności,
- zaświadczenie o okresie zawieszenia działalności gospodarczej, jeżeli dotyczy to danej osoby,
- decyzja o uzyskaniu wpisu do ewidencji działalności gospodarczej,
- zaświadczenie z zakładu ubezpieczeń społecznych o okresach pobierania zasiłku chorobowego, macierzyńskiego lub świadczenia rehabilitacyjnego, przypadających po ustaniu zatrudnienia, wykonywania innej pracy zarobkowej lub po zaprzestaniu prowadzenia pozarolniczej działalności, ze wskazaniem podstawy wymiaru tych zasiłków i świadczenia.
Pełna wykaz dokumentów potrzebnych do rejestracji jako osoba bezrobotna znajduje się na stronie rządowej. Decyzja dotycząca przyznawania zasiłku natomiast wydawana jest w ciągu 30 dni od daty zarejestrowania się bezrobotnego.
WG