Lewiatan: Propozycje w sprawie OFE niezgodne z konstytucją
Lewiatan wypowiedział się o projekcie zmian w OFE, ogłoszonym przez premiera Donalda Tuska.
"Umorzenie obligacji i przekazywanie środków zgromadzonych w funduszach emerytalnych do ZUS jest niekorzystne dla przyszłych emerytów. Propozycje rządu oznaczają nacjonalizację środków zgromadzonych w filarze kapitałowym i jego stopniową likwidację. Naruszają art. 21 i 64 Konstytucji RP, dotyczące ochrony własności.
(...) Oznaczają de facto likwidację filara kapitałowego, który pozostanie jedynie w kadłubowej wersji funduszy, które będą mogły inwestować tylko w akcje. Napływ nowej składki nie będzie w stanie zrekompensować utraty aktywów przenoszonych do ZUS. Są one też złe dla osób młodych, bo zwiększają zobowiązania ZUS w przyszłości i podwyższają ryzyko destabilizacji systemu.
Co te zmiany oznaczają dla przyszłych emerytów - zamieniamy zobowiązanie państwa wobec przyszłych emerytów, które ma dzisiaj wymiar papieru wartościowego, na zobowiązanie "ustawowe". Czyli to, jak waloryzowany będzie nasz kapitał, który zamiast trafiać do II filara trafi do ZUS, zależeć będzie od decyzji polityków. Ustawy bowiem można zawsze zmienić - inaczej definiując sposób waloryzacji naszego kapitału emerytalnego gromadzonego na subkoncie w ZUS. (...)
Co te zmiany oznaczają dla rynku finansowego - na giełdę może w krótkim okresie trafić więcej akcji niż wynika to z normalnego obrotu, bowiem dzisiaj w portfelach OFE znajduje się mniej obligacji niż 31.12.2012 r. Poza tym wszystkie OFE, niezależnie od tego, jaką część ich aktywów stanowiły obligacje w dniu 31.12.2012 r., będą musiały przetransferować 51,5 proc. wartości swoich aktywów do ZUS.
Oznacza to, że OFE będą musiały sprzedaż w krótkim czasie część akcji znajdujących się w ich portfelach, co zapewne wpłynie na obniżenie wyceny całego rynku. I ci inwestorzy, którzy w tym okresie (zapewne do końca 2013 r.) będą musieli sprzedać posiadane akcje, pozbędą się ich po niższej wycenie.
(...) Przeniesienie środków z OFE do ZUS na 10 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego to przewłaszczenie środków będących własnością OFE na rzecz instytucji publicznej. Spełnione są tu więc kryteria wywłaszczenia OFE z części ich aktywów bez odszkodowania (to samo dotyczy umorzenia obligacji SP).
Poważne wątpliwości pod kątem zgodności z konstytucyjną zasadą zaufania obywateli do państwa (art. 2 konstytucji) budzi również proces dialogu nad propozycjami zmian w OFE (konsultacje społeczne w trakcie wakacji, nie uwzględnienie w ogóle uwag podmiotów biorących udział w konsultacjach, tempo prac).
Od początku 2014 r. znacząco mniejszy będzie dopływ kapitału na giełdę, mniejsze angażowanie kapitałów gromadzonych przez przyszłych emerytów w OFE w procesy prywatyzacji przez giełdę, nastąpi zmniejszenie potencjału rozwojowego GPW. Niższe też będą transfery z budżetu do FUS (ZUS). Ale także należy się spodziewać zwiększenia długu ukrytego, który będzie narastał. Będą rosły ukryte (przyszłe emerytury) zobowiązania państwa
