Sprawdź, jak zadbać o sukcesję w biznesie dzięki fundacji rodzinnej

Sukcesja składa się z wielu elementów związanych z planowaniem i opracowywaniem strategii, a także kompleksowym przygotowaniem kolejnych pokoleń liderów. Przeprowadzenie jej w odpowiedni sposób zapewnia przedsiębiorstwu płynne przejście przez konieczne i wymagające pod kątem organizacyjnym zmiany.

Umożliwia zachowanie stabilnej pozycji firmy na rynku, zabezpiecza jej interesy i majątek, gwarantując ciągłość zarządzania. Sukcesja w biznesie może nastąpić zarówno w przypadku dobrowolnego ustąpienia ze stanowiska kierowniczego dotychczasowego właściciela, jak i w razie jego śmierci. W drugim przypadku, w okresie przejściowym o najistotniejsze sprawy dba tzw. zarząd sukcesyjny, który jest powoływany aktem notarialnym przez przedsiębiorcę prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą.

Proces sukcesji różni się w zależności od rodzaju firmy. Obejmuje on jednak zawsze identyfikację potencjalnych następców i wyznaczanie spośród nich zarządcy sukcesyjnego. W razie śmierci dotychczasowego lidera tymczasowo przejmie on stanowisko do momentu stabilizacji w kwestiach formalnych. Dlatego tak ważne jest wcześniejsze wyznaczenie zarządu sukcesyjnego, aby firma, której właściciel prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, mogła po zmianach jak najszybciej powrócić do codziennego funkcjonowania.

Przedsiębiorcy, którzy prowadzą firmę na podstawie spółki prawa handlowego, powinni przyjrzeć się rozwiązaniom, jakie zapewnia fundacja rodzinna. Międzynarodowe firmy od lat wykorzystują tę możliwość, aby zapobiec rozdrobnieniu majątku. To fundator, powołujący do życia fundację, sam decyduje, w jaki sposób i kiedy ma odbywać się np. dystrybucja udziałów jego firmy oraz kto, kiedy i w jaki sposób będzie mógł korzystać z kapitału prywatnego i firmowego.

Fundacja rodzinna to nowy rodzaj osoby prawnej, który pojawił się w polskim ustawodawstwie, w maju 2023 roku. To znaczne ułatwienie dla wielu firm rodzinnych, które jak wynika z raportu Grant Thornton przygotowanego we współpracy z GPW, stanowią ponad 40% wszystkich firm notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych.⁽²⁾

- Polscy przedsiębiorcy korzystali do tej pory z możliwości prawnych, jakie oferowały inne kraje europejskie. Zakładali oni fundacje rodzinne w Austrii, Niemczech, na Cyprze czy w Liechtensteinie. Teraz taki instrument pojawił się także w polskim prawie - mówi Jacek Zalejski, Senior Family Officer w Biurze Family Office Banku Pekao S.A.

Wprowadzone zmiany porządkują kwestie prawne związane z przekazywaniem majątku w ramach sukcesji niezależenie, czy jest ona spowodowana rezygnacją nestora z dalszego prowadzenia biznesu, czy też postępowaniem spadkowym.

- W ramach Family Office wspieramy tworzenie fundacji rodzinnej i zarządzanie jej kapitałem. Odpowiednie przygotowanie założeń pozwala na zapewnienie integralności i zabezpieczenie majątku rodzinnego, ochronę kolejnych pokoleń oraz umożliwia pomnażanie aktywów firmy. W Banku Pekao S.A. fundacje rodzinne mogą otwierać konta firmowe i maklerskie, które pomagają zarządzać zgromadzonym majątkiem - dodaje Krystian Drzał, Dyrektor Biura Family Office w Banku Pekao S.A.

Podobnie jak w przypadku ustawy o fundacjach rodzinnych, Family Office jest nowością na polskim rynku. W Szwajcarii, Niemczech czy w USA usługi tego typu odgrywają ogromną rolę w podejmowaniu długofalowych decyzji finansowych. Niedawno usługę Family Office udostępnił także Bank Pekao S.A.

Do kogo skierowana jest usługa? Pierwsze bankowe Family Office zostało wprowadzone z myślą o przedsiębiorcach, którzy rozpoczynali swoją działalność ok. 30 lat temu i dziś naturalnie stają u progu sukcesji. Dlaczego oferta skupia się na tej grupie odbiorców? Ponieważ większość z nich boryka się obecnie z trudną decyzją, dotyczącą dalszych losów ulokowanego kapitału.

W jaki sposób Family Office wpływa na sukcesję w biznesie? Współpraca na wielu poziomach jest szczególnie ważna dla skutecznego przeprowadzenia procesu sukcesji. Jak podkreśla prof. Grzegorz Mazurek zasiadający w Radzie Programowej Firm Rodzinnych DGP w rozmowie z Dziennikiem Gazetą Prawną jedynie 8% sukcesorów chce przejąć firmę rodzinną w przyszłości.⁽³⁾ Pod kątem prawnym proces ten także sprawia wiele trudności.

Bank Pekao S.A. dzięki współpracy z wyspecjalizowanymi partnerami biznesowymi upraszcza przeprowadzenie sukcesji. Doświadczeni Senior Family Officer’owie pomagają bezpiecznie zaplanować oraz zrealizować cały proces, a następnie zarządzać majątkiem rodzinnym i firmowym w jednym miejscu.

Co więcej, eksperci zauważają coraz większe zainteresowanie sukcesorów w kierunku zdobywania nowej wiedzy i umiejętności, które przekładają się bezpośrednio na zmiany w dziedziczonych biznesach. Family Office to usługa, która ma na celu wsparcie w zdobywaniu tej wiedzy poprzez łączenie przedsiębiorców z indywidualnie dobranymi ekspertami.

Źródła:

(1) https://www.gov.pl/web/rozwoj-technologia/mpit-chce-kolejnych-ulatwien-w-sukcesji-firm--rozpoczynamy-konsultacje-nt-fundacji-rodzinnej
(2) https://grantthornton.pl/publikacja/spolki-rodzinne-na-gpw-stabilna-inwestycja-dlugoterminowa/
(3) https://edgp.gazetaprawna.pl/e-wydanie/59260,12-listopada-2023/76877,Dziennik-Gazeta-Prawna/886706,Sukcesja.-Kto-przejmie-paleczke-od-tworcow-polskiego-cudu-gospodarczego.html

Artykuł sponsorowany