Czynniki wpływające na zdolność kredytową

Zdolność kredytowa oznacza możliwość spłaty danego zobowiązania. Co do zasady, w ten sposób określa się prawdopodobieństwo, z jakim dana osoba spłaci zaciągnięty dług (z odsetkami) w uzgodnionym terminie. Może ona być również określana jako maksymalna kwota kredytu, jaką możesz uzyskać w danym banku, choć jest to dość duże uproszczenie.

Co ważne, zdolność kredytowa jest wyliczana indywidualnie przez bank. Ma na nią wpływ wiele czynników, a każda instytucja stosuje własne algorytmy do jej obliczania. Dlatego Twoja zdolność kredytowa w różnych bankach może być inna!

Wielu klientów banku myśli, że wysokie dochody wprost przekładają się na wysoką zdolność kredytową. Nie do końca jednak tak jest. W praktyce przy jej obliczaniu równie ważne są już spłacane zobowiązania finansowe. Co dokładnie wpływa na zdolność kredytową?

Dochody pozostają oczywiście jednym z najważniejszych czynników przy obliczaniu zdolności kredytowej. Chodzi tu jednak nie tylko o ich wysokość. Niemal równie ważne są regularność oraz możliwość udokumentowania wpływów. Najlepiej, jeśli dochód jest stabilny. Uwzględniane są przy tym jego różne legalne źródła - wynagrodzenie za pracę, emerytura, renta, dochody z własnej działalności gospodarczej, dochody z wynajmu itp.

Dochody uzyskiwane "na czarno" czy też jednorazowe premie nie są brane pod uwagę przy wyliczaniu zdolności kredytowej. Co nie mniej istotne, bank wylicza zdolność kredytową wyłącznie na podstawie dochodów netto. Liczy się zatem tylko kwota, którą pracodawca co miesiąc przelewa na konto. Kolejno odejmuje się od niej zobowiązania, czyli np. raty innych kredytów oraz stałe koszty utrzymania.

Równie istotne są aktualne obciążenia finansowe. Osoba, która ma wysokie dochody, ale ich większą część przeznacza na zobowiązania, może nie dać rady spłacić kredytu. Dlatego bank interesują m.in. średnie koszty utrzymania gospodarstwa domowego. Są one uzależnione są od liczby osób w danym gospodarstwie domowym. Banki szacują te koszty w oparciu o deklaracje wnioskodawców oraz o dane statystyczne.

Dodatkowo pod uwagę mogą być brane stałe wydatki ponoszone np. w związku z: edukacją przedszkolną i szkolną, utrzymaniem samochodu, ubezpieczeniami, itp. Ponadto do obciążeń finansowych doliczane są zobowiązania alimentacyjne lub wypłacane przez potencjalnego kredytobiorcę renty, wszelkie kredyty i pożyczki (także te poręczone), karty kredytowe oraz limity na rachunku bankowym.

Oprócz wysokości dochodów duże znaczenie mają ich źródła. Bank zawsze bierze pod uwagę, skąd pochodzą wpływy do budżetu domowego wnioskodawcy. Najkorzystniejszą sytuacją jest zatrudnienie na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony. W przypadku umów terminowych lub kontraktów menedżerskich często obniża się uwzględniane przez bank dochody (np. o 20%). Ponadto może być wymagane przedstawienie:

• dokumentów potwierdzających określony staż pracy (najczęściej minimum 12 miesięcy),
• promesy zatrudnienia lub ważności umowy przez kolejny rok.

Przy własnej działalności gospodarczej bardzo istotny jest natomiast czas funkcjonowania firmy na rynku. Zdolność kredytowa nowych przedsiębiorców jest dużo niższa niż w przypadku tych doświadczonych.

Znaczenie ma także okres, w jakim otrzymywany jest dany dochód. Banki wyznaczają minimalny staż pracy w zależności od typu umowy. Zazwyczaj wynosi on:

• 3 miesiące w przypadku umowy o pracę na czas nieokreślony,
• 6 miesięcy przypadku umowy o pracę na czas określony (ponadto musi ona również obowiązywać przez kolejne 6-12 miesięcy, w zależności od banku),
• 12-24 miesiące w przypadku własnej działalności gospodarczej (w tym samozatrudnienia) oraz umów cywilnoprawnych.

W przypadku współpracy z różnymi firmami pod uwagę będą wzięte dochody z każdej z nich, która trwa dłużej niż wynosi wyznaczony minimalny pułap.

Wiek kredytobiorcy jest brany pod uwagę szczególnie w przypadku długiego okresu kredytowania. Banki zazwyczaj wymagają, aby spłata ostatniej raty kredytu przypadała na 70. lub 75. rok życia. Oznacza to, że 50-letni wnioskodawca zwykle może liczyć na udzielenie kredytu na maksymalnie 20 lub 25 lat, podczas gdy młodsi kredytobiorcy często mogą rozłożyć spłatę nawet na 35 lat. Dodatkowo bank uwzględnia wejście w wiek emerytalny, ponieważ wówczas zazwyczaj dochodzi do obniżenia dochodów.

Historia kredytowa nie wpływa bezpośrednio na zdolność kredytobiorcy, ale jest jednym z ważniejszych elementów branych pod uwagę podczas tzw. oceny scoringowej. Scoring polega przede wszystkim na ocenie wiarygodności wnioskodawcy. W przypadku uzyskania niskiego wyniku może dojść do odrzucenia wniosku kredytowego, zmniejszenia kwoty przyznanego kredytu albo podwyższenia marży banku.

W ramach oceny historii kredytowej bank sprawdzi w BIK, jak radziłeś sobie ze spłatą poprzednich zobowiązań (do 5 lat wstecz).Będzie przy tym zwracać uwagę na terminowość wpłat oraz wysokość twojego zadłużenia.

Swoją zdolność kredytową możesz łatwo sprawdzić w Analizatorze Kredytowym BIK. To jedyny kalkulator kredytowy na rynku, który przy obliczaniu Twoich szans na kredyt bierze pod uwagę Twoją historię kredytową z BIK - tak, jak robią to banki.

Jeśli Twoja zdolność kredytowa jest niewystarczająca, możesz popracować nad jej poprawą. W polepszeniu zdolności pomogą m.in.:

• zgromadzenie wyższego wkładu własnego,
• zwiększenie dochodów (np. podjęcie dodatkowych zleceń),
• rezygnacja z kart kredytowych,
• spłacenie innych kredytów czy pożyczek.

Czasami wystarczy zaledwie kilka miesięcy starań, aby uzyskać wymarzony kredyt.

Dobra zdolność kredytowa oznacza łatwość uzyskania kredytu w żądanej wysokości i na korzystnych warunkach. Warto nad nią pracować jeszcze przed złożeniem wniosku kredytowego w banku. Jej poprawa jest możliwa poprzez rozsądne gospodarowanie finansami.

Opracowano na zlecenie Biura Informacji Kredytowej SA

Artykuł sponsorowany