W marcu tego roku cena cukru w krajach Unii Europejskiej była wyższa o ponad 61 proc. niż w 2022 roku - informuje Eurostat. W Polsce wzrost przegonił średnią unijną i wyniósł 82 proc. Wśród krajów UE wyższy wskaźnik odnotowano tylko w Czechach i Estonii - odpowiednio 98 i 97 proc.
Rynek cukru naczynia połączone
Na krajowe i europejskie ceny cukru wpływ ma rynek światowy. W kwietniu na giełdzie w Londynie odnotowano najwyższą jego cenę od 2011 roku. Wynosiła ona 702,5 dolarów za tonę (dane za Komisją Europejską). Zaś na amerykańskiej giełdzie ceny cukru przed miesiącem były najwyższe od 2016 roku. Cukier miał też wpływ na pierwszy od roku wzrost indeksu cen żywności FAO. W ciągu miesiąca produkt ten podrożał na świecie o 17,6 proc. - najwięcej ze wszystkich.
Analitycy FAO tłumaczą to obawami o ograniczenie dostaw z powodu spadku produkcji cukru w Indiach i Chinach. W Państwie Środka wytwarzanie cukru zmniejszyło się o 6 proc. W Indiach, drugim jego producencie na świecie, w pierwszej połowie sezonu 2022/23 zanotowano 3 proc. spadek. Zaś Brazylia - największy wytwórca cukru na planecie - zapowiedziała zwiększenie jego produkcji, ale priorytetem ma być w tym roku przerabianie cukru na etanol, część składową biopaliw. Rząd obniżył na nie podatki i opłacalność produkcji etanolu wzrosła.
Deficyt cukru w UE - 2,5 mln ton
Do zawirowań na rynku światowym należy dodać szacunkowe zbiory buraka cukrowego w Unii Europejskiej.
- Prognozowana produkcja cukru buraczanego w UE w roku gospodarczym 2023/24 wyniesie około 15,3 mln ton. Oznacza to wzrost produkcji o 4 proc. w stosunku do roku 2022/2023 i deficyt cukru w Unii na poziomie około 2,5 mln ton - wylicza Michał Gawryszczak.
Taki wynik jest m.in. efektem zmniejszenia o około 15 proc. areału upraw buraków cukrowych we Francji. Wielu rolników zrezygnowało z nich po niedawnym orzeczeniu Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości zakazującym państwom członkowskim stosowanie przy uprawie neonikotynoidów. Rolnicy argumentują, że jest to najskuteczniejszy i najbardziej łagodny dla środowiska preparat chroniący buraka cukrowego przed szkodliwymi owadami.
Polska: Więcej cukru ale nie taniej
W Polsce produkcja cukru ma być większa niż przed rokiem głównie dzięki wzrostowi zakupu buraków cukrowych.
- W naszym kraju przewiduje się wzrost kontraktacji na poziomie około 14 proc. Jest to efekt dużej ilości importowanych płodów rolnych z Ukrainy, których ceny uległy spadkowi w ostatnim czasie - wyjaśnia rozmówca Interii. Zwiększenie wytwarzania nie wpłynie jednak na spadek cen tego produktu. - Przewiduję, że przez najbliższe dwa lata ceny cukru będą lekko rosły, albo przynajmniej pozostaną na obecnym poziomie - prognozuje dyrektor biura Związku Producentów Cukru w Polsce.
Ewa Wysocka