Po informacji o nakazie likwidacji obrót akcjami Evergrande został chwilowo zawieszony - wycena dewelopera na giełdzie spadła bowiem o ponad 20 proc. w porannym handlu.
Evergrande znajduje się w epicentrum chińskiego kryzysu na rynku nieruchomości, którego początek przypada na 2021 r. To właśnie wtedy, w grudniu, deweloper zaczął mieć problemy z płynnością i nie spłacił obligacji denominowanych w dolarach. Szok, jakim było niedotrzymanie zobowiązań wobec wierzycieli, wywołał falę uderzeniową, która rozlała się na cały chiński sektor nieruchomości, stanowiący z grubsza jedną czwartą gospodarki Państwa Środka (a z powiązanymi branżami - ok. 30 proc.). W 2022 r. Evergrande zaraportowało stratę netto w wysokości 105 mld 910 mln juanów, czyli w przybliżeniu 14,5 mld dolarów.
"Ostatnią szansę" na dogadanie się z wierzycielami Evergrande otrzymało od hongkońskiego sądu jesienią ubiegłego roku. Sąd zobligował wówczas spółkę do przedstawienia "konkretnej propozycji układu", ostrzegając, że alternatywą będzie likwidacja. W tym drugim scenariuszu likwidator spółki nadal będzie mógł negocjować z wierzycielami taki sposób spłaty, który będzie dla nich satysfakcjonujący.
Evergrande idzie do likwidacji. Wcześniej spółka próbowała się ratować
Spółka już wcześniej próbowała wypracować zadowalający dla wierzycieli układ, ale we wrześniu 2023 r. założyciel Evergrande, Hui Ka Yan (w niektórych mediach podawane jest jego imię i nazwisko w języku mandaryńskim - Xu Jiayin), został objęty śledztwem. Miliarder trafił pod dozór policji, a głosowanie wierzycieli nad układem zostało odwołane.
W ciągu ostatnich kilkunastu miesięcy niewypłacalność ogłosiło kilku innych wiodących deweloperów w Chinach (w kłopoty finansowe popadł m.in. inny wielki gracz z sektora, Country Garden) - a duża liczba przedstawicieli sektora ma trudności ze znalezieniem środków na dokończenie rozpoczętych inwestycji.
Problemy Evergrande, które z czasem rozlały się na cały sektor, zapoczątkował boom na chińskim rynku nieruchomości, który wywindował ceny domów i mieszkań. Firma chciała wycisnąć sprzyjającą koniunkturę jak cytrynę, zadłużając się coraz bardziej, by sfinansować swój dalszy rozwój.
Wraz ze spadkiem cen i podjęciem przez chińskie władze kroków mających na celu schłodzenie rozgrzanego rynku nieruchomości, Evergrande miało coraz większe problemy z obsługą swoich zobowiązań. Latem 2023 roku firma złożyła w sądzie w USA wniosek o ochronę przed wierzycielami.
Evergrande tonie, ale nie całkiem. Biznes w Chinach kontynentalnych niezagrożony?
Obecny dyrektor wykonawczy Evergrande, Xiao En, powiedział chińskim mediom publicznym, że postawienie spółki w stan likwidacji przez sąd w Hongkongu nie wpływa na działalność filii Evergrande, które funkcjonują jako "niezależne podmioty prawne" - w tym na działalność spółki-córki Hengda Real Estate Group, do której należy większość aktywów grupy w Chinach kontynentalnych - podaje CNN.
Przyczyn tego stanu rzeczy należy upatrywać w odrębności systemów prawnych Hongkongu i Chin. Zdaniem Brocka Silversa, dyrektora ds. inwestycji w Kaiyuan Capital, lokalnym funduszu Private Equity działającym w sektorze nieruchomości, nakaz likwidacji "będzie miał bardzo ograniczony bezpośredni wpływ na działalność i aktywa Evergrande w Chinach kontynentalnych".
Jak wyjaśnia cytowany przez CNN ekspert, Hongkong i miasto Shenzhen w Chinach kontynentalnych, w prowincji Guangdong - gdzie mieści się siedziba Evergrande - mają podpisaną umowę o wzajemnym uznawaniu niewypłacalności - ale w zasadzie jest ona nieskuteczna, a sądy w Shenzhen z dużą niechęcią podchodzą do decyzji likwidatorów wyznaczonych przez sądy z Hongkongu. Te pierwsze będą argumentować, że uznanie zagranicznej jurysdykcji utrudniłoby spółkom-córkom Evergrande w Chinach kontynentalnych wywiązanie się z zobowiązań wobec wierzycieli.
Sąd w Hongkongu wyznaczył na likwidatora Evergrande firmę Alvarez and Marsal - podało tymczasem Evergrande w komunikacie giełdowym. Likwidator będzie teraz zarządzał hongkońskim majątkiem spółki - w tym biurowcem w handlowej dzielnicy Wan Chai - i będzie mógł wyprzedawać jego składniki, by pozyskać środki na zaspokojenie wierzycieli.
