Polacy w gronie najbardziej zestresowanych pracowników na świecie
Z badań OECD Employment Outlook wynika, że stres w pracy odczuwa aż 53,2 proc. Polaków - zajmujemy trzecie miejsce za Turcją (67,5 proc. permanentnie zestresowanych pracowników) i Grecją (58 proc.). Skutkiem są pracownicy wykonujący tylko to, co konieczne. Jak zmniejszyć te statystyki?
Ponad połowa Polaków odczuwa stres w pracy. Tak wynika z badań OECD Employment Outlook 2014. Dla porównania, w innych krajach z naszego regionu pracownicy stresują się mniej (Czechy 43,4 proc., Niemcy 42,4 proc.), a najmniej zestresowani są Szwedzi (14,7 proc.) i Norwegowie (18,2 proc.).
Dlaczego należymy do grona najbardziej zestresowanych pracowników na świecie? Przyczyn jest kilka. Jedną z najważniejszych jest presja czasowa i nacisk na nierealistyczne wyniki, na przykład wyśrubowane normy sprzedażowe. Istotna jest także duża niepewność co do przyszłości, zwłaszcza że często jest powiązana z niskim wynagrodzeniem. Do tego dochodzi rozszerzanie zakresu obowiązków, wielozadaniowość, a także zły klimat w pracy, autorytarne formy zarządzania oraz brak identyfikacji z firmą.
Wysoki poziom stresu wśród pracowników ma swoje konsekwencje. Pojawiają się błędy, maile bez odpowiedzi, nieobsłużeni klienci. Do tego dochodzi spadek motywacji i większa liczba konfliktów.
- Z kolei brak zaangażowania wpływa na efektywność, ale także na brak innowacji, co często się podkreśla w diagnozach polskiej gospodarki. Wszystko to trudno pokazać za pomocą liczb, choć niektóre elementy są wymierne. Najlepiej widać to przy porównaniu stanu przed i stanu po zmianach w danej firmie - mówi Katarzyna Szczupał-Vieweg, prezes Staufen Polska, firmy specjalizującej się w innowacjach organizacyjnych i procesowych.
Nie ma jednej skutecznej zawsze i wszędzie metody usuwania stresu. Można jednak stworzyć warunki, dzięki którym pracownikom będzie się pracowało lepiej, a poziom stresu będzie mniejszy.
- Pomaga w tym na pewno dobrze zorganizowane miejsce pracy, niezależnie od tego, czy jest to biurko czy gniazdo produkcyjne. Istotna jest także przejrzysta i otwarta komunikacja. Pracownicy chcą widzieć celowość swoich zadań i swoje miejsce w strukturze organizacji - dodaje Katarzyna Szczupał-Vieweg.
Kolejnym ważnym elementem jest realistyczne planowanie. Przy czym dzienny lub tygodniowy plan powinien mieć bufor czasowy - bez niego plan szybko się posypie. Lepiej dać pracownikowi 3 godziny na wykonanie zadania zamiast 2. Jeśli zostanie czas, to można go wykorzystać.
- Plan trzeba traktować jak pomoc, a nie jak obciążenie. Podobnie jest ze standardami. Jeśli stworzymy je wspólnie z pracownikami, w oparciu o ich doświadczenia, to będą je traktowali jako przydatne narzędzie, a nie formę presji - wyjaśnia Katarzyna Szczupał-Vieweg.
Na poziom stresu wpływa także styl zarządzania. Szacunek wobec pracowników, otwartość pomagają zaangażować i pozytywnie zmotywować pracowników.
- Przydaje się też czas i przestrzeń dla formalnej i nieformalnej wymiany informacji między pracownikami. Konkretne rozwiązania trzeba zawsze dostosować do sytuacji i warunków danej firmy. Najważniejszy jest pragmatyzm, czyli nastawienie na rozwiązywanie problemów - dodaje Katarzyna Szczupał-Vieweg.
Pewna polska firma wytwarzała skórzane kierownice dla prestiżowych marek. Produkcja została zorganizowana w komórkach, do których co jakiś czas przychodzili kontrolerzy jakości. Taka kierownica to produkt bardzo wrażliwy i wymagający. Kierowca ma go cały czas przed oczami, a palcami wyczuje nawet drobne wady - nierówne szycie czy pętelki.
- Ocena jakości zależała w znacznej mierze od "widzimisię" kontrolera. Pracownicy wytwarzali dobre produkty, pracowali najlepiej jak potrafią, a mimo to żyli w ogromnym stresie. Zmieniliśmy procedurę tak, że kontrolerzy zostali organicznie przypisani do komórek - opowiada Katarzyna Szczupał-Vieweg.
Najważniejsza różnica polegała na tym, że teraz to pracownicy zwracali się do nich, gdy chcieli się upewnić, że konkretna kierownica ma odpowiednią jakość. Efekt? Jakość poprawiła się o 15 proc. To tylko jeden z przykładów na to, jakie znaczenie ma kultura organizacyjna.
Jak nie stresować pracowników? 5 zasad:
- nie przekazuj żadnych informacji lub uwag po zakończeniu pracy;
- sprawdź celowość i sens wewnętrznych zasad i przepisów;
- traktuj poważnie informacje o nadmiernym obciążeniu i warunkach przeszkadzających w pracy;
- przekazuj konstruktywną informację zwrotną (nie nastawioną na emocje);
- rozmawiaj z pracownikami zamiast wydawać polecenia.