Czy pracodawca może zbadać pracownika alkomatem?
W grudniu 2022 roku razem z pojawieniem się nowelizacji Kodeksu pracy, zostały sprecyzowane przepisy dotyczące badania stanu trzeźwości pracowników.
Pracodawca może sprawdzać trzeźwość w celu zapewniania ochrony życia i zdrowia pracowników oraz innych osób. Kolejnym istotnym powodem do badania alkomatem jest zapewnienie ochrony mienia. Obowiązkiem pracodawcy jest sporządzenie jasnych zasad, na których bazie będą przeprowadzane kontrole. Stworzone przepisy mogą być umieszczone w regulaminie pracy lub układzie pracy. Jeśli w zakładzie pracy nie obowiązuje żaden z tych dokumentów, wówczas pracodawca ma obowiązek poinformowania pracowników o zaplanowanym badaniu trzeźwości nie później niż 2 tygodnie przed kontrolą.
Istotnym aspektem jest fakt, iż pracodawca może prowadzić będzie ewidencję badań, w których zawarte będą informacje na temat pracowników, u których kontrola wykazała stan po spożyciu alkoholu. Konsekwencją wykrycia alkoholu w wydychanym powietrzu może być dyscyplinarne zwolnienie z pracy ze wskazaniem winy pracownika. W tej sytuacji nie przysługuje mu okres wypowiedzenia oraz zasiłek dla bezrobotnych. Traci także prawo do dni wolnych przeznaczonych na poszukiwanie kolejnej pracy. Łagodniejszymi konsekwencjami przebywania pod wpływem alkoholu w miejscu lub czasie pracy, na które zezwala Kodeks pracy, są upomnienia pisemne albo ustne, nagany oraz kary pieniężne. Jak duża i dotkliwa kara zostanie nałożona na pracownika, zależy wyłącznie od pracodawcy.
Kodeks pracy kładzie ogromny nacisk na to, aby badania przeprowadzane przez pracodawców nie naruszały dóbr osobistych i godności pracowników. Zachowana i uszanowana musi zostać intymność pracownika, który poddawany jest kontroli trzeźwości. Bardzo ważnym aspektem jest także wybór odpowiedniego, profesjonalnego i spełniającego określone wymogi alkomatu.
Alkomat zastosowany w firmie, powinien przede wszystkim posiadać odpowiedni czujnik. W nowelizacji ustawy wymienione są dwa dostępne rodzaje takie jak: sensor elektrochemiczny oraz spektofotometryczny. Kolejnym ważnym wymogiem jest aktualne wzorcowanie lub też kalibracja.
Ważną kwestią jest fakt, że każdy alkomat jest inny. Funkcje dostępne w jednym urządzeniu, nie zawsze są dostępne w drugim. Przykładowo do badania dużej liczby pracowników, stosowane są alkomaty przesiewowe, te z kolei są mniej precyzyjne, w takim wypadku należało by potwierdzić badanie dokładniejszym alkomatem. Dla tego niektórzy producenci alkomatów, tworzą spersonalizowane zestawy dla firm, uwzględniające specyfikę przedsiębiorstwa i liczbę pracowników.
Aby prawidłowo przeprowadzić test, należy zwrócić uwagę na kilka kluczowych czynników, określonych w rozporządzeniu Ministra Zdrowia. W trakcie testu należy pamiętać, żeby nie przystępować do niego mniej niż 15 minut po ostatnim spożyciu alkoholu lub paleniu tytoniu. W przypadku, gdy korzysta się z ustnika, należy wymienić go przed każdym pomiarem. Ponadto, otwarcie ustnika należy przeprowadzić w obecności pracownika.
W razie braku obecności alkoholu w wyniku badania, test należy powtórzyć. W przypadku stosowania alkomatu spektofotometrycznego można ponowić test od razu, natomiast przy użyciu sensora elektrochemicznego należy odczekać 15 minut.
Jeśli pierwszy wynik jest równy lub przekracza 0,20‰, a drugi wynosi 0,00‰, należy wykonać trzeci pomiar. Jeśli również ten wynik wykazuje brak obecności alkoholu, to oznacza, że osoba badana nie była nietrzeźwa.
W przypadku, gdy badany wykazuje stan nietrzeźwości lub stan po spożyciu alkoholu, pracodawca ma prawo nie dopuścić go do pracy. Osoba badana ma także prawo zażądać przeprowadzenia dodatkowego badania krwi.
Pracodawca ma możliwość ewidencjonowania dodatniego testu trzeźwości swoich pracowników do roku od dnia wykonania pomiaru. W przypadku toczącej się rozprawy sądowej czas ten można wydłużyć.
Artykuł sponsorowany
