Pakiet stymulacyjny EBC nieskuteczny?

"Szeroki pakiet środków, w szczególności ponowne uruchomienie programu zakupu aktywów, jest nieproporcjonalny w odniesieniu do obecnych warunków ekonomicznych i istnieją uzasadnione powody, by wątpić w jego skuteczność" - powiedział Klaas Knot.

"Spowolnienie gospodarcze oznacza, że niewątpliwie zajmie to więcej czasu, zanim EBC osiągnie cel inflacyjny poniżej, ale blisko 2 proc., ale nie oznacza to, że cel ten jest całkowicie nieosiągalny" - dodał.

Bankier przestrzegał przed negatywnymi efektami QE.

"Coraz częściej pojawiają się oznaki niedoboru aktywów o niskim ryzyku i zniekształconych cen na rynkach finansowych, a także nadmiernego podejmowania ryzyka na rynkach mieszkaniowych" - powiedział członek Rady Prezesów EBC.

Klaas Knot otwarcie wyrażał swój sprzeciw wobec wznowienia QE przed czwartkowym posiedzeniem EBC.

"Jeśli ryzyko deflacji ponownie będzie stanowić zagrożenie, to uważam, że program zakupu aktywów jest odpowiednim instrumentem, by jej przeciwdziałać, ale w mojej ocenie perspektyw inflacyjnych, jak na razie nie ma takiej potrzeby" - powiedział bankier 29 sierpnia.

Europejski Bank Centralny obniżył w czwartek stopę depozytową o 10 pb. do -0,50 proc., ogłosił wznowienie QE netto od listopada w wys. 20 mld euro, wprowadził tiering oraz zmodyfikował forward guidance - podano w komunikacie po wrześniowym posiedzeniu banku.

"Mamy przestrzeń na to, by QE trwało przez całkiem długi czas, bez konieczności dyskusji nad podnoszeniem limitu emitenta" - powiedział prezes EBC Mario Draghi na konferencji prasowej po posiedzeniu banku.

"Panowała szeroka zgoda co do decyzji ws. forward guidance, cięcia stóp, reinwestycji i TLTRO. (...) Większa różnorodność głosów dotyczyła QE (...) ale ostatecznie konsensus był tak szeroki, że nie trzeba było głosować (nad QE - PAP). (...) Była wyraźna większość (za wznowieniem QE - PAP)" - dodał.

Według słów Draghiego panowała pełna zgoda panowała co do tego, że trzeba podjąć działania.

EBC rozszerzył możliwość skupu aktywów, których rentowności są niższe niż oprocentowanie stopy depozytowej EBC, na cały program APP, czyli o programy CBPP3, ABSPP i CSPP.

Przed posiedzeniem rynek oczekiwał uruchomienia QE netto w skali 30 mld euro miesięcznie od października br. na 12 miesięcy. EBC zakończył poprzedni program skupu aktywów netto w grudniu 2018 r.

Kolejne posiedzenie EBC odbędzie się 24 października. Po posiedzeniu odbędzie się konferencja prasowa z udziałem prezesa EBC.

To będzie ostatnie posiedzenie z udziałem prezesa Mario Draghiego, bowiem jego kadencja wygasa 30 października br. Od 1 listopada EBC kierować będzie dotychczasowa szefowa MFW Christine Lagarde.

Rada Prezesów EBC obniżyła stopę depozytową o 10pb do -0,5% oraz ogłosiła skup aktywów w wysokości €20mld miesięcznie, od listopada na czas nieograniczony. Zniesiony został wymóg dodatnich stóp procentowych dla obligacji korporacyjnych. Komitet zapowiedział również, że nie podwyższy stóp procentowych i nie ograniczy polityki QE dopóki inflacja HICP trwale nie wróci do poziomu 2%r/r. Wywiązanie się z obietnicy przy obecnych projekcjach efektywnie oznacza, że przez kolejne 3-4 lata możliwe będzie jedynie dalsze luzowanie.

Dodatkowo wprowadzono system różnicowania stopy dla środków deponowanych w banku (tzw. tiering) - instytucje finansowe będą utrzymywały w EBC sześciokrotność rezerwy obowiązkowej po stopie 0%, pozostałe środki po stopie depozytowej (-0,5%). Zmieniono warunki finansowania w programie TLTROIII - wydłużono okres finansowania z dwóch do trzech lat oraz obniżono oprocentowanie o 10pb. Zmiany te mają mniejsze znaczenie od decyzji wymienionych w 1 paragrafie.

Bank zrewidował w dół swoją projekcję inflacji. Obecnie spodziewa się, że wyniesie ona średnio 1,2%r/r w 2019, 1%r/r w 2020 oraz 1,5%r/r w 2021. W czerwcu analitycy EBC prognozowali odpowiednio 1,3, 1,4 i 1,6%r/r. Spadła również prognozowana dynamika PKB. Obecnie EBC oczekuje wzrostu rzędu 1,1%r/r w 2019, 1,2% w 2020 oraz 1,4% w 2021. Wcześniejsze prognozy zakładały dynamikę 1,2% w bieżącym roku oraz 1,4% w dwóch następnych latach.

W naszej ocenie działania podjęte przez EBC nie spowodują trwałego odbicia aktywności gospodarczej w strefie euro. Nie spodziewamy się też jednak, aby polityka pieniężna uległa dużo głębszemu luzowaniu (chociaż stopa depozytowa może zostać obniżona jeszcze o 10pb) - ze względu na brak konsensusu między członkami Rady Prezesów. M.Draghi podczas konferencji bezpośrednio wskazał na konieczność luzowania polityki fiskalnej przez państwa członkowskie dla stymulowania wzrostu. Tym samym coraz większa uwaga rynkowa kierowana będzie na plany fiskalne Niemiec i innych państw strefy euro.

Pierwsza reakcja rynku na decyzje EBC była pozytywna, zwłaszcza na bardziej gołębi forward guidance. Rentowności obligacji głównych państw strefy euro na długim końcu spadły a kurs EUR/USD obniżył się do 1,09. Wzrost rentowności krótkich (dwuletnich) niemieckich obligacji był naszym zdaniem konsekwencją wprowadzenia tieringu. Będzie on stymulować przepływ płynności z głównych państw strefy euro, w których banki są nadpłynne, do państw peryferyjnych, gdzie banki mają przestrzeń do lokowania depozytów w ECB po preferencyjnej stopie 0%.

Konferencja po posiedzeniu EBC przyniosła jednak zmianę nastrojów. M.Draghi zwracał uwagę na ograniczenia polityki pieniężnej i apelował o działania po stronie polityki fiskalnej. Pojawiły się też doniesienia o braku konsensusu w Radzie Prezesów ECB. Ostatecznie rentowność Bunda wrosła o 8pb w stosunku do okresu tuż przed posiedzeniem EBC, a EUR/USD powrócił do 1.11.