Kiedy ZUS wypłaca L4? To zależy od wieku pracownika
Każda osoba objęta ubezpieczeniem chorobowym ma prawo do otrzymania zasiłku chorobowego w przypadku niezdolności do pracy spowodowanej pogorszeniem stanu zdrowia. Wypłata świadczenia jest częściowo finansowana zarówno przez pracodawcę, jak i Zakład Ubezpieczeń Społecznych. W artykule wyjaśniamy, komu dokładnie przysługuje zasiłek chorobowy, kiedy następuje jego wypłata oraz jak obliczana jest wysokość otrzymanego świadczenia.
Zasiłek chorobowy to świadczenie pieniężne, przysługujące osobom objętym ubezpieczeniem chorobowym w momencie, gdy stają się one czasowo niezdolne do pracy z powodu choroby lub urazu. Składka chorobowa wynosi jedynie 2,45% pensji. W przypadku pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę ubezpieczenie chorobowe jest obowiązkowe. Z kolei osoby pracujące na umowach zlecenia lub prowadzące działalność gospodarczą mogą do tego ubezpieczenia przystąpić dobrowolnie.
Z ubezpieczenia chorobowego wypłacane są również inne świadczenia, takie jak zasiłek opiekuńczy (w przypadku konieczności opieki nad chorym dzieckiem, małżonkiem czy rodzicem), świadczenie rehabilitacyjne (jeżeli choroba się przedłuża) czy zasiłek macierzyński (po urodzeniu dziecka lub jego przysposobieniu).
W pierwszym okresie choroby świadczenie wypłacane jest przez pracodawcę w postaci tzw. wynagrodzenia chorobowego. Przysługuje ono przez pierwsze 33 dni zwolnienia w roku kalendarzowym, jeżeli pracownik ma mniej niż 50 lat. Po ukończeniu 50. roku życia okres ten skraca się do 14 dni, przy czym przysługuje dopiero od następnego roku kalendarzowego po wspomnianych urodzinach. Co ważne, okres ten może być sumą kilku zwolnień i nie musi wystąpić jednorazowo. Wynagrodzenie chorobowe wypłacane jest ze środków pracodawcy i nie stanowi podstawy do naliczania składek na ubezpieczenia społeczne, FP i FGŚP. Naliczana jest natomiast składka zdrowotna oraz opodatkowanie.
Po upływie wspomnianego okresu – 33 lub 14 dni – odpowiedzialność za wypłatę świadczenia przejmuje ZUS. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy to pracodawca jest płatnikiem zasiłków – to natomiast zależy od liczby ubezpieczonych zgłoszonych do ubezpieczenia chorobowego na dzień 30 listopada poprzedniego roku.
Jeżeli firma zatrudnia co najmniej 21 takich osób, to ona wypłaca zasiłki. W przeciwnym razie, jeżeli zgłoszonych pracowników jest 20 lub mniej, świadczenia wypłacane są przez ZUS.
ZUS wypłaca ubezpieczonemu zasiłek chorobowy maksymalnie przez 182 dni. Wyjątek stanowią przypadki, w których niezdolność do pracy została spowodowana gruźlicą lub występuje w czasie ciąży – wtedy okres zasiłkowy wydłuża się do 270 dni.
Warto pamiętać, że zasiłek chorobowy może być wypłacany także po ustaniu zatrudnienia, ale tylko przez maksymalnie 91 dni. Taka sytuacja ma miejsce wtedy, gdy niezdolność do pracy powstała już po zakończeniu ubezpieczenia. Wyjątki od tej zasady dotyczą przypadków niezdolności do pracy spowodowanej gruźlicą, występującej w trakcie ciąży lub w sytuacjach związanych z oddawaniem komórek, tkanek i narządów.
Wysokość zasiłku chorobowego zależy od podstawy jego wymiaru, którą stanowi średnie miesięczne wynagrodzenie wypłacone w ciągu 12 miesięcy poprzedzających miesiąc, w którym wystąpiła niezdolność do pracy. W 2025 roku minimalne wynagrodzenie za pracę wynosi 4666 zł brutto. Po odliczeniu obowiązkowej składki na ubezpieczenia społeczne (13,71%) otrzymujemy minimalną podstawę wymiaru zasiłku chorobowego w wysokości 4026,29 zł.
W standardowych przypadkach wysokość zasiłku chorobowego wynosi 80% podstawy wymiaru. Zdarzają się jednak sytuacje, w których zasiłek wypłacany jest w wysokości 100% – dzieje się tak, gdy niezdolność do pracy powstała w wyniku wypadku w drodze do pracy lub z pracy, w czasie ciąży lub w związku z badaniami lub zabiegami związanymi z oddaniem komórek, tkanek czy narządów.
Przeczytaj także:
Skrócony tydzień pracy coraz bliżej. Ministerstwo szykuje się do zmian
Przerwa na karmienie w pracy do zmiany. Luka w prawie prowadzi do nadużyć
Tak Polacy zatrudnieni za granicą kombinują z L4. Nie pracują miesiącami